Ísfirðingur - 15.12.1999, Blaðsíða 7

voru lagðar með 12 cm breiðum
panel, rákarlausum. Venjulega
mjórri panell í hveli'ingunni, svo
að rómanskur boginn yrði reglu-
legri. Var svo sett í Hagakirkju
1892 og enn í yngri Jófríðar-
kirkjunni, enda mestallur
viðurinn í byggingu hússins
innan nothæfur við endur-
srníðið eftir síðara fokið. Er til
þess tekið, hve vel fer á en hinn
skandinaviski, breiði, rákarlausi
panell fallegur þilviður. Gólf-
borðin plægð, sent kallað var,
jafnbreið og því mislögð á hvert
annað samskeyti er óhent var,
að næði húslengdinni. Kórnum
er lyft yfir gólfið og tekur um
þveran gafl.
Viðurinn í húsgrindinni var
einnig brúkaður af nýju, en hann
var of grannur og grindin
óstyrkt og engir bitar. Því fór
sem fara gerði, er húsið tók
brátt að liðast í stormi, unz það
hafði gengið svo til, að fauk af
núverandi kirkjubóndi í Haga,
að kostað hafi með ábyrðar-
gjaldi og skipsleigu 5.955 kr.,
en vinnan aðeins 900 kr.
Jósías býr enn í Haga, þegar
kirkjan var endurreist, en
mótbýlismaður hans var þá
Guðmundur Jónsson hreppstjóri
og voru báðir í sóknarnefnd, en
nú var svo statt, að frú Jófríður
Guðmundsson var látin í
Kaupmannahöfn og erfingjar
hennar, börnin öll búsett þar.
Var biskup herra Hallgrímur
Sveinsson beðinn að gera þeirn
kunnugt í ársbyrjun 1898,
hversu kornið var um kirkjuna
á erfðajörð þeirra og stórbýlis-
garði í Haga. Björn Sigurðsson
kaupmaður í Flatey var að fullu
umboðsntaður. Stóð Björn
rausnarlega að, þó að endur-
byggð þækti kirkjan ekki eins
glæsileg og í upphaflegri gerð,
en yfrið styrkara hús. Verkið
kostaði nú 2.380 kr, enda miklu
Kirkjan á Skálmamesmúla vígð fyrir tœpum 40 árum. Mynd: G.L. Ásg. 1999.
Haga, bænhúsið í Furufirði
lesteyri voru reist 1899
grunninum og gekk í sundur.
Var skástífum og styrkingum
bætt í grindina, þegar endurreist
var, bæði sterkari stoðum í veggi
og sperrum í þak. Nú komu
bitar, sem verst var að vantaði í
hið sænska kirkjuhús, hnébeygð
járn og jarðfastar bindingar frá
þaki og djúpt undirgrjóthlaðinn
grunn. Auk þess voru veggir
grjótfylltirí gluggahæð. - Mikil
veður eru svo algeng hérlendis,
að mun sterkari járn- og
jarðbindinga er þörf en í
Skandinavíu.
A fyrra kirkjubyggingarárinu
undir lok síðustu aldar voru 247
manns í Hagasókn, en 228 á
síðara vígsluárinu. Vel hundraði
færri í Brjánslækjarsókn bæði
árin. Gjaldendur voru 22 í
Hagasókn, þegar kirkjan var
byggð fyrra sinni, og leitaði
tilsjónarmaðurf.h. Jófríðareftir
því, að sóknarbændur hyggi
grjót í steinlímdan grunninn í
þegnskylduvinnu og flytti
viðinn ekki aðeins úr Hagabót,
sem skylt vai' sóknarbændum,
heldur alla leið innan úr Flatey.
Þybbuðust menn við, enda
ekkjufrú Guðmundsson svo
efnuð, að ekki væri þörf á
kvaðarvinnu. Þegar þetta var
bjó síra Þorvaldur Jakobsson,
leiguliði Jófríðar í Haga, en
hann þjónaði Brjánslækar-
prestakalli 1884-1896, er hann
fór að Sauðlauksdal. 2 búendur
voru aðrir í Haga: Jósfas Fr.
Bjarnason, einnig á heima-
jörðinni, og Marteinn Erlends-
son á nýbýlinu Grænhóli. Þar
voru 15 manns í heimili, hjá
prestinum lóogíhúsum Jósías-
ar9. - Hinninnflulti kirkjuviður
1892 telur Bjarni Hákonarson
bætt í húsgrindina og vinnan
meiri, en að fella saman tilsnið-
inn, númeraðan og merktan
viðinn 1892. Þá var það enn,
sem hlaut að teljast höfðings-
skapur Jófríðarbarna og Björns,
að nú kom altaristafla í kirkjuna,
sem engin var áður, páska-
kvöldið í Emmaus, og ljósfæri
betri en fyrr og ýmsir
kirkjumunir. Var Birni tjáð í
þakkarbréfi, sent hann var
beðinn að framsenda til eigend-
anna, að fólk hér á landi ætti
ekki að venjast slíkri rausn.
Samanburðurinn t.a.m. við
prófastinn og eign hans í
Skálmarnesmúla var áleitinn.
Getur slíks þó vitanlega ekki í
bréfinu, sem síra Bjarni Símon-
arson, er varð Brjánslækar- og
Hagaprestur stuttu áður en
Jófríðarkirkjan fyrri féll, samdi
og sendi. Var síra Bjarni, fæddur
á Bjarteyjarsandi í Hvalfirði
1867, presturá Barðaströnd alla
sína þjónustutíð til dánardags
1930, prófastur frá 1902. Segir
hann í lok bréfsins, að hann
voni, að kirkjan standi sem
lengst, aðstandendum til
loflegra þakka. Nú þurfi hvortki
að kvíða stormviðrum né steypi-
flóðum, og höfðar síra Bjarni
þar til hinnar kunnu dæntisögu,
en honum voru alla tíð hug-
leiknar Biblíutil vitnanir, eins og
enn má sjá á Brjánslæk.
Guðmundur hreppstjóri í
Haga var fullmektugur Björns
kaupmanns við kirkjusmíðina
fyrir einni öld, en ásamt
Magnúsi Magnússyni trésmið í
Flateyunnuað SturlaEinarsson
á Brekkuvelli og Ebenezer
Matthíasson á Skálmarnesmúla.
Utanmál hússins er nær hið
sama og áður, 18x10 álnir
Hagakirkja vígð 12. nóvember 1899. Mynd: Á.J. 1999.
7