Vera - 01.12.1999, Síða 62

við lífið
Ég horfi á hana þar sem hún situr á móti
mér við eldhúsborðið í einhverju húsi í
gamla miðbænum, því Rafnhildur á ekk-
ert heimili. Hún fær að gista sína nóttina
hvar hjá vinum og kunningjum. „Það
getur orðið hlutskipti áfengissjúklinga,"
segir hún og brosir dauft og ég undrast
hvað eftir er af þessari laglegu konu. Þó
er hún ekki svipur hjá sjón. Ég hef þekkt
hana síðan hún var lífsglöð og geislandi
táningsstelpa og stundum hefur hún í
hugsunarleysi kallað mig mömmu. Lífið
hefur ekki leikið við hana, síður en svo.
Steinurm Eyjólfsdóttir ræðir ylð„Rafnhildi ívarsdóttur
„Ég vil gjarnan segja öðrum sögu mína," segir
hún. „Ef það gæti orðið einhverjum víti til varnað-
ar, forðað einhverjum ungum stúlkum frá því að
feta í fótspor mín.
Erfiöleikar þínir byrjuðu snemma ? spyr ég varlega
þó ég viti þegar nokkuð um þau mál. Hún kinkar
kolli.
„Þó að ég þætti glaðlyndur krakki þá man ég
varla eftir öðru en erfiðleikum, misjafnlega mikl-
um. Pabbi og mamma voru fátæk, þau eignuð-
ust sjö börn á tiltölulega fáum árum. Þau höfðu
sjálf átt erfiða bernsku og æsku, komu frá tætt-
um fjölskyldum. Kannske hafa þau ekki kunnað
að sýna blíðu og svo urðu þau að hafa allan hug-
ann við þessa hörðu lífsbaráttu. Það var ekki mik-
ill tími fyrir hvert okkar krakkanna. Sum okkar
fóru í fóstur, maðurgetur ímyndað sér hvort það
hefur verið foreldrunum auðvelt. Pabbi var sjó-
maður og mamma vann alltaf utan heimilis, við
vorum mikið ein. Enda urðu allskonar vandamál
snemma eins og sjálfsagður hluti af lífi mínu. Ég
var misnotuð sem barn og þangað til ég var orð-
in átta ára. Þá hefur strákurinn líklega fundið sér
annað fórnarlamb. Það er ekki ofsagt að þetta var
hryllilegt og alla ævi hefur þessi niðurlæging
bernskunnar hvílt á mér eins og mara. Það var
ekki fyrr en ég var orðin fullorðin kona að ég gat
rætt um þetta við þær á Stígamótum. Slðan hef-
ur það verið léttbærara."
Rafnhildur kveikir I nýrri sígarettu - hún reykir
mikið - og hendurnar titra ákaft. „Hvenær ég
byrjaði að drekka? Ellefu ára. Ég man vel eftir því.
Mér gekk alltaf illa I skóla og þennan morgun átti
ég að fara ( próf. Ég var auðvitað ólesin og treysti
mér ekki. I stað þess að fara í skólann settist ég út
á sjoppu þar sem við krakkarnir héngum oft. Þá
kom stelpa sem var eldri en ég og einhverjir fullir
náungar með henni. Þau voru með fullt af víni og
buðu mér. Og ég drakk - hellti í mig. Ég undrast
núna að mér skyldi ekki þykja þetta vont. En það
var nú öðru nær. Og áhrifin voru stórkostleg. Allir
erfiðleikar svifu út í bláinn, mér leið betur en
nokkurn tíma áður á ævinni. Og ég drakk og
drakk. Seinna um daginn fannst ég út við Fiskhöll
vestur í bæ, alveg út úr heiminum. Því miður má
segja að ég hafi verið að endurtaka þetta atvik
með ýmsum tilbrigðum allt mitt líf," segir Rafn-
hildur döpur. „Ég er ekki að afsaka mig. Ég hef
flúið frá því að leysa verkefnin mín, eins og ég
gerði á prófdaginn forðum. Leitað í blekkingu vín-
sins. En það hefnir sín hræðilega."
Þú varst falleg stelpa, minni ég hana á. Enda lent-
irðu snemma i ástarævintýrum - og éstarsorgum.
„Þú manst nú eftir þeim ósköpum," segir hún.
„Ég varð að gefa fyrsta barnið mitt sextán ára
gömul. Einu telpuna mína. Ég var óskaplega skot-
in í pabba hennar en ég þorði varla að tala við
hann allsgáð. En væri ég orðin vel full leitaði ég
hann uppi og skreið upp I til hans. Það var varla
von að meira yrði úr því, enda hef ég alltaf látið
mig hverfa hafi það hent að ég hafi kynnst al-
mennilegum strák. Minnimáttarkenndin er svo
sterk að mér hefur fundist það útilokað að þeir
gætu viljað mig í alvöru, enda ætti ég það auðvit-
að ekki skilið. Ég verð því miður að segja að ég
fékk lítinn stuðning á þessari meðgöngu. Öllum,
foreldrum mínum líka, fannst sjálfgefið að ég ætti
að gefa barnið. Hjónin sem ólu upp eina systur
mína vildu gjarnan taka annað barn, var mér sagt.
Já, þetta var svo sem ekki mikið vandamál, fannst
fólkinu. En ég hef alltaf iðrast þess að gefa stúlk-
una mína, að ég skyldi ekki hafa sjálfstraust til að
segja nei. Mér var sagt að ég gæti ekki alið hana
upp og auðvitað trúði ég. Þetta var ennþá sérara
af því að elsta stystir mín átti barn fjórum mánuð-
um seinna og þá voru allar hendur útréttar. Hún
fékk að hafa drenginn sinn. Hann huggaði mig
reyndar oft, blessaður strákurinn. Ég er glöð yfir
hvað hann er góður og duglegur í Háskólanum."
Rafnhildur þegir um stund. „En," segir hún
með áherslu „þegar dóttir mín var ennþá bara
barn skildu fósturforeldrar hennar. „Mamma"
hennar yfirgaf heimilið og telpurnar urðu eftir hjé
„pabba" sínum sem þá var auðvitað einstæður
faðir. Hann mun reyndar vera mannkostamaður.
En ég vil bara benda á að það er ekki endilega víst
að börn séu dottin í einhvern lífstíðar lukkupott
þó þau fari í fóstur. Fósturforeldrar eru bara
manneskjur, rétt eins og við hin."
Ennþá þögn. „Já, svo fór að ég eignaðist ann- 1
að barn áður en ég varð tvítug. Elsta strákinn
minn sem langtímum saman hefur verið mér eitt
og allt. Nú voru fjölskylda mín og vinir jákvæð.
Þessi sonur minn á líka föður með ébyrgðartilfinn-
ingu sem oft hefur rétt honum hendi. Ég er for-
62 • VERA