Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.12.1971, Blaðsíða 15

TlMARIT VPl 1971
57
kvæmni var ekki fyrir hendi. Til
þess að ráða bót á þessu, var tekin
upp myndræn aðferð til leiðréttingar
myndakerfisins. Þessi myndræna að-
ferð gaf g-óða raun, en var nokkuð
tímafrerk.
Með tilkomu tölvu Reiknistofnunar
Háskólans árið 1965 opnuðust nýir
möguleikar í útreikningi á myndþrí-
hyrningamælingum. Vegna takmark-
aðs minnisrýmis reiknisins í byrjun
var þó aðeins mögulegt að skrifa
beinlínulega útreikniforskrift. Sam-
vinna tókst milli Mælingadeildar
Reykjavíkurborgar og Forverks h.f.
um gerð forskriftar, sem henta
mætti báðum aðilum og var dr.
Ragnar Ingimarsson, verkfr., feng-
inn til að skrifa hana. Forskrift
þessi byggðist á endurteknum um-
reikningum á einu hnitakerfi í ann-
að (Helmerts transformation), viss-
um nákvæmnisútreikningum og úti-
lokun á ónákvæmum einingum. For-
skriftin gerði það að verkum að
miklu fleiri punkta var hægt að nota
við umreikning hnitakerfanna án
þessu að veruleg vinnuaukning ætti
sér stað, skekkjupunktar einangr-
uðust fljótlega og ekki þurfti að
spara endurútreikninga, til þess að
ná sem beztum árangri. Stöðugt
þurfti hins vegar að nota myndrænu
aðferðina til þess að leiðrétta mynd-
mældu kerfin, þar sem það var nauð-
synlegt.
Við komu disk-minniseindanna við
tölvu Reiknistofnunar Háskólans opn-
aðist möguleiki á því, að leiðrétta
snúin kerfi með jöfnuútreikningi af 2.
gráðu eða 3. gráðu ferlum. Var þess
vegna hafizt handa á vegum For-
verks h.f. að gera forskrift, sem út-
reiknislega gæti leyst allar nauðsyn-
legar jafnanir og hnitaútreikninga
við myndþríhyrningamælingar í einni
myndröð. Forskriftin, sem er í tveim
hlutum, var gerð af starfsmanni
Forverks h.f. Erni Arnar Ingólfssyni,
BA og myndmælingamanni.
Fyrri hluti forskriftarinnar líktist
fyrri forskriftinni með línulegum
umreikningi frá einu hnitakerfi í
annað eftir Helmerts-aðferð. Betrun
Sýnishorn af korti í mkv. 1:1000.