Einherji - 01.06.1997, Síða 6
EINHERJI
6
JÚNÍ1997
RARIK 50 ARA - Gróðursetja 85000 trjáplöntur um land allt.
Haukur Ásgeirsson
Rafinagnsveitur ríkisins
( RARIK ) er 50 ára á
þessu ári. Afmælisbarn-
ið er við hestaheilsu og
ekki er hægt að merkja
annað en að því farnist
vel. f tilefni afmælis-
ársins hefur fyrirtíekið
sett af stað átakið „tré
fyrir staur” sem felur í
sér að gróðursett verður
eitt tré fyrir hvern staur
sem er í línukerfi fyrir-
tækisins alls um 85000
trjáplöntur um land allt.
Hluti af verkefninu felst
í stuðningi við tilrauna-
verkefni Rannsóknar-
stöðvar Skógræktar rík-
isins við ræktun íslenska
birkisins. Starfsmenn
RARIK ætla að gróður-
setja við Skeiðsfoss-
virkjun, Sólgarða, Göngu-
skarðsárvirkjun, Laxár-
vatnsvirkjun og við
Laugarbakka í Miðfirði.
Margt hef'ur breyst
á 50 árum.
Hlutverk RARIK hefur
verið að afla, dreifa og selja
orku og stuðla þannig að
aukinni verðmætasköpun
og farsæld í landinu.
Stefna fyrirtækisins er að
veita sem besta þjónustu
með þarfir og óskir við-
skiptavina sinna að leiðar-
ljósi. Stærstu breytingarnar
á fyrirtækinu eru tæknilegs
eðlis. Þegar rafmagn fór af
dreifikerfinu hér áður fyrr
þurfti oít að aka tugi kíló-
metra við misjafnar aðstæð-
ur til þess að leita að
bilunum. Stór landsvæði
urðu rafmagnslaus, oft í
langan tíma. í dag fer
bilanaleit oftast þannig
fram að starfsmaður sest
við tölvu og tekur rafmagn
af eða setur rafmagn á allar
helstu háspennulínur uns
bilun hefur verið einangr-
uð og tiltölulega fáir eru
eftir án rafmagns. Nota má
flestar gerðir af tölvum til
að stjórna þessum búnaði
og flestar eru þær sömu
gerðar og til eru á næstum
öllum heimilum í dag.
Þegar rafmagn er tekið af
með tölvu bendir starfs-
maður á rofa á tölvuskjá
með „mús” og ytir síðan á
„ENTER”.
Mögulegt er að staðsetja
þessar (stjórn)tölvur alls
staðar þar sem sími er til
staðar. Einnig er mögulegt
að tengja farsíma við
tölvurnar þannig að raun-
verulega væri auðvelt að
stjórna öllu raforkukerfi
landsbyggðarinnar með
lítilli ferðatölvu frá sólar-
strönd við Miðjarðarhafið
eða frá Everest tindinum.
Ég get þó fullvissað
lesendur um að stjórn-
endur þessa búnaðar eru
ávallt staðsettir í stjórnstöð
heima í héraði og eru eins
og hljóðfæraleikararnir,
með á nótunum .
Eitt mikilvægasta og vanda-
samasta verkefni RARIK er
að halda orkuverðinu
samkeppnishæfu.
Sumir telja að orku-
fyrirtækin eigi ekki í neinni
samkeppni og að þau séu
einokunarfyrirtæki. Það er
nú það, það er bæði satt og
ekki satt eða á ég að segja
að það sé hálfur sann-
leikurinn. í raun og veru
eru orkufyrirtæki eins og
RARIK í harðri samkeppni
á mörgum sviðum. Sem
dæmi um það má nefna
olíu til húshitunar, hita-
veitur í dreifbýli, pakkaðar
heyrúllur (við súgþurrkun).
Auk þess hafa mörg
fyrirtæki tök á að færa
rekstur sinn frá RARIK til
annara orkufyrirtækja ef
orkuverðið til þeirra er
þeim ekki þóknanlegt.
Flest opinber fyrirtæki
þurfa að keppa við
almennan vinnumarkað
um starfsfólk en það er nú
kannski „önnur Ella”.
Orkuverðið á landsbyggð-
inni lækkar ef RARIK fær
heimild til að virkja við
Villingarnes.
Hingað til hefur hið ágæta
fyrirtæki Landsvirkjun virkj-
að allar stærri virkjanirnar.
Stjórnvöld íhuga nú að
breyta orkufyrirtækjum í
hlutafélög, stofna fyrirtæki
um megin flutningskerfið
og aðskilja vinnslu, flutn-
ing, dreifingu og sölu
raforkunnar. þetta mun
síðan leiða til meiri
samkeppni í vinnslu og
sölu raforkunnar. Mörg
tæknileg vandamál þarf að
leysa áður en allt þetta
gengur eftir. Hitaveita
Reykjavíkur og Hitaveita
Suðurnesja eru þegar byrj-
uð að virkja raforku þannig
að fljótlega má vænta
samkeppni í orkuöfluninni.
