Freyr - 01.04.1906, Síða 1
-F REYR,
Grasrækt.
i.
Landnám. — Til hvers er harist? — Burt með
tortrygnina. — Leyniþráðurinn. — Innflutningur. —
Sérmál.
©úsund ár eru liðin síðan landið var num-
ið. Þótt þetta sé langur tími þá hefir hann
samt ekki verið nógu langur til þess að vér
gætum numið landið til fulls, grætt það út og
yrkt eins vel og veðurátta og landskostir leyfa.
Þetta út af fyrir sig er nú reyndar enginn
dæmalaus amlóðaskapur. Hér eiga aðrar þjóð-
ir sammerkt við oss og það þær sem standa
svo langtum betur að vigi en vér. Þær haía
líka látið stór landflæmi óyrkt öldum saman
og það jafnvel þó þær hafi verið svo mann-
margar að fólk hafi orðið að flytja úr landi til
þess að leita sér atvinnu annarstaðar.
Menn eru sammála um, að á öldinni sem
leið hafi stórfengilegri breyting orðið á þessn
en á áður liðnum tímum. Tíðarandinn færist
lika hingað norður, en eðlilegt er að hann hafi
þurft tíma til að komast svo langa leið. Vér
byrjum seinna en aðrir á umbótunum. En vér
byrjum vel og verður allmjög ágengt eftir von-
um af svona fámennri þjóð, í svona stóru og
afskektu -landi, norður við heimskautsbaug, rétt
við hafísinn.
Eerðamaðurinn sér bezt hversu mikið er
ónumið af landinu ennþá, þegar hann sér sveit-
irnar blasa við frá íjallshlíðunum. A sumrin
segir græni liturinn svo ljóslega til þess hversu
mikið ræktað sé. Það er falleg sjón aðsjáið-
græn túnin kringum bæina, en manni sárnar
að þau skuli ekki vera helmingi stærri og helm-
ingi fleiri. Kringum túnin og út frá þeim, er
svo mikið af móleitum, hrjóstugum holtum og
gráleitum gróðurlitlum mýrum. Gaman væri
jþað sannarlega að gera þetta alt að túui.
Aframhald af landnámi forfeðra vorra er
eitt hið mikilvægasta verkefni íslenzku þjóðar-
innar. Við fæðinguna tökum vér í arf skyld-
ur við þetta land og skyldur við afkomendur
þeirra manna, er það námu og hér hafa- síðan
lifað og dáið. Undirrót allrar vorrar framfara-
viðleitni á að vera hagur og heill lands og
þjóðar. Þjóðiu og landið er svo nátengt hvort
öðru, að það er ekki hægt að hugsa sér ann-
að án hins. Heldur kýs eg að landnámið gangi
seint en að það verði eftirlátið útleudum
þjóðum.
Alt vort strit á að miða að því að bœta
kjör islenzku þjóðarinnar hér heima fyrir; bœði
núlifandi og komandi kynslbðar.
Það eru til þeir menn meðal vor sem unna
landinu alls hins bezta, en láta sér fólkið litlu
skifta, nema þá sem hvert annað verkfæri til
þess að koma landinu ujjp, en kæra sig minna
um, hvort það verður gjört af Islendingum eða
annara þjóða mönnum.
Eorfeður vorir voru herskáir, svo sem sög-
ur fara af. Sundurlyndið hefir ætíð síðan set-
ið við vögguna og ennþá er tortrygnin í hásæti.
En þrátt fyrir alt og alt er þó einhver „leyni-
þráður“, sem tengir landana saman. Það er
máske slakt á honum með köflum, en hann
strengist þegar verulega herðir á.
Alt kapp eigum vér að leggja á að fá
landið ræktað, en þó ekki svo, að farið verði
að flytja hingað inn fjölda fólks frá útlöndum
í því skyni. Með þessu er ekki það sagt, að
ekki megi fá hingað einstaka útlending, ef hag-
ur virðist vera að þvi, svo sem til þess að
kenna betri vinnúbrögð en almenningi eru töm.
Slíkur innflutningur getur ekki skaðað; hann
getur vafalaust otðið til gagns, ef heppni er
með í valinu. Þess er og skylt að minnast að
margir af þeim, sem hingað hafa fluzt, hafa orð-
ið þjóðinni vel nýtir menn. En það gæti orð-