Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.04.1981, Blaðsíða 13

BORHOLA 2
þar sem sýnið fer að fá mikla samþjöpp-
un en við hlutfallið a{/a[ mín. fæst
hæsta gildi á viðnámshorni.
Á mynd 10 er sýnt samband sam-
þjöppunar og hliðarálags við brot. Af
samantektinni sést að ekki er neitt sam-
band milli samþjöppunar og virkrar
spennu við brot.
Á mynd 11 eru sýndar niðurstöður
allra þrírásaprófa á silt. Er þar sýnt
hvernig viðnámshorn og hlutfall sker-
styrks og virks lóðrétts álags er háð
virku hliðarálagi við ry og a^/a[ mín.
Einnig er sýnd tillaga að markalínum til
viðmiðunar fyrir þessa efnisflokka. Á
mynd 12 er sýndur samanburður á
mældu viðnámshorni silts og sjávar-
sands samkvæmt (2), mælt á svo til
óhreyfðum sýnum. Af þessum saman-
burði sést að ef viðnámshorn sands og
silts er sett upp sem fall af virkum
spennum þá er enginn munur á burðar-
gildum þessara efna. Það ber þó að hafa
í huga að skerstyrkur þessara efna getur
orðið mjög mismunandi við álags-
breytingu þó upphafsálag sé hið sama.
Ástæðan er að silt byggir upp hærri
pósitífan póruþrýsting en sandur og
einnig vegna þess að þrýstingurinn jafn-
ast hraðar út i sandi, því lekt hans er
meiri. Sandur hefur því að jafnaði hærri
skerstyrk við álagsaukningu en silt, þó
burðargildið <p sé svipað við sama virkt
álag.
6. STÆÐNI SILTS
Reynsla liðinna ára hefur sýnt að í silti
eru líkur á skriði mestar á byggingartíma.
Á notkunartíma mannvirkja er stæðni
0 10 20 30 40 80 60 70
Mynd 6. Samband rwnþyngdar og raka.
yfirleitt orðin góð enda sýna mælingar í
þríásatæki að viðnámshorn silts er stórt.
Við athuganir á stæðni bendir alll til
þess að höfuðáherslu eigi að leggja á ná-
kvæmar mælingar á skerstyrk án af-
vötnunar og lekt. Rannsóknirnar gefa
tilefni til að auka notkun vængjaprófs í
silti sem hefur lítið af skel og sendnum
linsum og athuga möguleika á mælingu
lektar á staðnum t.d. með pisometer.
Einnig væri þörf á tíðari mælingum á
þjálni (plasticity) slíkra efna til að auð-
velda samanburð þeirra við fínkorna
efni frá öðrum löndum.
Við áætlanir þar sem þarf að athuga
stæðni er hægt að nota viðmiðunargildi
sem eru sýnd á mynd 11 á eftirfarandi
hátt: Ef mannvirki er viðkvæmt fyrir
80 90 100 IIO 120 130 140 180 160 170
RAKl W C%3
hreyfingum á að taka mið af burðargild-
um samkvæmt ry þó þannig að sker-
styrkur sé ekki valinn lægri en 2 t/m2.
Þar sem hægt er að sætta sig við veru-
legar hreyfingar er tekið mið af burðar-
gildum við aj/a[ mín. með skerstyrk
ekki lægri en 3 t/m2. í báðum tilvikum
er rétt að krefjast öryggisstuðuls upp á
minnst 1,5 reiknuðum eins og gert er í
Publ. 16 frá N. G. I. (1). Komi í ljós að
öryggi verði of lágt á byggingartíma þá
er oftast hægt að vinna verkið í áföng-
um og reikna sér til breytingar í stæðni
sem fall af tíma og styrkingu. Á til-
raunastofu hefur styrkingarstuðullinn
cv yfirleitt mælst á bilinu 0,2 til 1,0
cm2/mín.
TÍMARIT VFÍ 1981 - 25