Einherji - 19.12.1953, Blaðsíða 4

RAFVEITA SIGLÖFiARÐAR 40 ARA
„Siglfirðmgur“ minnist afmælisins með aðdróttunum í garð yfirmanns
raforkumálanna i landinu, l— raforkiunálaráðherrans, — og sakar
bæjarstjórn um skilningsskort á hagsmunum rafveitunnar.
1 dag, 18. desember, eru 40
ár liðinn frá því að ÍRafveita
Siglufjarðar tók fyrst til starfa.
Þessi dagur 1913 var hátíðis-
dagur í Siglufirði og komu bæjar-
ibúar þá saman í barnaskólahús •
inu, sem einnig var verið að vígja
og minntust þar sigra í rafveitu
og menntamálum staðarins.
Það var mikil gleði í Siglufirði
umræddan dag og enn ljóma and-
lit þeirra Siglfirðinga, sem þátt
tóku í fagnaði þessum, endur-
minningin um hinn mikla mun á
myrkrinu og ljósinu — rafmagns-
leysinu og rafmagninu er þeim
enn í fersku minni.
Hvanneyraráin var notuð til
lýsingarinnar. Söfnunarþró var
byggð upp á Hvanneyrardal það-
an lá 7 þtiml. víð stálpípa neðan-
jarðar, niður hlíðina að stöðvar-
húsinu. 1 stöðvarhúsinu voru afl-
vélarnar, en í öðru húsi áföstu,
bjó stöðvarstjórinn.
Það er ekki ætlun tolaðsins að
rifja hér upp sögu rafveitunnar
s.l. 40 ár, þó vissulega sé þar
margs að minnast. iSaga Rafveit-
unnar mun verða skráð 'eftir 10
ár, á fimmtugsáfmælinu. En rétt
þykir hér að færa öllum þeim að-
ilum, sem á undanförmun áratug-
um hafa unnið að rafmagnsmálum
Sigluf jarðar, beztu þakkir.
AFMÆLISGREININ
Þó lítið fari fyrir því, að munað
sé eftir afmæli rafveitunnar af
þeim mönnum „sem næst standa
rafveitumálunum hér“ (svo notuð
séu orð iblaðsins Siglfirðings, sem
kom út í gær, daginn fyrir fer-
tugsafmæli Rafveitunnar) gleymdi
Siglfirðingur ekki að minnast á
rafveitumál Sig|lfirðinga og það
með nokkuð sérstökum hætti.
iVið lestur gr. í Siglfirðing, sem
heitir „Skeiðsfossvirkjunin“ vakna
tvœr spurningar og eru þær þess-
ar. iFyrir hverja er grein þessi
skrifuð og 1 hvaða tilgangi?
Þeir sem bezt þekkja til þeirra,
„sem næst standa rafveitiunálim-
um“ vita hinsvegar hver skrifaði
þessa einstöku afmælisgrein, svo
að um það þarf ekki að spyrja.
Við nánari athugun kemur í
ljós, að greinin er ætluð þeim Sigl-
firðingum, sem ganga að kjör-
borðinu 31. janúar n.k. og er rit-
uð í þeim tilgangi að „fræða“
Siglfirðinga um það, að Fram-
sóknarflokkurinn með Steingrím
Steinþórsson sem raforkumála-
ráðherra, muni nú á næstimni sjá
svo um, „að Skeiðsfoss verði af
okkur tekinn“ og það sem verra
sé, að þessi sami ráðhertra, sem
iofað hafi Fljótamönnum raf-
magni frá SkeiðsfoaS; bafi hjálþ-
arkokka hér heima, bæjarstjórn-
ina, sem hunzi að greiða rafveit-
unni rafmagnsnotkun bæjarsjóðs,
og komi það frekar af skilnings-
leysi en getuleysi.
Hvað er nú hið rétta í þessum
málum? Eru til menn í dag, sem
vinna að því, að rafveitan verði
af okkur tekin og er skuldasöfnun
bæjarsjóðs hjá rafveitunni gaman
spil, gert til að auðvelda það, að
rafveitan verði eign ríkisins.
