Ljósmæðrablaðið - 01.01.1963, Blaðsíða 13

LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
7
Þegar gefið er blóð, sem sjúklingur ekki þolir, getur
rnnað tveggja gerzt:
1) að rauðu blóðkorn blóðgjafans eyðileggist (leysist
upp), eða
2) að blóðkorn sjúklingsins sjálfs eyðileggist. Og er
hið fyrsta algengara.
1. Hæmolysis á blóðkornum blóðgjafa.
Þetta getur gengið mjög fljótt fyrir sig, innan nokk-
urra klukkustunda, en nokkur tími getur liðið, e.t.v.
nokkrir dagar, þar til blóðkornin fara að leysast upp, svo
nokkru nemi.
Þegar sjúklingur fær slíkt blóð, er svörun hans undir
því komin, hvers konar og hversu sterk mótefni hann
hefir í sínu blóði.
Ef serum hans inniheldur svokölluð hœmólysin, eyði-
leggjast blóðkorn blóðgjafans mjög fljótt, en þegar það
inniheldur sterk isoantibodies, en engin iso-hæmolysin,
tekur leysing blóðkornanna lengri tíma.
Innihaldi serum sjúklingsins veik mótefm, getur verið
tímabil, eftir blóðgjöfina, þegar lítið eyðileggst af blóð-
kornum, en eftir nokkra daga, þegar ný mótefni hafa
myndast, eykst hæmolysis.
Að síðustu má nefna, að sjúklingarnir geta myndað
mótefni gegn mótefnavaka blóðsins, sem hann fær og tek-
ur þetta nokkurn tíma, en þá geta hin nýmynduðu mót-
efni valdið hæmolysis.
2. Hæmolysis á blóðkomum sjúklingsins sjálfs.
Sem dæmi má nefna, ef blóð manns í O-flokki („uni-
versal donor“), sem hefir kröftugt anti-A iso-agglutinin
(háan titer), er gefið manni í A-flokki, verður hæmolysis
á blóðkornum þess er fær blóðið. Hið sama gildir um háan
anti-B titer gagnvart blóðþega í B-flokki.
Hér má svo minnast á eftirköst eða seinni áhrif af iso-
immunization, til þess að undirstrika, hversu mjög það er