Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.02.1971, Blaðsíða 20
10
TlMARIT VFl 1971
Húshitun á höfuðborgarsvæðinu
Eftir Karl Ömar Jónsson, yfirverkfræðing
Inngangur
Gera má ráð fyrir, að sú orka, sem
notuð er hér á landi til húshitunar
árleg-a, samsvari um 2200 GWh og
tœp 60% þessarar orku séu notuð
hér á höfuðborgarsvæðinu.
Húshitun er mjög stór þáttur í
okkar orkubúskap og nemur um 45%
af heildarorkunotkun hér á landi. Er
því mikilvægt að vinna ötullega að
því að auka notkun innlendra orku-
gjafa til húshitunar, hvar sem hag-
stæð skilyrði eru til þess.
Hér verður einkum leitazt við að
sýna fram á hinn stóra markað, sem
er hér á höfuðborgarsvæðinu fyrir
innlenda orkugjafa til húshitunar, og
hefi ég þá fyrst og fremst I huga
hinn mikla jarðvarma, sem er hér I
nágrenninu og hagkvæmt er að
virkja.
Hér á eftir verður gerður saman-
burður á verði og notkun hinna
þriggja orkugjafa, sem notaðir eru
til húshitunar hér á höfuðborgar-
svæðinu, þ. e. heitu vatni, rafmagni
og olíu, rakin notkunarþörf hvers
sveitarfélags og gerður samanburður
á verðlagsþróun þessara orkugjafa
síðastliðin tíu ár. Þá er sagt frá
framförum á frágangi hitaveituæða,
gerður samanburður á einföldum og
tvöföldum dreifikerfum og að lokum
gerður lauslegur samanburður á
framleiðslukostnaði raforku annars
vegar og hins vegar framleiðslu- og
dreifingarkostnaði jarðvarmaorku.
Afl, orkunotkun og kostnaöur.
1 grein minni um húshitun, I
Tímariti VFl, nr. 4—6 1968 var
skýrt frá niðurstöðum könnunar um
orkunotkun ýmissa húsgerða og
gerður kostnaðarsamanburður á
olíu-, hitaveitu- og rafmagnshitun.
Þær meðalnotkunartölur, sem þar
fengust, eru notaðar hér í 1. töflu,
en í kostnaðarsamanburðinum er
miðað við verðlag í maí 1971.
Eins og um getur í fyrrnefndri
grein, eru húsin, sem könnunin nær
til, af mismunandi gerðum og stærð-
um. Þannig voru olíu- og hitaveitu-
hituð hús bæði stór og smá, f jölbýlis-
hús og einbýlishús, en rafhituðu
húsln eingöngu einbýlishús.
Kranavatnsnotkunin er þó ekki
með I sumum rafhituðu (daghituðu)
húsunum.
Kostnaðarsamanburður milli oliu-
og hitaveituhitunar ætti að vera all-
góður, en grundvöllur rafhitunar-
kostnaðar er ekki eins traustur og
æskilegrt væri. Hann er þó látinn
nægja hér, þar sem betri tölur voru
ekki handbærar.
1 1. töflu er niðurstaðan sú, að ef
orkuverð olíu er sett 100%, er orku-
verð hitaveitu 60%, næturhitunar
75% og daghitunar 117%. Ef hins
vegar er tekið tillit til mismunandi
stofnkostnaðar húskerfanna, breyt-
ast hlutföllin. Gísli Jónsson verk-
fræðingur hefir áætlað stofnkostn-
að hitakerfis 500 m3 húss, sem er
annars vegar hitað með rafmagni,
hins vegar með olíu. Þar sem vinnu-
kostnaður hefir hækkað um 20%,
síðan sú áætlun var gerð, eru vinnu-
liðir hækkaðir sem því nemur, og
kemur þá í Ijós, að stofnkostnaður
er svipaður hjá báðum, rúmlega 70
þús. kr., ef ekki er meðtalinn ketill
og kynditæki I olíuhituðum húsum. I
dálkinum „annar kostnaður" er ekki
reiknað með fjármagnskostnaði af
hitakerfinu sjálfu.
Hins vegar er reiknað með fjár-
magnskostnaði af heimæðagjaldi
hitaveitu, safngeymi og hitaldi næt-
urhitunar og katli og kyndibúnaði
oliuhitunar. Af heimæðagjaldi fyrir
hitaveitu eru einungis reiknaðir vext-
ir (9,5%). Af stofnkostnaði nætur-
hitunar (120 þús. kr.) er reiknað með
vöxtum og afskriftum I 20 ár. Af
stofnkostnaði olíuhitunar (50 þús.
kr.) er reiknað með afskriftum og
vöxtum í 15 ár. Þá verða niðurstöð-
ur þær, að ef olíuhitun er sett 100%
verður hitaveituhitun 60%, nætur-
hitun 99% og daghitun 93%.
1 2. töflu er áætluð orkuþörf hvers
sveitarfélags, og er þar stuðzt við
skýrslu um hitaveitu fyrir höfuð-
borgarsvæðið, en þar gerði Fjarhitun
h/f grein fyrir allrækilegri könnun
á húsrými á íbúa og aflþörf á nT
húss. Niðurstaðan er, að orkuþörf
höfuðborgarsvæðisins til húshitunar
sé um 1300 GWh.
1 3. töflu er afl- og orkuþörf skipt
1. Tafla. Nýtni og kostnaðarsamariburður
Meðalnotkun pr. m3 húss pr. ár kcal Nýtni Einingarverð kr Hitunarkostnaður kr./m3 ár Orkuverð | Annar kostn. Samtals
Hitaveita .... 2,08 m3 vatn 78.300 At. 37,7°C 17,10/m3 35,50 60% 8,25 43,75 60%
Daghitun .... 82,8 kwh 0,83/kwh 68,70 117% 0 68,70 93%
Rafm. meðalt. 91,1 kwh 78.300 100%
Næturhitun .. 102,3 kwh 0,43/kwh 44,00 75% 29,00 73,00 99%
Olía 13,0 1 78.300 66,7% 4,52/1 58,80 100% 14,80 73,60 100%
EININ GARVERÐ:
Hitaveita 16,10 + 6% (mælaleiga) = 17,10 kr./m3 va.tns
Rafveita Hafnarfjarðar J Daghitun: 0,83 kr/kwh
( Næturhitun: 0,43 kr/kwh
Olia: 4,39 + 3% (rafmagnskostnaður) =4,52 kr/1