Akranes - 01.12.1943, Qupperneq 17
AKRANES
101
„En orðstír
deyr aldregi
hveim sér góðan
getr“
Kristjún konungur X. og Alexnndrine
drottning.
Myndin er úr hinni nýútkomnu bók
„Alþingishátíðin 1930“, gefin út af h.f.
Leiftur, Reykjavík. Bókin er samin af
prófessor Magnúsi Jónssyni.
Með sambandslagasáttmálanum 1918
varð Kristján hinn X konungur íslands.
Ekki verður sagt, að íslendingar hafi
verið konungsdýrkendur, og liggja til
þess a. m. k. til skamms tíma eðlileg
rök. Um margar aldir sendu íslendingar
konungum bænarskrár, en lítt voru þær
bænir heyrðar. Með eða skömmu eftir
valdatöku afa núverandi konungs
breyttist þetta verulega. Kristján kon-
ungur IX. er sá fyrsti, sem gefur íslandi
og þegnum sínum þar verulegan gaum,
og gerir sér far um að komast í persónu-
leg kynni við þá til þess að kynna sér
þrárfþeirra og þarfir. Enda er hann hinn
fyrsti konungur, sem sækir ísland heim,
og færir þjóðinni þá þegar verulegar
réttarbætur. Má og þangað rekja hinar
fyrstu verulegar framfarir landsins.
Sonur hans Friðrik VIII. fetaði mjög
í fótspor föður síns, og sótti landið líka
heim. Ríkisstjórnarár hans voru ekki
mörg, og var hann íslendingum áreiðan-
lega harmdauði.
Sennilega er það sannleikanum sam-
kvæmt að segja, að þegar arftaki Frið-
riks VIII. settist að stóli, hafi vonir
manna um hann sem konung íslands
ekki verið eins glæstar og raun varð á
um föður hans og afa. En þess þurfti
ekki lengi að bíða að það kæmi í ljós, að
Kristján X. væri vandanum fullkomlega
vaxinn, og sýndi að því er ísland snerti,
að hann var í engu eftirbátur feðra
sinna. Núverandi konungur vor hefur
allra konunga mest gert fyrir ísland,
enda hefur hann víst líka allra þeirra
mest verið dáður.
Kristján konungur hefur vaxið með
hverjum vanda, sem að höndum hefur
borið á hinum langa starfsferli. Hann
hefur óumdeilanlega sýnt manndóm og
þroska mikilmennis, enda orðið ástmög-
ur og eldstólpi sinnar eigin þjóðar, ekki
aðeins á stund hættunnar heldur í eld-
skírn viðvarandi óhamingju, sem leidd
hefur verið yfir hans litlu þjóð.
Þá minnast íslendingar með virðingu
og þakklæti drottningar Alexandrine,
sem hefur sýnt oss þá rækt að læra hið
örðuga mál vort og margvíslega sýnt, að
hún hefur skilið stöðu sína.
Þegar nú konungssambandinu verður
slitið, virðist oss rétt og skylt að ávarpa
konung vorn og drottningu með örfáum
orðum. Kristján konungur X hefur í
starfi sínu sýnt mikinn manndóm, góð-
girni og stjórnvizku, þarf ekki að efast
um, að þangað má rekja hvernig honum
hefur farnast að leysa málefni þegna
§inna og stýra fram hjá margri hættu,
og vera nú á stund neyðarinnar sá mikli
maður, er allra augu mæna til. Leiðar-
ljós Kristjáns konungs og meginstvrkur
í starfi hans og stríði hefur verið örugg
og bjargföst Guðstrú. Hann trúir ekki
á mátt sinn og megin éða sigur sverðsins,
heldur á Guð sinn og göfgi mannanna til
þess að geta komist áfram til meiri
skilnings og þroska.
ísland mun því ætíð varðveita minn-
ingu Kristjáns konungs X. og Alexandr-
ine drottningar, föður hans og afa. Vér
biðjum því þann Guð, sem verið hefur
hans megin styrkur á langri viðburða-
ríkri ævi að blessa hús hans og varðveita
land hans og þjóð frá frekari hörmung-
um en þegar er orðið.
Böðlarnir geta ógnað mönnum og tek-
ið þá af lífi, „en orðstír deyr aldregi
hveim sér góðan getr.“