Greinarhöfundurinn í Siglfirð-
ingi er það sniðugur, ef hægt er
að nota það orð yfir hann, að
hann slær i og úr með fullyrð-
ingar sínar. Þó segir hann orð-
rétt á einum stað:
„Það er því hafinn undir-
búningur þar syðra á því, að
Skeiðsfoss verði af okkur
tekinn“.
I tilefni af þessari klausu eiga
iSiglfirðingar heimtingu á að grein
arhöfundurinn í Siglfirðingi svari
eftirfarandi afdráttarlaust í næsta
blaði Siglfirðings:
1. Hvenær hófst sá undirbúning-
ur „þar syðra“, sem miðar í
þá átt að taka Skeiðsfoss af
Siglfirðingum ?
2. Hvaða menn hófu þennan
undirbúning?
Hér er ekki farið fram á mikið.
Eftir að nöfn þeirra hafa verið
birt opinberlega í blaðinu, verður
bæjarstjórnin að snúa sér til ríkis
stjórnarinnar og óska eftir upp-
lýsingum varðandi þetta mál. Því
vita skal greinarhöfundur það, að
það sem hann staðhæfir, er eng-
um bæjarfulltrúanna kunnugt,
svo vitað sé. Ef þetta er fleipur
þá á hann að taka orð sín aftur.
1 sambandi við afstöðu Stein-
gr'ims raforkumálaráðherra er
þess að geta, að á undanfömum
árum hefur hann, ásamt Eysteini
Jónssyni og Hermanni Jónassyni,
verið einn ötulasti talsmaður þess,
að Siglfirðingar fengju þá aðstoð,
sem við höfum fengið til að full-
virkja Skeiðsfoss, og að gefnu til-
efni, og án þess að Einherji vilji
nokkuð sveigja að ráðherrum
Sjálfstæðisflokksins í fyrrv. ríkis-
stjórn, skal það upplýst, að nú
væri sennilega þannig ástatt, ef
ráðherrar Framsóknarflokksins,
hefðu ekki verið jafn ákveðnir
stuðnings- og forgöngumenn hags-
munamála Sigl-ufjarðar sjl. fjögur
ár í ríkisstjóm og á Alþingi, þá
væra Skeiðsfossvélamar enn
ósmíðaðar.
Svo þegar Framsóknarráðherr-
arnir hafa gert allt, sem í þeirra
valdi hefir staðið til að hjálpa til
að fullvirkja Skeiðsfoss, þá eru
til menn, sem ætla að læða því
inn hjá Si^firðingum, sem eins-
konar forrétt fyrir kosningarnar,
að einn framsóknarráðherrann sé
að brugga Sigifirðingum svikráð
í sambandi við Skeiðsfoss.
Standi þeir við það, þessir
herrar, — ef þeir þora og
geta.
GREIÐSLUR BÆJARSJÓÐS
Um það hefir nú svo oft verið
ritað og rætt, að ekki virðist þörf
á að gera það að frekara umtals-
efni. Þó skal enn einu sinni minnt
á:
að á árunum 1946 til 1950 jókst
verulega skuld bæjarsjóðs við
rafveituna og þá vora sóttar
80 þús. kr. í rafveitukassann
sem lán til bæjarsjóðs. Á þess-
um árum greiddu t.d. Ríkis-
verksmiðjurnar einar um hálfa
millj. kr. samtals 1 útsvar. S.l.
fjögur ár hefir S.R. hinsvegar
greitt einn tíunda af þessari
upphæð í útsvar. Þetta er hér
tilgreint til að sýna hlutfölhn
á greiðslugetu bæjarsjóðs ’46
til ’5Ó pg 1950—’53.
Fyrst að stórkosfcleg skuldasöfn
un átti sér stað á kjörtímabilinu
1946 til 1950 (og þá varð Raf-
veitan að lána hæjarsjóði reiðu
fé) er ekki óeðlilegt, að skulda-
söfnun eigi sér stað á yfirstand-
andi kjörtímabili.
ER VERH) AÐ LEIKA SÉR
AÐ ÞESSU
Nei, vissulega er ibæjarsjóður
ekki að leika sér að því að auka
skuldir við Rafveituna, heldur
stafar þetta af því, að rafveitan er
eign kaupstaðarins — systurfyrir-
tæki — og það er víðar en hér,
að slík fyrirtæki ýmist njóta þess
eða gjalda. Dæmi má nefna í
þessu sambandi, verksm. Rauðku.
