Akranes - 01.07.1952, Qupperneq 31

hún þó líklega ekki kosta meira í Bessa-
staðatjöm en nálægt 75,000 kr.
Við Faxaflóa eru nálægt 65 þilskip, sem
alls eru yfir hálfrar milljónar kr. virði.
Til þess að verja þessa nytsömu og dýru
eign fyrir skemmdum af sjávarmaðki og
hættu af lagás og stormum eru engin áhöld
hér til, hvorki uppsátursáhöld né skipa-
kvi, og enginn fullnmna skipasmiður; öll
r.ðgerð á skipum er gerð frammi í flæðar-
naáli a'f laghentum mönnum, sem hafa
sjálfir kennt sér að gera að skipum.
Flestir ættu að geta séð, að þetta er
ófullkomnara en það ætti að vera, og get-
ur alls eigi staðizt mörg ár án gagngerð-
ar breytingar. Ég er sannfærður um, að
komist þar á skipakví, munu menn eft-
ir nokkur ár ekki skilja í því, að menn
skuli hafa getað verið mörg ár án hennar
eða uppsátursáhalda.
Flest eru skipin nýlega keypt á Eng-
landi fyrir mjög lágt verð 10—20 ára göm-
ul, svo að þeir, sem þekkja til skipaút-
gerðar, ættu að geta séð, að eigi liða mörg
ár, áður en óhjákvæmilegt verður að fram-
kvæma stórar aðalaðgerðir við flest þeirra,
ef lífi manna og eign á eigi að vera stór-
mikil hætta búin; en slíkt er eigi hægt að
gera frammi í flæðarmáli.
Hér er eigi um neina smámuni að ræða.
I skipunum felst mikil fjárhæð; á þeim
hvíla miklar skuldir til landssjóðs, al-
mennra stofnana og einstakra manna, og
á þeim hvílir atvinna og uppeldi margra
hundraða manna, og undir þeim er í
stuttu máli komin framför eða afturför
Þá virðist mér höf. hefði gjarnan mátt
minnast á Elli- og hjúkrunarheimilið
Grund og það því fremur, sem hann minn-
ist á kaþólsku sjúkrahúsin í Reykjavík og
Hafnarfirði. Allar hafa þessar stofnanir
haft hina mestu þýðingu fyrir þjóðina í
heild, og ekki þurfti að leiða hjá sér að
minnast á elliheimilið af þvi, að það sómdi
sér ekki fullvel alla vega, því að ekki mun
á neinn hallað, þótt sagt sé, að rekstur
þeirrar stofnunar sé með mestum glæsi-
og myndarbrag hér á landi í hugkvæmni
og hagkvæmd. Hefði þar sannarlega mátt
nefna naifln Gísla Sigurhjömssonar og föð-
ur hans sr. Sigurbjamar, sem hafa mótað
þetta merkilega fyrirtæki, sem eigi aðeins
ber af á þessu sviði hér á landi, heldur
einnig víða um lönd. Þá mun og vera
mjög virðulegt Elliheimili rekið í nám-
unda við Akureyri, byggt og rekið af ein-
staklingi, sem offrað hefur sér fyrir þessa
hugsjón, heitir sá maður Stefán Jónsson.
Þá hefði höf. mátt minnast nokkru
nánar á háskólann og byggingar og rekst-
ur hans. Það var ekki síður réttlætanlegt
en tilvitnanir í lög um vegi og brýr. Þar
höfuðbæjar lands vors. Af þeim hafa
iandssjóður og sveitarsjóðir talsverðar tekj-
ur, beinar og óbeinar. En svo lítur út, sem
þeir menn íhugi ekki þetta, sem standa á
móti breytingum til bóta, og láti sér í
léttu rúmi liggja, hvort innlendu þilskip-
in verða frambúðareign eða hverfandi bóla.
Tvö siðastliðin ár hafa verið veltiár fyr-
ir þilskipastólinn yfirleitt bæði um aflahæð
og fiskverð, þótt nokkrir skipseigendur hafi
lítið grætt vegna óhyggilegra ráðninga-
skilyrða á skipin. Sem betur fer hafa mörg
þeirra þegar sýnt, að þau em arðsöm eign,
því að þess eru dæmin, að á aflahæstu
skipin hefur gróðinn orðið svo mikill á
þrem árum, að meira hefur orðið alfgangs
kostnaði en það, sem þau kostuðu upphaf-
lega, og þó hafa þau gengið til veiða lítið
lengur en helming af tímanum.
Á öðrum stað hefi ég ritað um hættu
af sjávaraiaðki og einnig um það, hve
ráðningamáti skipverja sé óhollur bæði
fyrir landbúnaðinn og skipaútveginn.
Allt þetta þarf bráðrar breytingar við,
ef vel á að fara.“
Það er auðheyrt á grein Tryggva, að
hann hefur verið hálf svartsýnn á, að
þetta tækist hér, svo, að honum finnst
nauðsynlegt í áróðursskyni að ögra lands-
mönnrnn með framtaki Færeyinga í hlið-
stæðu máli.
Dráttarbraut Slippfélagsins i Reykja-
vík er auðvitað hin fyrsta í landinu, sem
hægt er að nefna því nafni. Þótt hin fyrsta
braut þess væri auðvitað mjög ófullkomin,
eins og síðar mun að vikið.
hefði gjarnan mátt nefna nöfn, því að
óvíst er, hvenær háskólinn hefði komizt
upp og allar aðrar byggingar í samhandi
við þá stofnun, ef ekki hefði sérstaklega
notið við þrotlausrar elju og árvekni hins
vökula forvígismanns háskólans Dr. Alex-
anders Jóhannessonar. Það er ekki nóg, þótt
lögleitt sé happdrætti og heimilaður bió-
rekstur til fjáröflunar. Fyrsta hugmyndin
um happdrætti kom frá Dr. Alexander, en
mörg orð og umstang þurfti til að koma
henni hei-lli í höfn, en forystan var örugg.
Hefði slík forysta verið til staðar í sam-
bandi við I’jóðleikhúsið, er sennilegt, að
sú veglega bygging hefði verið a. m. k.
10 árum fyrr á ferðinni og við það orðið
milljóna sparnaður. Hvað hefði háskólinn
kostað, ef byggingarframkvæmdir hefði
þar orðið með svipuðum hætti og í Þjóð-
leikhúsinu?
Þá ifinnst mér vanta i þessa upptaln-
ingu, að minnast á hina stóru og veglegu
Oddfellow-höll, og jafnvel Fríkirkjuna,
Kvennaskólann og Búnaðarfélagshúsið.
Ekki er minnzt á hinar landfrægu fram-
kvæmdir að Reykjalundi, en ef til vill er
BÆNDUR!
Góðar kartöflur eru
eftirsótt vara og
auðseljanleg.
Vandlátir neytend-
ur biðja oftast um:
★ GULLAUGA
★ BLEIKRAUÐAR, ísl.
★ BINTJE
★ ALPHA o. s. frv.
Miklu máli skiptir,
að framleiða aðeins
úrvalsvöru.
Einnig að velja
garðaland þar sem
minnst er hætta á
næturfrosti.
Með þekkingu og
vandvirkni má
vinna þrekvirki,
þrátt fyrir erfið
náttúruskilyrði.
Grænmetisverzlun
ríkisins
EKKI ER ÞAR OFLOF UM ISLENDINGA
Framhald. af 89 siSu.
103
AKRANES