Vera - 01.02.1998, Blaðsíða 6

Þema Veru að þessu sinni
er sjálfsmynd unglings-
stúlkna. Hvað er það í
samfélaginu og okkur sjálf-
um sem gerir það að verk-
um að við missum trúna á
okkur á ákveðnum aldri?
Og hvað er til ráða?
Sjálfsmynd unglingsstúlkna
„Þið deyið allar þegar þið verðið 15
ára,” hefur verið sagt um það þeg-
ar stelpa breytist í konu. Kyn-
þroskaskeiði stúlkna hefur einnig
verið líkt við það að hverfa á dular-
fullan hátt , eins og í Bermúda þrí-
hyrninginn. Sjálfsmynd unglings-
stúlkna er viðkvæmt fyrirbæri sem
er mikilvægt að huga að. Ef hægt
væri að koma í veg fyrir að hún bíði
Bókin Reviving Ophelia, Saving the Selves
of Adolescent Girls, (Ófelía lífguð við,
sjálfsmynd unglingsstúlkna bjargað) eftir
bandaríska sálfræðinginn Mary Pipher tek-
ur á þessu vandamáli. Pipher hefur áður
skrifað bók um þrá kvenna til að vera
gránnar en hún hefur mikið unnið með
konum sem hafa átt við átröskun (eating
disorder) að stríða. Fegurðarímynd vest-
rænnar menningar snýst um „rétta” þyngd
og skilgreiningu á fegurð og í bókinni lýsir
Pipher reynslu sinni af vinnu með unglings-
stúlkur sem hafa leitað til hennar vegna al-
varlegra vandamála sem á einn eða annan
hnekki, væri eftirleikurinn auðveld-
ari fyrir margar konur. Á þessum
árum er algengt að námsárangur
stúlkna versni, þær verði óákveðn-
ar og finnist þær ekki vita hvað þær
vilja þó þær hafi haft ákveðnar
skoðanir á því nokkrum árum áður.
Bjartsýnin minnkar, þær eru ekki
eins áræðnar og forvitnar um lífið
og áður. Þær fyllast sjálfsgagnrýni,
hátt tengjast fegurðarímyndinni. Alvarleg-
ustu tilfellin eru anorexía, sjálfseyðingar-
hvöt og sjálfsmorðshugleiðingar en einnig
vandamál eins og afneitun eða áhugaleysi á
skóla, dapurleiki, þunglyndi og ágreiningur
við foreldra. Margar af skjólstæðingum
Piphers hafa verið beittar kynlífsofbeldi.
Piphers veltir fyrir sér af hverju mun
fleiri ungar stúlkur þurfi að leita sér að-
stoðar sálfræðinga nú en áður og reynir að
finna ástæðu fyrir sjálfseyðandi hugsunum
þeirra. Hvað liggur að baki þeirri tísku að
gera göt fyrir hringi á ýmsum stöðum á lík-
amanum? Hvernig á að hjálpa þrettán ára
verða þunglyndar og óánægðar
með líkama sinn. Þessar stað-
reyndir geta dregið dilk á eftir sér.
Það er því stórt verkefni kvenna-
baráttunnar að vinna gegn þeim
slæmu áhrifum sem stúlkur geta
orðið fyrir á unglingsárum; vinna að
því að gera sjálfsmynd þeirra heila
og óskaddaða og gefa konum aftur
trú á sjálfar sig.
stúlku að takast á við herpes eða vörtu á
kynfærum? Af hverju eru eiturlyf og áfengi
hluti af lífi grunnskólanema? Af hverju
Þörf Ófelíu fyrir að þóknast öðrum
tortímir henni sjálfri og líf hennar
endar í geðveiki og sorg. Fagurlega
klædd drekkir hún sér og flýtur á
vatninu, þakin blómum.
6 v£ra