Ljósmæðrablaðið - 01.08.1963, Blaðsíða 8
46
LJÓSMÆÐR ABL AÐIÐ
Ný lyf viö tauga- og geðsjúkdómum.
Frá fornu fari hafa menn vitað, að viss lyf orka á and-
lega líðan okkar, og elzta og þekktasta lyfið af þessu tagi
er alkohol. Þau nýju lyf, sem valdið hafa straumhvörfum
í meðferð tauga- og geðsjúkdóma hafa þó flest verið tekin
í notkun á síðustu 10 árum.
Um 1950 gerðu franskir læknar ýmsar tilraunir með lyf,
sem væru hentug í sambandi við svæfingar við uppskurði.
Leitað var að lyfi, sem gæti læknað líkamshitann og dreg-
ið úr blæðingarhættu og einnig aukið verkanir svæfingar-
lyfjanna, þannig að ekki þyrfti að gefa eins stóran
skammt. Árangurinn af þessum tilraunum var lyfið klor-
promazin, sem framleitt hefur verið undir nafninu
Largactil. Það kom brátt í ljós, að lyf þetta hafði mikil
áhrif á andlega líðan sjúklinganna, en hafði minni áhrif í
sambandi við svæfingar en ætlað var í upphafi.
Reynt var að sprauta t. d. schizofrenie sjúklinga á óró-
legum deildum geðveikrahæla með Largactil og róuðust
sjúklingarnir yfirleitt svo mikið, að órólegu deildirnar
urðu að rólegum. Sjúklingar þeir, sem áður höfðu verið
æstir og hræddur, urðu nú hægir og rólegir án þess að
sofna og virtust komast í nokkurs konar dvalarásigkomu-
lag. Hægt var þó að tala við þá og láta þá svara sér, og
yfirleitt urðu sjúklingarnir á allan hátt meðfærilegri. Lyf-
ið styrkti einnig verkanir annara lyfja svo sem morfíns
og annarra venjulegra taugaróandi lyfja-barbiturata, svo
og svefnlyfja eins og t. d. veronals.
Aukaverkanir voru m. a. svimaaðkenning, vegna þess
að blóðþrýstingurinn lækkar nokkuð og einnig munn-
þurrkur. Sjúklingar, sem tóku Largctil urðu oft fölir, og
er þeir voru úti í sól, urðu þeir mjög rauðir í andliti og
þrútnir. Seinna kom í ljós, að lyfið gat einstaka sinn-