Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.02.1958, Síða 26

8
TÍMARIT VFÍ 1958
8. mynd. Líkan af stöðvarhúsi með jöfnunarþró og inntaksstfflu.
14. l>rið.ja virkjun í Sugi. Efra-Sngið.
Tæknilegum undirbúningi að virkjun í Efra-Sogi var
lokið síðla árs 1954, tæpu ári eftir að Irafoss-stöðin tók
til starfa. Var þá þegar haft útboð í ársbyrjun 1955 um
framkvæmd virkjunarinnar og um kaup á vélum og efni,
á sama hátt og haft var við Irafossvirkjunina haustið
1949. 1 marzmánuði 1955 voru mörg tilboð komin í höfuð-
vélar og þrjú verktilboð um byggingavinnuna. Var nú
hugmyndin að afla stofnfjárins með lánum í sambandi
við bjóðendur eða öllu heldur við bankasambönd þeirra
líkt og gert hafði verið við Ljósafossvirkjunina. En tím-
amir voru breyttir. Nú var t. d. ekki hægt að bjóða út
skuldabréf í Svíþjóð eins og 1934.
Drógst nú allt árið og mestan hluta árs 1956 að not-
hæf lánstilboð fengjust, en síðari hluta árs 1956 opnaðist
leið til lántöku í Bandaríkjunum, sem dugað hefur til
þess að koma framkvæmd virkjunarinnar af stað og til
að gera samninga um smíði höfuðvéla. Er nú von um að
virkjunin geti tekið til starfa síðla árs 1959 og að nú-
verandi vélakostur dugi þangað til, án þess að til afls-
eða orkuskorts þurfi að koma. Verða þá virkjuð í Sogi
74.000 kw og auk þess höfum við 10.500 kw varaafl við
Elliðaár til umráða.
15. Tilhögun virkjunarinnar hefur í rauninni verið iýst
hér að framan i höfuðatriðum, en auk þess fylgja nokkr-
ar myndir, er lýsa henni nánar og sýna aðstöðuria. Eru
skýririgar undir myndunum, sem nægja mun hér að vísa
til um tilhögunina.
16. Knstuaðaráætlun og rekstursafkoma.
Þegar tilboðin lágu fyrir um höfuðvélar og í bygginga-
vinnuna í heild, var gerð kostnaðaráætlun, byggð á þess-
um tilboðum. Var miðað við kaup á aðalvélum og efni
frá Ameríku. ‘
Þessi kostnaðaráætlun frá árinu 1956 er sýnd i eftir-
farandi töflu 1. (Sjá bls. 9).
Boðnir höfðu verið út liðirnir 3, 5, 6, 7, 8 og 9, sem
samtals eru 64% af áætluðum heildarkostnaði. Er kostn-
aðinum skipt í erlenda gjaldeyrisþörf og innlendan kostn-
að, og reiknað með að farmgjöld greiðist í innlendum
gjaldeyri. Erlendi gjaldeyririnn er áætlaður 47%.
Við samninga um lánsfé í Bandaríkjunum náðust
og samningar um að kaup á vélum og efni yrðu
gerð þar, sem verð væri lægst að öðru jöfnu. Var
því kostnaðaráætlunin endurskoðuð og varð niðurstaðan
að heildarkostnaður yrði 173 millj. kr. þar af 69,5 millj.
í erlendum gjaldeyri eða liðlega 40%. Af innlenda kostn-
aðinum voru 61 millj. kr. áætlaðar fyrir efni og vinnu
innaniands en 42,5 millj. kr. tollar og önnur opinber
gjöld auk vaxta og bankakostnaðar á byggingartíma aí
innlenda kostnaðinum.