Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.08.1958, Blaðsíða 9
TlMARIT VPI 1958
55
Stjórn Sementsverksmiðju ríkisins.
Helgi Þorsteinsson. dr. Jón E. Vestdal, Guðmundur Sveinbjörnsson.
bæjarstjórn Akraness til þess að gefa lóð undir hana.
Afsal fyrir lóðinni var gefið 3. nóvember 1950.
Rannsókn á skeljasandinum var haldið áfram, eink-
um magmi hans. Síðari hluta árs 1952 ákvað atvinnu-
málaráðherra, Ólafur Thors, að fengnum tillögum verk-
smiðjustjórnarinnar, að sanddælingarskip skyldi tekið
á leigu til að dæla sandinum í tilraunarskyni. Sö til-
raunadæling fór fram í júní—ágúst 1953 og gaf góða
raun.
Að henni lokinni var undirbúningi að byggingu verk-
smiðjunnar haldið áfram, leitað eftir lánsfé til hennar
og byrjað á jöfnun lóðarinnar í septembermánuði 1954.
Snemma árs 1954 tókst fyrir atbeina ríkisstjórnar-
innar að útvega mestan hluta þess erlenda fjármagns,
sem til verksmiðjunnar þurfti, 16 milljónir danskra
króna. Forsætis- og atvinnumálaráðherra var Ólafur
Thors og fjármálaráðherra Eysteinn Jónsson. Undir-
ritaði bankastjóri Framkvæmdabanka Islands, dr.
Benjamín Eiríksson, 10. marz 1956 samning þess efnis
við fjármálaráðherra Danmerkur, Sören Kampmann.
Ambassador Bandaríkja Norður-Ameríku á Islandi,
John J. Muccio, hafði veitt mikilvæga fytirgreiðslu
við lántöku þessa.
Undirritaðir voru samningar um smíði véla og ann-
ars útbúnaðar til verksmiðjunnar við F. L. Smidth &
Co. A/S., Vigerslev Allé 77, Kaupmannahöfn-Valby
22. marz 1956, og gengu þeir í gildi 8. apríl 1956, en
áður hafði verið leitað tilboða í vélarnar í ýmsum
löndum.
Á árunum 1956—1958 tókst fyrir atbeina ríkis-
stjórnarinnar að útvega lán til greiðslu innlends kostn-
aðar og þess erlends kostnaðar, sem fé var þá ekki
fengið til. Menntamála- og iðnaðarmálaráðherra var
þá dr. Gylfi Þ. Gíslason og fjármálaráðherra Eysteinn
Jónsson.
Framkvæmdabanki Islands hefir lánað af eigin fé til
verksmiðjunnar 10.750.000 kr. Þá hefir Framkvæmda-
banki Islands, að tilhlutan ríkisstjómarinnar, tekið tvö
lán, sem Intemational Cooperation Administration í
Washington, D. C., hefir veitt til framkvæmda á Is-
landi, hið fyrra hinn 28. desember 1956, að upphæð 4
milljónir dollara, hið síðara hinn 27. desember 1957,
að upphæð 5 milljónir dollara. Báðir lánssamningarnir
voru gerðir við Export-Import Bank í Washington og
voru undirritaðir af Vilhjálmi Þór, aðalbankastjóra
Landsbanka Islands, Seðlabankans, í umboði Fram-
kvæmdabankans. Ennfremur tók Framkvæmdabanki
Islands fyrir hönd ríkisstjórnarinnar hinn 11. apríl
1958 lán að upphæð DM 8.400.000.— hjá Kreditanstalt
fiir Wiederaufbau, Frankfurt am Main. Lánssamninginn
undirritaði í Frankfurt am Main dr. Benjamín Eiríks-
son, bankastjóri Framkvæmdabanka Islands. Af fram-
angreindum þremur lánum hefir Framkvæmdabankinn
endurlánað Sementsverksmiðju ríkisins 48.500.000 kr.
Af ríkisfé hefir verið varið 11.100.000.— kr. til und-
irbúnings og byggingar Sementsverksmiðjunnar.
Sumarið 1956 ákvað iðnaðarmálaráðherra, dr. Gylfi Þ.
Gíslason, að haga skyldi byggingu verksmiðjunnar
þannig, að hægt væri að framleiða í henni allt að 20
þúsund tonn af áburðarkalki á ári.