Mjölnir - 07.10.1939, Page 1

Útgefandi: SÓSÍALISTAFÉLAG SIGLUF3ARÐAR.
2. árg. a Siglufirði, laugardaginn 7. okt. 1939.
s
22. tbl.
Skipulagsmál verkalýdsfélag
anna og dýrtíðin.
Hcfðu íslenzku verkalýðsfélögin
verið sameinuð í einu verkalýðs-
sambandi með duglega stjórn,
hefði Alþingi aldrei þorað að sam-
þykkja hina ranglátu vinnulöggjöf
og hin ennþá smánarlegri lög um
gengislækkun og bann við kaup-
hækkunum. Nú fara mjög alvar-
Iegir tímár í hönd, allar nauð-
synjavörur stórhækka í verði og
tvímælalaust munu atvinnurekend-
ur krefjast þess, að kaup standi í
stað.
Það er því full ástæða til fyrir
verkalýðsfélögin að hefjast handa
um að koma skipulagsrnálum sín-
um í það horf, að hægt sé að
sameina krafta félaganna til að
verja rétt þeirra og hagsmunamál
meðlima þeírra. Hér á landi hafa
verið uppi tvær stefnur í skipu-
lagsmálum verkalýðsfélaganna.
Önnur stefnan hefir haldið því
fram, að verkalýðsfélögin ættu að
vera sameinuð í einu verkalýðs-
sambandi, óháðu stjórmálaflokkum,
og allir ættu að hafa jafnan rétt í
samb.félögunum og sambandinu.
Hin stefnan hefur barizt fyrir því, að
verkalýðsfélögin væru sameinuð i
Alþýðuflokknum og engir hefðu
full félagsréttindi nema alþýðu-
flokksmenn. í reyndinni verðurþetta
þannig, að Alþýðuflokksmennirnir
verða nokkurskonar aðalstétt í
félögunum með þeim sérréttindum,
að engir nema þeir séu kjörgengir
ásambandsþing verkalýðsfélaganna
ÞesSi stefna er nú dauðadæmd,
endavarhúnorðinæði hláleg í sum-
um verkalýðsfélögum og skulu hér
nefnd nokkur dæmi: í verkamanna-
félaginu hérna eru um 6C0 manns,
af þeim eru sennilega mílli 30-40
með fullum réttindum. Á Hólma-
vík er 160 manna'félag, í því er
einn Alþýðuflokksmaður, svo að það
gæíi ekki sent nema einn fulltrúa
á sambandsþing. í Hrísey er um
100 manna félag, þar er enginn Al-
þýðuflokksmaður til í félaginu, svo
að það sé í alla staði löglegur
meðlimur Alþýðusambandsins, má
það engan fulltrúa senda á sam-
bandsþing. Ekki verða nefnd hér
-fleiri dæmi, en mörg önnur eru
ennþá til af svipuðu tagi. Um
þessa stefnu er nú svo komið, að
enginn nema lítil klíka kringum
Stefán Jóh. fylgir henni fram. Hin-ir
frjálslyndari menn Alþýðuflokksins
hafa þegar tekið afstöðu gegn
henni, en engar líkur eru til sam-
komulags við Stefáns Jóhanns klik-
una, svo að eina færa leiðin fyrir
verkalýðsfélögin er að segja skilið
að fullu og öllu við þessa klíku
og stofna verkalýðssamband með
fullu jafnrétti allra meðlima. Hinn
11. nóvember í haust verður sett
stofnþing þessa sambands í Reykja-
vík. Nú þegar hafa ýms þýðingar
mestu verkalýðsfélög landsins lýst
yfir þátttöku sinni og eflaust verða
mörg félög með, sem ekki eru enn
búin að taka ákvörðun og mun
þar líka ráða ótti við hið stóra
lán, sem Alþýðufl. tók í sumar í
Svíþjóð til að greiða skuldir flokks-
ins. Þetta lán, sem varað upphæð
250 þúsund krónur, var tekið í
nafni Alþýðuflokksins og Alþýðu-
sambandsins, svo að allir geta ljós-
lega séð hverjum er ætlað að borga
það, sem sé verkalýðsfélögunum.
Þetta stofnþing verkalýðssam-
bandsins verður prófsteinn á þroska
íslenzkrar alþýðu, standist hún
ekki prófið og mörg verkafýðsfélög
verði hikandi og sundrung og
samtakaleysi verði ofan á, mun
íslenzk alþýða verða að gera sér
að góðu rýrð kjör og ef til vill mjög
tilfinnanlega vöntun á lífsnauð-
synjum sínum á næsta ári. Ef aftur
á móti alþýðan stenzt prófið og
hún ber gæfu til að skipuleggja
samtök sín með jafnrétti og fylkir
sér um samband sitt, verður hún
áreiðanlega fær um að hrinda
árásum andstæðinga sinna og oki
því, sem dýrtíðin nú er að. leggja
á herðar henni. Þ. G.
• •
Orlagaríkur
dómur.
Fyrir nokkru hefir Félagsdómur
dæmt í máli því, er reis útaf eftir-
leik Hafnarfjarðardeilunnar s. 1.
vetur. Málsefni voru sem hér segir.
Eftir að Hafnarfjarðardeilunni var
lokið með sigri Hlífar, gengu allir
verkamennirnir úr klofningsfélagi
hafnfirzku Skjaldborgarinnar yfir í
Hlíf og gerði Hlíf um það sam-
þykkt á fundi, að meðlimum hennar
væri óheimilt að vera einnig með-
limir í Verkalýðsfélagi Hafnarfjarðar.
Það fór þó svo, að samþykkt þessari
var ekki skeytt og voru allmargir
af meðlimum VerkalýðsfélagsHafn-
arfjarðar áfram í félaginu, jafnframt
því sem þeir voru í Hlíf. Hlíf gekk
eftir rétti sínum og vísaði til sam-