Hún skuldar nú bæjarsj. og hafn-
arsj. tæpar hundrað þús. kr. Hún
greiðir öðram það, sem þeir eiga
DRAUMURINN Frh. af 1. s.
veg, að fullyrða, að Framsóknar-
menn myndu taka upp markvissa
baráttu fyrir þessu máli. — Með
skýrum rökum ibenti hann á, að
jafnvel þó ekkert vatn finndist í
jörðu hér í nágrenninu, væri imnt
með tilstyk Síldarverksmiðja rík-
isins að,koma hér upp ,,'hitaveitu“
frá eimtúrbínustöð S.R.
Nú hafa þau gleðitíðindi spurzt,
að í landi bæjarins væri heitt vatn
og hefir Magnús Eðvaldsson fimd
ið það og fullyrt, a ðnokkrar lind-
ir væru í bæjarlandinu í Skútudal.
Nýjar vonir vakna og í dag glott-
ir enginn, þegar talað er um hita-
veitu 1 Siglufirði. Makvisst verður
að vinna að því,að á næsta kjör-
tímabil verði byggð hér hitaveita,
annaðhvort með rennandi heitu
vatni úr Skútudal, eða annars-
staðar frá, en ef það reynist
hvergi nægjanlegt, þá frá túr-
binustöð SUdarverksmiðja ríkisins
inni hjá henni, e.n lætur bæjar-
sjóð sitja á hakanum af sömu
ástæðum og bæjarsjóður Rafveit-
una. I árslok 1951 skuldaði Hafn:
arsjóður bæjarsjóði. Af hverju?
Af sömu ástæðu og áður segir.
Bæjarsjóður greiðir fyrst trygg-
ingargjöld, vinnulaun, vexti af
mnsömdum Iánum o.fl. þess hátt-
ar, áður en hann igjreiðir raf-
magnsgjöld. Þetta vita allir bæj-
arfulltrúar. Þetta vita flestir bæj-
arbúar, þetta veit ríkisstj. því að
þetta hefir ríkisstjórninni verið
sagt. Sem sagt, þetta vita allir
nema greinarhöfimdur.
Til viðbótar framansögðu skal
minnt á það enn einu sinni, að
allar fasteignir Siglufjarðarkaup-
staðar era veðsettar vegna Skeiðs
fossvirkjunarinnar. Þó lánastofn-
un byði bæjarsjóði í dag rekstrar-
lán, m.a. til að greiða upp allar
skuldir við rafveituna, gegn þv'í
að viss hluti af fasteignum bæj-
arsjóðs yrði veðsettar, þá væri
ekki hægt að taka slíku iboði,
vegna þess, að allar eigur bæjar-
sjóðs era veðsettar vegna Rafveit-
unnar.
Loks skal fram tekið, að við-
bótarvirkjim Skeiðsfoss hefir ekki
tafist einn dag vegna vangreiðslna
bæjarsjóðs. Því að þegar við hef-
ur iblasað stöðvun í þessum mál-
um hefir það verið tilkynnt bæjar-
stjóm og bæjarstjóra, og hann
útvegað lán. Um lánsupphæðir,
og hver útvegaði bæjarstjóra jafn
an þau lán, er hægt að ræða í
næsta Einherja, ef greinarhöfund
ur Siglfirðings óskar.
Á 40 ára afmæli rafveitimnar
ætti frekar að kappkosta að safna
mönnum til sóknar, því mörg era
verkefnin sem bíða úrlausnar, í
stað þess að sá fræi óánægju og
og tortryggni meðal bæjarbúa, —
bæjarfélaginu til ómetanl. tjóns.
Avextir
Niðursoðnir, þurrkaðir,
margar tegundir.
Appelsínur og epli
komu með Esju. — Tekið
á móti pöntunum í heila og
háífa kassa.
KJÖTBÚÐ SIGLUFJARÐAR
Nýkomið:
Sérlega falleg
KVÖLDKJÓLAEFNI
Ennfremur
NYLONSOKKAR
í miklu úrvali. Verð frá kr.
22,50 til kr. 50,00.
VERZLUN G. RÖGNVALDS