Ljósmæðrablaðið - 01.08.1963, Blaðsíða 4

42
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
Coombsprófið er gert þannig, að tekin eru blóðkorn frá
barninu og sett út í Coombs serum. Hafi antibodies frá
móðurinni absorberast í blóðkorn barnsins hlaupa blóð-
kornin í kekki við þetta.
Að diagnosis fenginni er þrautin þyngri að ákveða hvort
gera þurfi blóðskipti.
Tilgangur með blóðskiptum er í fyrsta lagi að vinna
bug á blóðleysinu, þ. e. a. s. gefa barninu ný blóðkorn í
stað þeirra sem þurrkast út fyrir áhrif frá mótefnum móð-
urinnar. Það er auðvitað frumskilyrði, að blóð sem notað
er við blóðskipti sé Rh negativt. Væri notað Rh positivt
blóð, myndu donar blóðkorn eyðileggjast jafnóðum og þau
bærust inn í blóðrás barnsins.
f öðru lagi er tilgangurinn með blóðskiftum að reyna
að fjarlægja sem mest af bilirubine úr líkama barnsins,
til að forða því frá Kernicterus (heilaksöddun).
Serumbilirubine á að vera innan við 4 mg.% við fæð-
ingu. Fari bilirubin hinsvegar upp fyrir 20 mg% á fyrstu
3—4 dögum eftir fæðingu, er mikil hætta á, að barnið fái
Kernicterus. Sem dæmi má nefna skýrslur Mollisons og
Cutbush frá 1949. Þessi höfundar fundu Kernicterus í
60% þeirra tilfella sem höfðu serumbilirubin yfir 20
mg.% á fyrstu dögunum eftir fæðingu, en engan Kernic-
terus ef serumbilirubin var fyrir neðan 18 mg.%.
Einnig er rétt að geta þess að 70% þeirra barna, sem
fá greinil. Kernicterus deyja, fái þau enga meðferð.
Þegar tekin er ákvörðun um hvort gera skuli blóðskipti,
er farið eftir ákveðnum reglum (indikationum). Það er
e. t. v. tekið nokkuð sterkt til orða að segja að reglurnar
séu ákveðnar, því segja má að sérhver meiriháttar spítali
erlendis hafi sínar eigin reglur.
Ástæðan fyrir hinum breytilegu reglum er fyrst og
fremst sú, að einungis eru um það bil 16 ár síðan farið
var að nota blóðskipti að nokkru ráði. Það hefir ekki