Vera - 01.02.2001, Blaðsíða 17

um mínum hóf ég að starfa við leiðsögn erlendra
ferðamanna á sumrin og tók próf sem leiðsögumaður.
Ég sinnti því starfi svo með hléum í allmörg ár en hef
ekkert komist til þess á síðari árum. Ég sé dálítið eftir
þvf þar sem starfið átti vel við mig enda talsvert skylt
kennslu. Ég lauk ekki háskólaprófi í Vín heldur þróuð-
ust mál á þann veg að ég giftist fyrri manni mínum
sem er Austurríkismaður og eignast eldri drenginn
minn og við ákveðum að flytja til íslands í miðju kafi.
Þá söðlaði ég um og nam þýsku við Háskóla íslands
og útskrifaðist þaðan með þýsku sem aðalgrein og
rússnesku sem aukagrein en lagði í framhaldinu að-
eins fyrir mig þýskukennslu. Við fluttum svo til Egils-
staða áramótin 1980 - 81- eiginlega líka í miðju kafi.
Ég hóf störf við þýskukennslu og deildarstjórn við
menntaskólann þar en lauk samhliða starfi háskóla-
prófi og kennsluréttindum. Þetta var á öðru starfsári
skólans og mig minnir að ég hafi verið fyrsti kennar-
inn sem alfarið var ráðinn til þýskukennslu þar. Þarna
bjuggum við í um átta ár og ég bæði kenndi og var
deildarstjóri í þýsku.
Kennslubókaskrif og barnauppeldi
„Á þessum árum hófst vinna við samningu kennslu-
bókanna Þýska fyrir þig sem gleypti allan minn tíma
sem ekki fór í brauðstrit og barnauppeldi - og svolítið
f stéttarfélagsmál strax á þessum árum. Við vorum
hópur þýskukennara sem hófst handa við að semja
íslenskt nútímakennsluverk í þýsku sem tók þó að
sjálfsögðu við af merku frumkvöðlastarfi eldri höf-
unda eins og Baldurs Ingólfssonar og á undan honum
Jóns Gíslasonar og |óns Ófeigssonar. Það var raun-
verulega framtak Þýskukennarafélagsins sem ýtt var
úr vör þarna 1981 að hafa frumkvæði að því að samið
væri frá grunni kennsluverk fyrir þýskunám í íslensk-
um framhaldsskólum. Á nokkrum árum sömdum við
tvær lesbækur, tvær vinnubækur, málfræðibók,
kennsluglærur og hljóðsnældur. Þetta þýskukennslu-
efni var notað í flestum framhaldsskólum í mörg ár.
Það er einmitt gaman að segja frá því að nú hefur
verið hafist handa við a.ð endurgera þetta verk sem er
jafngamalt yngri syni mínum, 19 ára.
Umskipti og ný heimahöfn
Arið 1988 urðu mikil umskipti í mínu lífi en þá flutti
ég frá Egilsstöðum og hóf búskap með núverandi eig-
inmanni mínum, |óni Hannessyni kennara í Mennta-
skólanum við Hamrahlíð. Ég kenndi fyrstu tvö árin í
Menntaskólanum í Reykjavík og Kvennaskólanum í
Reykjavík. Það þróaðist síðan þannig að ég færði mig
alveg yfir í Kvennaskólann og hef verið fastur kennari
skólans síðan og lít jafnan á hann sem mína heima-
höfn. Sama ár var ég kosin í stjórn Hins íslenska
kennarafélags en hafði áður unnið að trúnaðarstörf-
um fyrir félagið frá árinu 1982."
Frá árinu 1989 sat Elna Katrín svo í stjórn BHM
um tíu ára skeið. Frá árinu 1993 var hún formaður
HIK þar til kennarafélögin sameinuðust fyrir um einu
ári síðan. Frá þeim tíma hefur hún verið varaformaður
Kennarasambands íslands og formaður Félags fram-
haldsskólakennara. í starfi sínu fyrir kennarfélögin
hefur hún þó aldrei lent í annarri eins orrahríð og f
verkfallinu nú fyrir jólin.
Reynt að forðast verkfall
„Það má segja að aðdragandi verkfalls framhalds-
skólakennara hafi verið 12-16 mánuðir. Strax um vorið
1999 var ijóst af opinberum gögnum að launaþróun í
framhaldsskólunum hafði engan veginn haldið í við
launaþróun annarra háskólamenntaðra starfsmanna
ríkisins. Þetta misgengi reyndum við að fá leiðrétt.
Við leituðum eftir skilningi og aðgerðum okkar við-
semjenda, þ.e. fjármálaráðherra, bæði sumarið og
haustið 1999 án nokkurra undirtekta. Þetta er fullu ári
áður en kjarasamningurinn rann út. Og til að gera
málið enn flóknara var á sama tíma að hellast yfir
framhaldsskólana mikil vinna vegna nýrrar aðal-
námskrár með endurskipulagninu alls faglegs starfs
og víðtækum áhrifum á störf kennara. Launin
versnuðu því ekki aðeins hvað kaupmátt varðaði
heldur jókst vinna og ábyrgð einnig hröðum skrefum.
Um jólaleytið 1999 fékkst svolítil úrbót vegna aðal-
námskrár en allan þennan tíma eru svör fjármálaráð-
herra þau að hann treysti sér ekki til að bregðast við
þessum erfiðu aðstæðum með því að taka upp kjara-
samninga þrátt fyrir að skynsemin hafi boðið að taka
skref í átt að launaleiðréttingu í framhaldsskólum
einmitt til að forðast það ástand sem því miður skap-
aðist sfðastliðið haust."
Skemmdarverk unnin
Sumarið 2000 var heldur ekki nýtt til að ná samning-
um og enginn vilji merkjanlegur af hálfu ríkisins til að
taka á launamálum framhaldsskólanna sem þetta
sumar og haust eiga óvenju erfitt varðandi kennara-
ráðningar. Að mínu mati einkenndist afstaða fulltrúa
ríkisins og viðbrögð allan tímann af mjög óheppilegri
blöndu, annars vegar af stefnuleysi og hins vegar af
mikilli hörku og óbilgirni gagnvart kennurum sem
urðu fyrir hreinu aðkasti af hálfu vinnuveitenda sinna
á opinberum vettvangi. Mikil og oft ruglingsleg póli-
tísk afskipti af þessari deilu hjálpuðu heldur ekki til
þó afskiptaleysið og aðgerðaleysið hafi verið lang-
verst. Það er þannig ekki fyrr en á jólaföstu að raun-
verulegar samningaviðræður hefjast við samninga-
nefnd ríkisins sem fram að þeim tíma virtist ekkert
Fólk í stéttinni skammaðist sín þegar það sagði
fró því hvernig starfið var metið til launa enda
var þetta þjóðarskömm. Sú leiðrétting launa-
kjara sem samið var um bæði í kjarasamningum
framhaidsskólans og grunnskólans var lífs-
nauðsynleg og skiptir móli fyrir miklu fleiri en
kennara.