RARIK á 9 virkjanir í dag
sem alls geta framleitt um
19 MW. Heildarraforku-
notkun RARIK á mesta
álagstíma er liðlega 150
MW.
í apríl s.l. fóru fram
viðræður að frumkvæði
heimamanna í Skagafirði
við RARIK um 30-40 MW
virkjun við Villinganes í
Skagafirði. RARIK hefur
mikinn áhuga á að virkja
við Villinganes m.a. vegna
þess að áætlanir gera ráð
fyrir að orkuverð frá
Villinganesvirkjun verði
lægra en það sem RARIK
kaupir af Landsvirkjun.
Fleiri virkjanamöguleikar
eru í athugun en öll sund
virðast lokuð þar sem
Landsvirkjun hefur sam-
kvæmt lögum virkjunarrétt
á öllum hagkvæmustu
virkjunarkostum landsins.
Margir velta því nú fyrir sér
hvort eðlilegt sé að fyrir-
tæki sem að mestu er í eigu
tveggja sveitarfélaga hafi
forgang að hagkvæmustu
orkuauðlindum landsins.
Hjá RARIK Norðurlandi
vestra starfa 33 starfsmenn
þar af 4 á Hvammstanga,
13 á Blönduósi, 7 á
Sauðárkróki, 6 á Siglufirði
og 3 við Skeiðsfossvirkjun.
Frá árinu 1991 hafa verið
lagðir 166 km af háspennu-
jarðstrengjum á Norður-
landi vestra í staðin fyrir
háspennuloftlínur. Fyrst og
fremst hafa jarðstrengirnir
verið lagðir á verstu
ísingarsvæðunum og þar
sem truflanir voru tíðar.
Áfram er unnið að endur-
bótum á háspennukerfinu
og fyrirhugað er að leggja
22 km af jarðstrengjum í
sumar. Aðrar helstu fram-
kvæmdir eru endurbætur á
Skeiðsfossvirkjun og teng-
ing nýrrar varaaflsvélar á
Siglufirði. Siglfirðingar búa
nú við 100 % varaafl.
í sumar mun RARIK kynna
ýmsa þjónustu sem í boði
er á útibúum umdæmisins.
Fyrst kynningin verður í
félagsheimilinu á Hvamms-
tanga dagana 28.-29. júní í
tengslum við vörusýningu.
í íþróttahúsinu á Sauðár-
króki 9.-13- júlí í tengslum
við vöru- og þjónustu-
sýningu. Þá er einnig hug-
myndin að hafa kynningu
eða opið hús á Siglufirði í
ágústmánuði. Ýmis ráðgjöf
verður í boði. Viðskipta-
vinum fyrirtækisins verður
boðið að fá tölvuútskrift af
allri orkunotkun sinni
síðustu árin og einnig
verða sýndir nokkrir af
næstum óendanlegum
möguleikum internetsins.
Heimasíða RARIK á intemet-
inu er: http://www.rarik.is
Haukur Ásgeirsson
Umdœmisstjóri
RARIK
Barkarstaðir
Fjölgun í ferðaþjónustu
Enn eru ferðaþjónustu-
bæjunum að fjölga. Á síðasta
hausti bættist við eitt ferða-
þjónustubýli er Barkarstaðir
í Miðfirði hófu slíka starf-
semi. Það em hjónin Bene-
dikt Ragnarsson og Helga
Þorsteinsdóttir sem búa á
Barkarstöðum og stunda
þau þar sauðfjárbúskap.
„Það var síðastliðið haust
sem við byrjuðum á þessari
þjónustu,“ segir Helga Þor-
steinsdóttir. „Við bjóðum
upp á gistingu fyrir 6-8
manns í uppbúnum rúmum
með morgunverði eða í
svefnpokaplássi einnig er
eldunaraðstaða til staðar.
Hér seljum við veiðileyfi í
vötn sem em í landi Barkar-
staða og við bjóðum einnig
upp á veiðileifi í vötnum í
nágrenninu t.d. í Torfu-
staðavatni og einnig í
Arnarvatni stóra.“
Margar skemmtilegar
gönguleiðir em í nágrenni
Barkarstaða s.s. að Austur-
árgili þar sem náttúmfegurð
er mikil.
„Við höfum verið að
markaðssetja gæsa og
rjúpnaveiði á haustin og
það kom þónokkur hópur
af erlendum skotveiði-
mönnum í fyrrahaust," segir
Helga. „Það er töluvert
bókað í skotveiðina í haust
og em erlendir veiðimenn
þar í meirihluta, en það
virðist vera vaxandi áhuga
útlendinga á skotveiði hér á
landi ef marka má tölur í þá
átt.“