Ljósmæðrablaðið - 15.06.2005, Blaðsíða 4
Ritnefndarspjall
Valgerður Lísa
Sigurðardóttir
Bergrún Svava
Jónsdóttir
Anna Sigríður
Vernharðsdóttir
Helga
Gottfreðsdóttir
Ólöf Ásta
Ólafsdóttir
Það er einstaklega
ánægjulegt að standa
að útgáfu blaðs sem
vex og dafnar eins og
Ljósmæðrablaðið ger-
ir svo sannarlega
núna. Framboð á efni
hefur farið vaxandi að
undanförnu og hefur
blaðið sennilega ekki
áður verið stærra en
það sem nú kemur út.
Ljósmæðrablaðið á
sér langa sögu og er með elstu fag-
tímaritum á íslandi og hefur komið
út óslitið í 83 ár. Síðustu fjögur ár
hefur fræðileg ritstjórnarstefna verið
i þróun og aukin áhersla verið lögð á
að Ljósmæðrablaðið sé vettvangur
fyrir fræðilega umræðu um ljósmóð-
urfræði í íslensku samfélagi og að
það gegni mikilvægu hlutverki í að
byggja upp rannsóknagrunn í ungri
fræðigrein sem ljósmóðurfræðin er
innan Háskóla Islands.
Frá árinu 2001 hefur stefnan ver-
ið að birta ritrýnda grein í hverju blaði
auk annarra fræðigreina, en tölublöð
hafa verið 1-2 á hverju ári. Með þessu
tölublaði hafa þá birst sex ritrýndar
greinar í Ljósmæðrablaðinu. í ljósi þess
að fræðigreinum Ijölgar og að ritrýndar
greinar eiga orðið fastan sess í blaðinu
ákvað ritnefnd að setja saman leiðbein-
ingar fyrir greinahöfunda og ritrýnend-
ur. Ritstjórar fræðilegs efnis hafa tekið
saman íyrir greinahöfúnda og rit-
rýnendur hvaða meginþætti ætti að hafa
til hliðsjónar við skrif og mat á rann-
sóknar- eða yfirlits- og fræðigreinum
sem óskað er eftir að birtist í blaðinu.
Þrátt fyrir auknar áherslur á fræði-
lega umræðu um allt sem við kemur
Ijósmóðurfræði verður Ljósmæðrablað-
ið eins og áður, vettvangur ljósmæðra
til að segja hver annarri frá hverju því
sem þeim liggur á hjarta. Ritnefnd
hvetur ljósmæður til að skrifa um það
sem þeim þykir áhugavert, hvort sem
það eru skoðanir, hugleiðingar, ráð-
stefnur, ferðir eða störf á framandi vett-
vangi. I þessu blaði fáum við t.d. að
skyggnast inn í ljósmóðurstörf á Græn-
landi, þar sem ljósmóðurnemi segir
okkur ífá námsdvöl sinni þar. Þrátt fyr-
ir ólíka menningu má alltaf finna sam-
eiginlega reynslu i kringum barneignar-
ferlið, hvar sem ljósmóðurstörfin eru
stunduð. Við fáum einnig innsýn inn í
hugleiðingar ljósmóður sem deilir með
okkur reynslu sinni af ljósmóðurstörf-
um á þremur mismunandi stöðum, á
landsbyggðinni, i borg og á erlendri
grund.
Við höldum okkur áfram við hinn
stóra heim, nú í tengslum við alþjóðlegt
samstarf. LMFI er aðili að Alþjóðasam-
tökum ljósmæðra og hafa þau samtök
ásamt Alþjóðasamtökum fæðinga- og
kvensjúkdómalækna gefið út sameigin-
lega yfirlýsingu um meðferð á þriðja
stigi fæðingar. Yfirlýsingin birtist í
blaðinu, ásamt innleggi frá Ijósmæðr-
um og lækni, þar sem ýmsar hliðar
þessa málefnis eru skoðaðar. Þar kemur
fram ólík nálgun sem miðar þó að sama
markmiði, þ.e. að stuðla að auknu
öryggi í tengslum við barneignir.
í föstum þætti blaðsins þar sem verk-
efni ljósmóðurnema eru kynnt, er í
þetta sinn Qallað um hlustun hjartslátt-
ar í fæðingu. Þar er
m.a. velt upp ýmsum
spurningum um hvaða
áhrif verklagsreglur
hafa á störf okkar. Eru
verklagsreglur leið-
beinandi eða til að
fylgja eftir af ná-
kvæmni? Hvernig
kemur klínískt mat inn
í það? Hvar á innsæis-
og reynsluþekking fag-
aðilans heima í um-
hverfi verklagsreglna?
Þáttur brjóstagjafar í heilbrigði
Islendinga er til umfjöllunar í rit-
rýndri grein sem að þessu sinni er
eftir sagnfræðing og er unnin upp úr
doktorsverkefni höfundar. Þar eru
færð rök fyrir því að brjóstagjöf hafi
skipt sköpum varðandi lífsmögu-
leika ungbarna á árum áður. Einnig
koma inn í greinina sögulegar heim-
ildir um hvemig þjónustu ljósmæðra
var háttað á fyrri hluta síðustu aldar
og hvernig Ijósmæður gegndu lykil-
hlutverki í bættu barnaeldi á þeim tíma.
Rök eru færð fyrir því að aukin mennt-
un ljósmæðra hafi þar skipt miklu málh
Heilbrigði ungbarna er áfram til um-
Ijöllunar, að þessu sinni í fræðigrein
um nýburagulu. Þar er farið er í hlut-
verk ljósmæðra í forvörnum og
klínísku mati á þessu lífeðlislega
ástandi, sem svo oft veldur áhyggjum,
bæði foreldra og umönnunaraðila.
Tækninni hefur fleygt fram og hefúr
ritnefnd hug á að nýta það til góðs fyr-
ir ljósmæður og blaðið þeirra. Því hefur
nefndin óskað eftir því við stjórn Ljós-
mæðrafélagsins að greinar og efni úr
blaðinu verði aðgengilegt á vefsíðu fé-
lagsins. Vonast er til að það verði að
veruleika fyrir útgáfú næsta tölublaðs
sem verður í lok þessa árs. Það er ósk
ritnefndar að okkar ágæta blað nái enn
meiri útbreiðslu og stuðli þannig
gagnrýnni umræðu og aukinni kynn-
ingu á því sem ljósmæður eru að fást
við á hverjum tíma.
Kæru ljósmæður og aðrir lesendur,
við óskum ykkur gleðilegs sumars.
Ritnejnd
4 Ljósmæðrablaðið júnf 2005