Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.08.1981, Blaðsíða 5

EFNISYFIRLIT:
límarit
VERKFRÆÐINCAFÉLAGS
ISLANDS
66. árg. — 4. hefti 1981
Guðmundur Pálmason:
Jarðhiti íslands
Mat á stærð orkulindar
Erindi flutt á Orkuþingi 1981
Bls.
Guömundur Pálmason:
Jaröhiti íslands 33
•
Baldur Líndal:
Not af jarðhita og ný
tækifæri 38
•
Gunnar Böðvarsson:
Capacitive parturbations in
Well interference testing 60
•
Nýir félagsmenn 54, 59
og 62
ÚTGEFANDI:
VERKFRÆÐINGAFÉLAG (SLANDS
BRAUTARHOLTI 20, SÍMI 19717
KYNNINGAR- OG RITNEFND:
ODDUR B. BJÖRNSSON, form.
EGILL B. HREINSSON
MAGNÚS JÓHANNESSON
PÁLL LÚÐVlKSSON
RAGNAR SIGBJÖRNSSON
RfKHARÐUR KRISTJÁNSSON
RÚNAR G. SIGMARSSON
RITSTJÓRI:
PÁLL LÚÐVÍKSSON
UMBROT OG PRÓFARKALESTUR:
GÍSLI ÓLAFSSON
ÁRGANGURINN 6 HEFTI
PRENTAÐ I STEINDÓRSPRENTI HF
Heitavatnsgeymar á Öskjuhliö
INNGANGUR
Jarðhitinn er önnur meginorkulind
okkar íslendinga, og leggur nú til um 'A
af þeirri orku, sem þjóðin notar. Þrátt
fyrir augljóst mikilvægi jarðhitans í
orkubúskap þjóðarinnar verður að játa
að þekking okkar á stærð þessarar
orkulindar er enn harla ófullkomin.
Veldur þar mestu um sú staðreynd, að
orkulindin er neðanjarðar og þvi ekki
eins aðgengileg til mælinga og t.d. fall-
vötnin. Sitthvað hefur þó áunnist i
þekkingaröflun á liðnum árum í tengsl-
um við vaxandi nýtingu jarðhitans, og
er því tímabært orðið að reyna að bæta
fyrri áætlanir á þessu sviði. Á þessu og
síðasta ári hefur verið unnið að því hjá
jarðhitadeild Orkustofnunar að búa til
nýtt mat á stærð þessarar orkulindar og
er það verk nú langt komið. Ég mun hér
á eftir rekja helstu niðurstöður og
greina frá því, hvernig þetta mat er unn-
ið. Allmargir sérfræðingar jarðhita-
deildar hafa tekið þátt í þessu verki og í
vinnuhópi um það eru auk mín þeir
Gunnar V. Johnsen, Karl Ragnars, Gísli
Karel Halldórsson, Helgi Torfason og
Kristján Sæmundsson. Skýrsla um þetta
mat er væntanleg innan skamms.
ELDRI ATHUGANIR
Fyrstu tilraun til að meta orkugetu
Guðmundur Pálmason lauk prófi l
eðlisverkfrœði frá KTH í Stokkhólmi
1955 og MS-prófi í eðlisfrœði frá
Purdue University í Indiana 1957. Dr.
scient. í jarðeðlisfræði frá HÍ 1971.
Námsdvöl við Bundesanstalt fiir Boden-
forschung í Hannover 1959. Verkfr. hjá
Landssima Islands 1955, jarðhitadeild
Raforkumálaskrifstofunnar 1955-1956
og frá 1957, forstöðumaður hennar
(síðar jarðhitadeildar Orkustofnunar)
frá 1964. Ráðgjafarstörf á vegum SÞ á
Filippseyjum og í Mali 1965, El
Salvador 1966 og 1967, Taiwan 1969 og
á vegum Unesco í N-Kóreu 1978. Rann-
sóknastörf við raunvísindastofnun HÍ
1968-1970. Gistiprófessor við Columbia
University í New York 1973-1974 og
starfaði þá jafnframt við Lamont-
Doherty jarðfrœðistofnun skólans.
jarðhitasvæðanna hér á landi gerði
Gunnar Böðvarsson fyrir um 25 árum
(1). Á þeim tíma voru dýpstu borholur
landsins aðeins 7—800 m og verulega
grynnri á háhitasvæðunum. Mælst
hafði 230°C hiti á 220 m dýpi á háhita-
svæði, en lítið var vitað um rennslis-
eiginleika bergsins eða hversu djúpt
vatnshringrás náði. Gunnar gerði sér
ljósa grein fyrir mikilvægi varmaforð-
ans í heitu bergi undir háhitasvæðun-
um. Hann áætlaði, að á níu af tólf
háhitasvæðum landsins eins og fjöldi
TÍMARIT VFI 1981 — 49