Vera - 01.02.2000, Blaðsíða 23

femínistar, og stoltar af því!
En hristir kyngervisruglingurinn ekki upp i heims-
mynd fólks?
„Jú, það vilja allir að annað fólk passi inn í litla
kassa sem raðast snyrtilega upp ( heimsmynd
þeirra."
Má ekki segja að það hafi einmitt verið kyngerv-
isfiakkið sem varð til þess að Tom og John
ákváðu að nauðga og síðan myrða Brandon?
„Nei, Tom og John voru ekki nógu útpældir til að
detta þessi ástæða í hug þegar þeir myrtu
Brandon. Þeir voru reiðir vegna þess að þeir héldu
að Brandon væri karl. Hann var hinn fullkomni
kærasti fyrrverandi kærasta þeirra og þegar þeir
komust að því að Brandon var kona urðu þeir
brjálaðir. Kona var betri karl en þeir sjálfir..."
Hvað með umhverfið sem Brandon sprettur úr?
Hvaða áhrif teljið þið að það hafi haft á mótun
hans og morðingja hans?
„Brandon var frá smábæ og var drepinn I enn
minni bæ þar sem fólk hafði að mjög litlu leyti
kynnst einhverjum „öðruvisi" en öllum hinum og
hafði þar af leiðandi mjög lágan þröskuld gagn-
vart slíku fólki. Það var einfaldlega auðveldara að
hata þá sem voru öðruvísi en að umþera þá. Þetta
umhverfi hafði vissulega áhrif á að Brandon var
nauðgað og hann drepinn. Umhverfi sem þetta er
mjög víða og takmarkast alls ekki við Nebraska!"
Hvernig líst ykkur á samkeppnina um athyglina
frá Hollywoodkvikmyndinni „Boys don't cry", þar
sem saga Brandons ersögð „a la Hollywood?"
„Við teljum ekki vera um neina samkeppni að
ræða. „The Brandon Teena Story" er gjörólík
Hollywoodútgáfunni. Við eyddum fjölda ára í að
ræða við raunverulegt fólk um raunverulega at-
burði í stað þess að skálda upp atburði og nöfn."
Hvað getið þið sagt um nýjasta verkefni ykkar þar
sem fjallað er um konur i Kosovo?
„I þessari mynd fjöllum við um áhrifin sem þetta
eiginlega þjóðarmorð hafði á samfélagið og fjöl-
skyldur kvenna sem lifðu hörmungarnar af. Við
vonum að með því að segja sögur þessara kvenna
takist okkur að sýna hvernig hatur og firring
stríðsins hafi áhrif á okkur öll og samfélagið í
heild sinni.
I þessu tilviki fannst okkur mjög mikilvægt að
segja sögur kvenna því maður heyrir litið af þeim
og þjáningum þeirra á striðstímum, t.d. ef við
skoðum Helför nasista gegn Gyðingum. Stríð í
heiminum í dag eru ótrúlega grimmileg gagnvart
óbreyttum borgurum. Það er ekki þannig að ung-
ir menn og strákar fari að berjast fyrir föðurland-
ið og séu drepnir. Þeir sem eru mest pyntaðir eru
konur og þeir sem verða eftir heima, börnin og
gamla fólkið."
En hvers vegna völduð þið að fjalla um konur i
Kosovo?
„Undanfarin þrjú ár höfum við verið að skoða fyr-
irbærið þjóðarmorð og hryllinginn sem því fylgir.
Það sló okkur að konur eru meirihluti fórnar-
lambanna sem eru eftir til að byggja samfélagið
upp að nýju, ef þær eru nógu heppnar að hafa lif-
að fjöldanauðganir og fjöldamorð af. Við höfum
lengi velt því fyrir okkur hvers vegna engin fjallaði
um þær þúsundir kvenna sem hefur verið nauðg-
að og misþyrmt af körlum í stríði. Það er sorgleg
staðreynd að nauðgun var fyrst skilgreind I al-
þjóðalögum sem stríðsglæpur á síðasta ári. Okkur
fannst stríðshrjáðar konur hvorki fá tíma né skiln-
ing fjölmiðla, þú sást I mesta lagi eina eða tvær
sögur um konur sem var nauðgað eða konur sem
misstu karlana sína.
Að auki er það staðreynd að I heiminum í dag
er meirihluti þeirra kvenna sem þjást vegna
„þjóðernishreinsana" frá samfélögum þar sem lit-
ið er á þær sem annars flokks þegna. Byrði þeirra
er því tvöföld ef þeim er nauðgað eða þær standa
uppi sem ekkjur. Okkur finnst mjög mikilvægt að
Ijá þessum konum rödd þar sem saga þeirra er
sögð. Með því móti getum við vonandi upplýst
fólk og skapað meiri skilning og umburðarlyndi í
heiminum.
Fyrst og fremst vildum við gera fólk meðvit-
aðra um að það eru yfirleitt konur sem þjást mest
í þessari tegund stríðsátaka, þær þurfa að búa við
þjáningar vegna þess sem gert er við þær í stríð-
inu það sem eftir er lífsins. Við viljum líka sýna
styrkinn sem þessar konur búa yfir þar sem þær
endurbyggja líf sitt."
Er eitthvað sem þið viljið deila með íslenskum
feministum?
„Verið sýnilegar og haldið áfram að vinna að jafn-
rétti!"
Myndir: Jóhanna Vigdis Guðmundsdóttir
VER A •
23