Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.02.1971, Blaðsíða 17

TÍMARIT VPl 1971
7
Vöxtur hitaveitunnar
Þess hefur áður verið getið, að
þegar hitaveitan tók til starfa í des-
ember 1964, voru aðeins 3 íbúðar-
hús tengd henni, en önnur þrjú bætt-
ust við fyrir áramót. Öll uppbygg-
ing hverfisins og þar með vöxtur
hitaveitunnar varð síðan mun hæg-
ari en ætlað hafði verið fyrirfram.
Hafði það að sjálfsögðu áhrif á
rekstrarafkomuna. Enn er jafnvel
ekki farið að nota öll þau hús, sem
í upphafi var gert ráð fyrir að tengd
yrðu hitaveitunni. Síðar bættist þó
annað raðhúsahverfi við Hrauntungu-
veituna, ennfremur tveir skólar. Tún-
brekkukerfið tók til starfa 1968.
Rúmmál þeirra húsa, sem tengd
eru Hitaveitu Kópavogs hefur verið
svo sem hér segir i lok hvers árs:
Hraun- tungu- kerfi Tún- brekku- kerfi Samtals
m3 m3 m3
1964 3.800 3.800
1965 25.100 25.100
1966 36.500 36.500
1967 56.100 56.100
1968 74.200 10.400 84.600
1969 76.800 19.800 96.600
1970 79.400 34.800 113.200
Eins og fyrr hefur verið getið
mun nærri láta, að hitaveitan nái til
um 10% af öllu íbúðarhúsnæði í bæn-
um.
Gjahlskrá og fjármál
Hér verður aðeins lítillega drepið
á nokkur atriði, sem varða gjaldskrá
og fjármál hitaveitunnar.
Frumáætlun Fjarhitunar s.f., sem
gerð var 1963, benti til þess að allur
stofnkostnaður hitaveitunnar, kyndi-
stöð og dreifikerfi, næmi svipaðri
upphæð og stofnkostnaður vegna
sérkyndingar í öllum húsum hverf-
isins. Mátti þvi búast við að tengi-
gjöld húsanna gætu að verulegu
leyti staðið undir stofnkostnaði veit-
unnar í Hrauntunguhverfið, enda
þótti ekki óeðlilegt að tengigjöldin
yrðu miðuð við fyrrnefndan kostn-
að.
Þetta samhengi stofnkostnaðar og
tengigjalda breyttist hinsvegar þeg-
ar frá upphafi af ýmsum ástæðum.
Tengigjöldin voru ekki hækkuð til
samræmis við verðhækkanir fyrstu
árin og síðar var gjaldskránni breytt
með hliðsjón af þvi, að fýsilegt þótti
einnig að tengja eldri hús við hita-
veituna. Hin upphaflega kostnaðar-
áætlun fór þvi verulega úr skorð-
Kyndistöð í Iíópavogi.
Kyndistöð þessi við Digranesveg í
Kopavogi lietur brátt lokið lilutverki
sínu að fullu. Hún var byggð árið
1961t fyrir raðhúsaliverfi, sem Sig-
valdi Thordarson, arkitekt, skipulagði
og teiknaði. Um 80 þús. m* húsnœðis
eru nú tengdir við fjarhitunarkerfi
bessarar kyndistöðvar.
1 lok þessa árs munu eldar katlanna
vonandi slokkna að fullu. Kópavogs-
kaupstaður liefur gert samning við
Hitaveitu Reykjavíkur um kaup á
heitu vatni fyrir hin olíukyntu fjar-
hitunarkerfi í Kópavogi.Vonandiboð-
ar þessi samningur hitaveitu fyrir
allan Kópavog og önnur sveitarfélög
í nágrenni höfuðborgarinnar innan
fárra ára.
um, bæði vegna fyrrnefndrar breyt-
ingar á gjaldskrá, vegna þess að
hverfa varð frá hinum einfalda frá-
gangi á hluta á dreifikerfinu og enn-
fremur vegna þess að síðari áfang-
ar veitunnar voru óhagstæöari hvað
víðáttu dreifikerfisins snerti.
