Akranes - 01.04.1952, Blaðsíða 24

um. Síðar starfaði harnx um mörg ár sem
fiskimatsmaður. Ámi var greindur maður,
stilltur vel, prúðmenni hið mesta og vand-
aður til orðs og æðis. Hann skrifaði mjög
laglega og tók mikinn þátt í félagsstarfi,
sérstaklega í Bárufélaginu. Hann var nokk-
ur ár í hreppsnefnd, og alstaðar gætinn
og tillögugóður. Ámi Bergþórsson and-
aðist 7. október 1947.
Sigríður Guðnadóttir er fædd á Kaðal-
stöðum í Stafholtstungum 17. ágúst 1868.
Foreldrar hennar vom Guðni Hannesson,
bóndi þar, og kona hans Guðrún Sigurð-
ardóttir, ættuð héðan úr nágrenni Akra-
ness. Guðni Hannesson var bróðir Þor-
gerðar, konu Jóns í Stóra-Ási, Jóns á Skán-
ey og Jóhannesar eldra í Giljum.
Sigríður var á Kaðalstöðum til 5 ára
aldurs, en þá fluttist hún með foreldrum
sinum að Bjamastöðum í Hvítársíðu, en
þar bjuggu þau í 8 ár, í tvíbýli við Andrés
Guðmundsson, bróður Guðmundar á
Sámsstöðum, föður Ólafs, sem þar bjó
síðar og andaðist s. 1. vetur. Sigríður var
í hópi fyrstu fermingarbama síra Magn-
úsar Andréssonar á Gilsbakka.
Nú orðið er víðast hvar færra fólk í
sveitunum en áður var. Má til gamans
;geta þess, að þegar Sigríður var að alast
upp á Bjamastöðum, voru þar 18 böm,
þegar þau vom flezt.
Systkini Sigríðar í Ráðagerði vom þessi:
1. Hannes, sem átti heima hér í Sjávar-
borg i mörg ár.
2. Guðrún, kona Vilhjálms Hannesson-
ar á Tungufelli í Lundarreykjadal.
3. Eggert, sem um mörg ár átti heima
i Miðhúsum í Innri-Akraneshreppi.
Guðni, faðir þessara systkina, andað-
ist í Ráðagerði, 31. október 1919 82
ára að aldri.
Sigríður í Ráðagerði er enn á lífi og hin
ernasta, þrátt fyrir háan aldur og mikla
vinnu alla tíð, a. m. k. fram eftir aldri.
Hún er allvel greind, og mikil elju- og
dugnaðarkona.
Böm þeirra Áma og Sigríðar í Ráða-
gerði em þessi:
1. Bergþór, sem dmkknaði ungur af m/b.
Hrefnu 3. marz 1925. Skömmu áður
var hann búinn að taka hið minna
stýrimannapróf með góðri einkunn.
Hann var hinn efnilegasti piltur og
ágætisdrengur.
2. Guðrún, sem ætíð hefur veríð i Ráða-
gerði, og er þar nú ein með móður
sinni, en þær hafa alla tið verið ákaf-
lega samrýndar. Guðrún giftist 28.
maí, Ellert vélsmið Jósefssyni frá
Eystra-Miðfelli, hinum efnilegasta og
ágætasta manni. Hann reisti vélsmiðj-
tma Þorgeir&Ellert með bróður sínum,
en vélsmiðja þessi er rekin hér enn.
Ellert var bráðgreindur, sérstaklega
stilltur og prúður maður og drengur
góður. Hann andaðist 21. apríl 1935
og var öllum harmdauði, þeim er
þekktu harm nokkuð.
3. Ingvar, kvæntur Steinunni Jósefsdótt-
ur frá Eystra-Miðfelli. Þau búa við
Deildartún og verður þar nánar getið.
4. Guðjón, kvæntur Hrafnhildi Ólafsdótt-
ur, Halldórssonar. Þau búa í nýju húsi
þama rétt hjá, sem Guðjón hefur reist
við fyrirhugaða götu, Litlateig nr. 2, en
húsið í Ráðagerði er talið við Vesturg. 28.
Hér voru í nokkur ár' i húsmennsku
Helgi Sigurðsson og kona hans Guðrún
Pálsdóttir. Þeirra er nokkuð getið í sam-
bandi við Vestri-Sjóbúð í 9—10. tbl. 1950,
einnig bama þeirra. Jakobína dóttir þeirra
setti á fót, eins og þar er sagt, hið fyrsta
þvottahús og straustofu í Reykjavík með
nútíma sniði og þeim fullkomnustu vél-
um, sem þá gerðust í slíkum húsum. Hún
var ákaflega dugleg kona, fór til útlanda
og kynnti sér þessa nýju starfsemi ræki-
lega og brauzt í því einsömul að koma
þessu nýstárlega fyrirtæki af stað í Reykja-
vík. Þetta hús rak hún af miklum dugnaði
til dauðadags.
Jakobína var eigi aðeins afburða dugleg
og framtakssöm, heldur einnig óvenjulega
góð kona, sem ekkert aumt mátti sjá. Ef
einhver þurfti hjálpar með eða átti eitt-
hvað bágt, stóð þeim hinum sama allt til
boða frá hennar hendi eftir því sem hún
gat í té látið, fjármunir eða fæði, húsa-
skjól og matur eða drykkur á hennar eig-
in heimili, ef þess þurfti með. Hún var
trölltrygg og gaf á báðar hendur meðan
nokkuð var til að gefa. Hún var vel greind,
óvenjulega dugleg og góð kona.
