Ljósmæðrablaðið - 15.12.2008, Blaðsíða 32

Fósturgreiningar á LSH frá upphafi til vorra daga
þróun - verkefni - samstarf Ölafla Margrtl Ouðrnunðtóomr l|óafflúðlr. föaturgranineardaUd kvannaavið
A
j
Samstarf er mikiivægt
• Árið 1975 hófust fósturgreiningar á kvennadeild LSH með tilkomu “static scanners”
af gerðinni DIASONOGRAPH (stillimyndatæki). Skoöanir voru gerðar í völdum
tilvikum og legvatnsástungur voru gerðar hjá konum 35 ára og eldri.
• Árið 1982 kom fyrsta “realtime" tækið (hreyfimyndatæki) á kvennadeildina og fyrstu
Ijósmæðurnar hófu jafnframt störf við ómskoðanir. Áfram var skoðað I völdum
tilvikum og allar konur af meðgöngudeild voru skoðaðar. Árið 1984 var fariö að
skipuleggja 18 vikna skoöun sem var þá I boði fyrir allar konur.
• Árið 1986 var farið að bjóða skoðanir á öllu landinu kerfisbundið á sama tima
meðgöngu við 18-19 vlkur.
• Árið 1998 var farið að bjóða konum 35 ára og eldri hnakkaþykktarmælingu til að
meta llkindi á þrlstæðu 21 og 13/18. Til að fækka inngripum eins og
legvatnsástungum.
• Árið 2005 komu fram tilmæli frá landlækni að öllum konum yrði kynnt og boöin
hnakkaþykktarmæling og samþætt llkindamat.
• Árið 2005 komu fyrstu ómskoðunartækin með þrivlddarmöguleika (3D/4D) enn sem
komið er er þrlvlddarómun einungis gerð ef nánari greiningar er þörf s.s. skarð I vör
og lýtum I andliti. Starfsmenn deildarinnar eru á leið erlendis til að tileinka sér betur
þessa tækni.
• Á deildinni er möguleiki á fjarfundum við nokkra staði á landsbyggðinni sem getur
sparað konum ferðir um langan veg ef sérstakrar skoöunar er þörf.

Fósturgralnlngardalld ar I samstarfl vlð Fetal Madlclne :oundation (FMF) I London vagna hnakka jykktarmasllnganna og taka allir starfs- mann delldarinnar )étt I némskeiðum é vagum FMF éður en þelr hefja maalingar é hnakkaþykkt.
^ S
Fs
Arið 2005 voru
tmmkvæmdar
8053 ómskoðanlr i
delldinnl.
Snemmsónar 735
Hnakkaþykkt 2653
Fylgjusýnl 62
LegvatnsSitungur 30
1B-20 v skoðun 3125
Vaxtarathugun 2322
Doppler 35
Annað 81
I/

I tviburemsúgöngu par ••m gremitt' twin to twin trinatudon' (blööflnöi mllli tó»tr») *r Miktm I Mm«t»rfl <n6
L»uv«n 1 Belglu þ«r Mm 3 (•lentker konur haf* tóngið leMrmeðtórð til »5 brtnne fynr mUr W »4 •tfiðvi tfrtmhaldandi btóðfUMi t mllll tó.tr«
\
_ Hér má ajé þróunina I lagvatnaéatungum og fylgjuaýnatökum (CV8) aftlr aó farlð var aó gara
” hnakkaþykktarmallngar.
Hnakkaþykktarmaling
1899 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Fskkun á logvatnsástungum hefur ekkl leitt tll fœrri
greininga á litnlngagöllum.
Lltnlngagallar og aörlr fósturgallar eru aö grelnast
fyrr en áöur á moögöngunnl og gerlr þaö alla
meöferö og ákvaröanatöku auöveldarl fyrir foreldra.
Þoss má geta aö á árlnu 2005 grelndust 14
litnlngagallar og 14 aörir alvarleglr fósturgallar i
ómskoöun vlö 11-14 vlkur.
ÍZ
\J
Styrkur
LJáimwður/dilurgnlnlngardiUdar haja lónJJOlda
ndmiktlða og riðmfnur l/óilurgrtlnlngum.
Fóilurgrtlnlngardtlldln gtlur nú boðló tkoðun I
nýjutlu twkjum itm völ trdd markaðnum og
htfur ityrkur htnnar auklil vló þaó.
Bakhjarl dtlldarlnnar tru mtóal annarra
KvtnfHagló Hrlngurlnn itm HyrkH dtlldlna aj
mlklum rauinankap drlð 2005 lll twkjakaupa.
UmhygjJa
Á fóilurgrtlnlngardtlld tr ItkJð d mótlJJOIda
fortldra lll vlólals dr hvtrl vtgnaýmiisa mdla
itm Itngjasl fáilurgrtlnlngu i tlnn tóa annan
hdtt
yiðlðlum trýmlsl ilnnl af Uósmmórum tóa
Imknum dtlldarlnnar.
Árveknl
IJósmmður og Imknar d/ósiurgrtlnlngardtlld
leggja mtlnaó ilnn I aðfylgjaii vtl mtð nýjungum
og lUtlnka iir alli stm gtiur vtrló lll aó bmla
grtlnlngu og mtóftró vló vandamdlum I mtðgOngu.
32 Ljósmæðrablaðið desember 2008