Heildarútkoman hefur orðið sú, að
tengigjöldin hafa numið um þriðj-
ungi stofnkostnaðar við Hrauntungu-
kerfið en aðeins fimmtungi kostnað-
ar við Túnbrekkukerfið.
Gjald fyrir vatnið er tvennskonar:
Notkunargjald samkvæmt vatnsmæli,
og breytist það í samræmi við breyt-
ingar á olíuverði, og svo fastagjald,
sem fylgir byggingarvisitölu og mið-
ast við hússtærð. Fastagjaldið nem-
ur 20-25% af heildargjaldinu.
Talið hefur verið að heildargjald
fyrir vatn frá hitaveitunni væri yf-
irleitt nokkru lægra en olíukostn-
aðurinn einn við sérkyndingu með
gasolíu. Sumir notendur hafa þó vé-
fengt þessa niðurstöðu, en erfitt er
um öruggan samanburð vegna þess
hve mjög mismunandi notkun
manna er, miðað við sömu stærð
húsnæðis. Þetta gildir hvort heldur
hitað er með olíu eða hitaveitu. Með-
alnotkun á ári hefur í Kópavogi ver-
ið 1,60-1,65 rúmmetrar vatns á hvern
rúmmetra húss, en sveiflur umhverf-
is þetta meðaltal eru mjög miklar.
Olíukostnaður er langstærsti út-
gjaldaliður hitaveitunnar. Afkoma
hennar er þvi mjög háð því hver
olíunotkunin er miðað við vatnssölu,
þ.e. nýtingu oliunnar. Rekstrarhalli
varð allmikill fyrstu ár Hraun-
tungukerfisins, en hagnaður hefur
verið síðustu ár. Enn er þó töluverð-
ur halli á Túnbrekkukerfinu, enda
er oliunotkun þar miðað við hvem
rúmmetra af seldu vatni töluvert
meiri en i Hrauntungukerfinu hin
síðustu ár.
Heildarfjárfesting hitaveitunnar
fram til síðustu áramóta hefur num-
ið 18,4 millj. kr. og þar af hafa not-
endur greitt sem stofngjöld 4,9 millj.
kr.
Ný viðhorf
Nýlega hefur verið gerður samn-
ingur við Hitaveitu Reykjavíkur um
kaup á heitu vatni til þeirra kerfa
sem Hitaveita Kópavogs á nú og
jafnframt til töluverðrar aukningar
þeirra. Verður gengið frá nauðsyn-
legum lögnum í þessu skyni nú í
haust, þannig að ekki þurfi að nota
kyndistöðvarnar næsta vetur. Verð-
ur þá bráðabirgðastöðin við Nýbýla-
veg 1 ögð niður, en stöðinni við Digra-
nesveg verður haldið sem varastöð.
Þessi samningur er þó aðeins til
bráðabirgða, en jafnframt verða
teknar upp viðræður um kaup á
vatni til hitaveitu fyrir allan Kópa-
vogsbæ. Boranir, sem Hitaveita
Reykjavíkur hefur að undanförnu
látið framkvæma að Reykjum í Mos-
fellssveit, hafa leitt í ljós, að þar er
miklu meira vatnsmagn að fá en áð-
ur var álitið og nægilegt um alllangt
árabil fyrir Reykjavík og Kópavog
og jafnvel fleiri bæjarfélög. Væntan-
lega verður vatn frá Reykjum ódýr-
ara en Hitaveita Kópavogs getur átt
kost á annars staðar frá, en ekki
verður þó enn sagt um á hvaða
grundvelli samningar um það geta
tekizt.
Ljóst er að rekstri oliukyntra fjar-
hitunarkerfa hjá Hitaveitu Kópa-
vogs er senn lokið. Væntanlega
verður þeirra minnzt sem sérstæðra
og giftudrjúgra áfanga á leið að
lökamarkinu, sem er jarðvarma-
veita um alla byggð kaupstaðarins.