82. Marbakki.
Marbakki er vafalaust byggður 1884,
því virðingargerð fer þar fram 9. febrúar
1885. Þar er húsið metið á 800 kr. Það er
þá 6 álna langt og 7 álna breytt, portbyggt,
kjallari undir og 3. álna skúr við endann.
Þótt það standi ekki í virðingargerðinni,
er eigandinn síra Helgi Sigurðsson, prest-
ur á Melum, sem lét byggja það og hefur
sjálfsagt hugsað sér að flytja þangað,
sem hann og gerði 1885.
Fyrsta fólk, sem talið er samkv. mann-
tali, búa á Marbakka (í des. 1884), er
Magnús Einarsson 31 árs og kona hans
Rósa Ámadóttir, 29 ára. Þar er og hjá
þeim Jóhannes sonur þeirra 1 árs. Hinn
8. des. 1885 er kominn þangað Einar Þor-
finnsson, faðir Magnúsar, talinn 69 ára.
Einnig síra Helgi Sigurðsson, þá talinn
70 ára gamall. Áður en frekar er vikið að
Magnúsi Einarssyni og konu hans, verð-
ur nú nokkuð sagt frá síra Helga Sigurðs-
syni, þeim merkilega manni.
Sira Helgi Sigurðsson er fæddur á Is-
leifarstöðum i Mýrasýslu 2. ágúst 1815.
Foreldrar: Sigurður dbrm. og skáld á Jörfa
og f. k. hans Guðrún Þorkelsdóttir að
Stóra-Kálfalæk, Brandssonar. Sigurður
fluttist síðar að Fitjum i Skorradal, bjó
þar í 7 ár og kvæntist þar öðru sinni, Ragn-
heiði Eggertsdóttur. Sigurður fluttist aft-
ur að Jörfa til Helga sonar síns, og enn
fluttist hann með honum að Setbergi í
Eyrarsveit, og andaðist þar 3. október 1870
á 85. aldursári.
Helgi lærði undir skóla hjá síra Jóhanni
Björnssyni og síra Jóni Guðmundssyni á
Staðastað. Tekinn í Bessastaðaskóla 1835,
stúdent 1840, tók 1. og 2. lærdómspróf í
háskólanum í Kaupmannahöfn 1840—41,
lærði læknisfræði, en tók eigi próf í þeirri
grein, enda segist hann hafa verið heilsu-
veill. Hann fékk þó accessit við úrlausn
verksins í læknisfræði i háskólanum. Hann
stundaði einnig dráttlist i listaháskólanum,
og ennfremur ljósmyndagerð.
Þegar Helgi kom heim frá Kaupmanna-
höfn, gerðist hann bóndi á Jörfa (1846).
Hann gegndi og sýslumannsstörfum fyrir
Willemoes sýslumann í Mýrasýslu part
úr ári. Honum var veitt Setberg í Eyrar-
sveit 11. júni 1866, og var vígður þangað
26. ágúst það sama ár. Mela í Melasveit
fékk hann 9. marz 1875, en fékk þar lausn
frá prestsskap 2.október 1883, en Melar
voru' lagðir niður sem sérstakt prestakall
með 1. 27. febrúar 1880 og einnig kirkja,
en Leirá, sem var útkirkja frá Melum var
lögð til Saurbæjar.
Árið 1885 flutti sira Helgi að Marbakka,
eins og fyrr segir, og bjó þar til dauða-
dags 13. ágúst 1888, þá 73. ára að aldri.
Sr. Helgi hefur áreiðanlega verið mjög
vel gefinn. Fyrst ætlar hann sér að stunda
lögfræðinám en siðar læknisnám, en hætt-
ir þó við það vegna fjárskorts. Er þó talið.
að foreldrar hans hafi verið efnuð, en ef
til vill hefur föður hans þótt hann vera
nokkuð laus i rásinni og f jöllyndur og þvi
viljað spara við hann fé. Á háskólaárum
sínum gengur hann og á listaháskólann og
nemur þar dráttlist, sem hann hefur áreið-
anlega verið mjög hneigður fyrir, enda
var hann útskrifaður þaðan sem fullmnna
teiknari. Gerði hann þar ýmsar myndir,
t. d. af Rafael, Jónasi Hallgrímssyni o. fl.
Það er sr. Helga að þakka, að til er mynd
af Jónasi og er teiknuð, er Jónas liggur
á likbörunum. Þau 6 ár, sem sr. Helgi er
við nám í Kaupniannahöfn, leggur hann
aðallega stund á laaknisnámið, og mun hafa
verið búinn undir próf í þeirri grein. 1
stað þess að ljúka prófi fer hann heim
til íslands, meðfram til að gera tilraun
til að lækna móður sína, sem þá var orðin
veik. Nokkru eftir heimkomuna deyr móð-
ir hans, og tekur hann þá við búi á Jörfa
og kvæntist Valgerði (f. 1821, d. 1899)
Pálsdóttur prófasts i Hörgsdal á Síðu,
Pálssonar, og eignaðist með henni einn
son og tvær dætur. Sonurinn hét Helgi,
60
AKRANES