Vera - 01.12.2002, Blaðsíða 26

Wi
5 titfA sTELPa.
fátækt er dýr
Núorðið er óvinsælt á leigumarkaðnum að leigj-
endur eigi börn, að þeir reyki, skemmti sér og
jafnvel láti sjá sig á göngum hússins.
rafmagnstæki inní herberginu, svo sem hellu, ör-
bylgjuofn eða brauðrist. Annar hringdi og réði yfir
herbergi sem ekki var með aðgangi að baði. Samt
vildi hann nú fá fullt verð fyrir herbergið og lét það
fylgja sögunni að sundlaugarnar væru í göngufæri.
Heilög vera leigir á Bárugötunni
Ég tók því fyrir rest að fá tvö herbergi á fimmtán þús-
und á mánuði hjá gömlum sérvitringi á Bárugötunni.
Leigusalinn lagði áherslu á að hann yrði ekki fyrir
ónæði af mér. Ég hélt nú ekki og vísaði í biblíukafl-
ann í auglýsingunni. Þegar ég kom til Reykjavíkur
með bækurnar mínar, rúmið og skrifborðið reyndust
herbergin tvö vera nær óíbúðarhæf. I þeim var skíta-
lykt það get ég svarið, enda voru fjórar ruslatunnur
upp við annan herbergisgluggann, þann eina sem
hafði opnanlegt fag, og síðan barst torkennilegur
klóakþefur af baðherberginu, sem í raun var einhvers
konar miðstöðvarkompa. Leigusalinn sem vildi að ég
léti hann í friði, gat síðan þegar á reyndi ekki látið
mig í friði. Ég hrökk kannski við í miðju innihalds-
ríku símtali við að hann stóð í gættinni og hlustaði
andaktugur. Ég gaf í skyn með bendingu að ég myndi
tala við hann þegar ég hefði lokið samtalinu, en hann
færði sig þá bara fram á ganginn og teygði höfuðið í
átt að gættinni til þess að missa ekki af neinu. Ég
kom nokkrum sinnum að honum með nefið ofan í
snyrtibuddunni minni og einusinni hélt hann spyrj-
andi á pakka með dömubindum þegar ég kom úr
skólanum. Kannski hélt hann að heilagar verur
hefðu ekki á klæðum. Ég veit það ekki, en ég
þraukaði í herberginu í fjóra mánuði.
Mér finnst þetta svolítið fyndið núna þó að mér
hafi ekki verið hlátur í huga fyrir tíu árum. Mér
finnst þetta segja eitthvað um það hvernig það er að
vera leigjandi. Mér finnst þetta segja eitthvað um
réttleysið.
Löngu kunn er sú staðreynd að þeir sem leigja
mega ekki eiga gæludýr, þó svo að þeir gangist í
ábyrgð fyrir dýrið sitt og lofi að bæta tjónið ef svo
ólíklega vildi til að dýrið eyðilegði eitthvað eða ylli
usla. Núorðið er óvinsælt á leigumarkaðnum að
feigjendur eigi börn, að þeir reyki, skemmti sér og
jafnvel láti sjá sig á göngum hússins. Stundum setja
leigusaiar reglur um af hvaða kyni væntanlegir leigj-
endur eru. Þeir verða að vera í góðu starfi, hafa góða
menntun, flekklausa fortíð í fjármálum og síðast en
ekki síst verða þeir að sætta sig möglunarlaust við
hvaðeina sem leigusalanum þóknast að bjóða þeim
■ UPP á.
(0
s_
<v
>
Skínandi skattframtöl
Ég byrjaði á því að tala um tölur Páls Péturssonar.
Hvernig er hægt að útskýra þær?
Nokkrum árum seinna var ég enn á leigumark-
aðnum. Ekki lengur guðfræðinemi heldur einstæð
móðir á byrjunarlaunum í blaðamennsku. Ég leigði
þriggja herbergja íbúð af ákaflega akkúrat fólki. Gott
ef þau voru ekki læknishjón úr einu af betri hverfum
Reykjavíkurborgar, sem keypt höfðu íbúðina handa
afkvæmi sínu, en afkvæmið þurfti síðan ekkert á
henni að halda af einhverjum ástæðum.
Leigan var há og ég var láglaunakona. Ég marði
þó að vera réttu megin við strikið, og olli þar mestu
um að ég fékk réttlátar húsaleigubætur frá ríkinu í
samræmi við stétt mína og stöðu.
I samningnum sem ég gerði við læknishjónin var
allt á hreinu okkar í milli. Um það var talað að ég
borgaði leiguna aldrei síðar en fyrsta hvers mánaðar
og þau pössuðu uppá viðhald á íbúðinni, létu gera
við leka krana og þess háttar án þess að vera með
ólund. Við þetta var staðið og allt var slétt og fellt þar
til kom að því að endurnýja leigusamninginn eftir
árið.
Læknisfrúin tjáði mér að það kæmi ekki nægilega
vei út fyrir skattframtal sonar þeirra ef svona há upp-
hæð stæði í reitnum leigutekjur. Því vildi hún breyta
upphæðinni á þinglýsingarpappírunum og lækka
hana um rúman helming. Leigan stæði þó óbreytt
okkar í milli.
Mér fannst þessi beiðni vera í einkennilegu
ósamræmi við alla framgöngu hjónanna sem leigu-
sala. Margoft höfðu þau sagt að þau leggðu mest upp-
úr heiðarleika í samskiptum. Ég hélt að ég hefði mis-
skilið eitthvað og sagði í sakleysi mínu að þetta væri
ekki hægt, því þá fengi ég ekki þær húsaleigubætur
sem ég ætti rótt á. Með stökustu kurteisi og blíðu
brosi sagði læknisfrúin að margir vildu eflaust leigja
þriggja herbergja íbúð á þessum stað ef ég gæti ekki
sætt mig við tilhögunina.
Svo fór að ég skrifaði undir og missti húsaleigu-
bæturnar. Páll Pótursson fékk sendar upplýsingar
um að Þórunn Hrefna Sigurjónsdóttir væri að leigja á
spottprís út í bæ og skattframtal læknisfjölskyldunn-
ar varð aldeilis skínandi. Það fylgdi náttúrlega
hvergi sögunni að ÞHS (sem samt leigði á þessu við-
ráðanlega verði) hætti að geta verið réttu megin við
strikið, lenti í mesta fjárhagsvandræðahnút á ævi
sinni og varð að flytja enn eina ferðina.
Ég hef stundum hugsað um þetta síðan. Nú voru
læknishjónin í raun og sann indælis fólk sem áreið-
anlega hefur alltaf verið réttu megin við strikið í líf-
inu. Þau voru ekki svikarar og lygarar, heldur kurteis
og góð og mér var fremur hlýtt til þeirra. Þau voru in-
dælis fólk en bara haldin þeirri fádæma hugarfars-
spillingu sem þykir norm í okkar samfélagi og gæti
kristallast í þessari setningu: „Ef ég get grætt á ein-
hverju eða einhverjum, þá er það minn heilagi réttur
að gera Jrað.“
26