Freyr - 01.04.1906, Blaðsíða 7

FRFTR.
55
varpið hefði fallið, því að væntanlega hefði
þingið ekki þvertekið fyrir sölu þjóðjarða, þótt
sölulögin gengju ekki í gegn, líklegra að salan
hefði aukist, og þá naundu allir aðrir en hr. H.
J. líta svo á, að það væri alt annað en þýðingar-
laust fyrir Eæktunarsjóðinn, hvort hann átti and-
virði seldu jarðanna eða hafði það aðeins að
láni gegn árlegum rentum. Skuld mun ekki
alment talin jafngóð eign.
Oss er sannast að segja óljúft að trúa
hrossakaupasögu hr. Hermanns. Hin ástæðan,
er hann drepur á síðar í grein sinni, að þÍDg-
menn hafi óað við að rýra meira fjárráð þings-
ins en orðið var, hefir ef til vill ekki verið
nógu „knýjandi11, en ólíkt betra bragð er að
henni og öllu er hún sæmilegri þinginu. - —
Einkennilegt er þó, að þingið skyldi á
sama tima og það hafði Kæktunarsjóðinn til
meðferðar, setja á stofn Eiskiveiðasjóð með
10,000 kr. árstekjum, sem er 4°/0 renta af 250,000
kr. höfuðstól. Hetta samþyktu báðar deildir
með nær því öllum atkvæðum, og eigi mælti
hr. H. J. þar eitt orð í móti, að því er séð
verður, en sízt skulum vér fortaka, að einhver
„kaup“ kunni að hafa legið þar bak við frá
hans hálfu.
Skiljanlegt er það, eftir því sem hr. H.
J. farast orð síðast í greininni, að honum þyki
það ekki litlu skifta, að halda í fjárráðin, til
þess meðal annars að geta hegnt og launað,
en hvernig s em alt snýst, vonum vér að hann
gjöri aldrei alvöru úr þeirri óbeinlínis hótun
sinni, að láta Búnaðarfélag Islands eða þarfa-
fyrirtæki þau, er það beitist fyrir, gjalda þess
er til fjárveítinga kemur, að honum hafi sinn-
ast eitthvað við þá úr ritstjórn Breys, sem
einnig eru starfsmenn félagsins. Bending hr.
Hermanns til sömu manna um að varast að
styggja eða „ráðast11 á formann félagsins —
„húsbónda" sinn, — er skiljanleg í sporum
höfundarins, en virðist hér óþörf, því að núv.
form. félagsins er ekki þektur að því að þola
ekki öðrum fullt skoðanafrelsi og sizt mundi
hann taka til þess óyndisúrræðis, til þess að
„ná rétti sínum“, að „hengja11 bakara fyrir
smið“, eins og hr. H. J. gefur í skyn að hann
léti sér ekki fyrir brjósti brenna, ef svo bæri
undir.
Vér erum sem sagt fúsir á að kannast við,
að Breyr hafi viðhaft óþar/tega þung orð, er
hann nefndi „heigulskap11 og að „svínbeygja11,
en eftir að hr. H. J. hefir flett ofan af „hrossa-
kaupunum11, viljum vér skjóta því til lesend-
anna, hvort orðin eigi nokkuð afskaplega
illa við.
Mjög er það ájaldgæft, að sjá skýrslur á
prenti um afurðir búfjár. Hað gæti þó orðið bæði
til gamans og gagns, því allir hljóta að viður-
kenna, að ekki kemst gottjlag á búskapinn, fyr en
bændur fara alment að halda reikning yfir hin-
ar einstöku greinar hans, athuga hvernig hver
grein búskaparins borgar sig. Til þess að
leggja fram minn skerf, sendi eg Frey skýrslu
um kostnað og arð af ám mínum og kúm sein-
ústu 5 árin.
Kostnaður við hverja
á að meðaltali: 1901 1902 1903 1904 1905
Bóður og beit sumar
og vetur............. 2,63 2,54 2,61 2,10 3,05
Yetrar og vorhirðing
og fjallskil .... 1,64 1,75 1,68 1,82 1,31
Húsaleiga .... 0,15 0,15 0,15 0,40 0,38
Opinber gjöld, böðun
eða íburður .... 0,19 0,21 0,18 0,25 0,27
Vanhöld............... 0,58 0,45 1,39 1,01 1,00
Samtals kr.: 5,19 5,10 6,01 5,58 6,01
Arður af hverri á að
meðaltali: 1901 1902 1903 1904 1905
Dilkur . . . 7,26 7,59 9,27 8,69 10,11
Vorull . . . 1,60 1,40 1,80 2,25 2,70
Taðið. . . . 0,66 0,66 0,66 0,66 0,66
Samtals kr- 9,52 9,65 11,73 11,60 Í3,47
Hreinar tekjur af
hverri á kr. . 4,33 4,55 5,72 6,02 7,46
Meðalhagnaður af hverri á í 5 ár kr. 5,62
Ef hver ær er reiknuð að haustinu á 10
kr., sem láta mun nærri, verður þá rentan aí
ærverðinu 5,62 kr. eða 56°/0- Dilkarnir og vor-
Skýrsla
um búfjárafurðir frá Teigi í Dalasýslu.