Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.08.1984, Blaðsíða 32

3.2 Aðrennslisgöní>
Umfangsmesta verkið við jarðganga-
gerðina var að sprengja aðrennslis-
göngin. Byrjað var á því að sprengja út
rými við endann á aðkeyrslugöngununi
til að setja saman borvagninn (drill
Jumbo) og var því lokið í árslok 1966.
Verktakinn valdi að sprengja göngin í
fullt þversnið og notaði til þess sérsmíð-
aðan borvagn. Borvagninn var ntikið
tæki með fjórum vinnupöllum og slcð-
um fyrir borvclar. Við borun voru not-
aðar 10 BBC 24W borvélar ntcð ýmist
kcðju- eða loftfærslu og 2 BBC 16W
handborar. Borvagninn var á gúmmí-
hjólum og var ýtt til með hjólaskóflu.
Að jafnaði unnu 8 manns við borun og
hleðslu á hvorri vakt.
Á mynd 5 er sýnt það bormynstur
sem verktakinn valdi í byrjun. Opnun
var plógkíll með 30 liolum og bordýpt
5,6 m og áætluð inndrift 5,0 m. Alls
voru boraðar 79 holur og í botnhleðslu
notað dýnamít en nabít í súlu. I hvern
salva fóru 370 kg af sprengiefni, þar af
137 kg í kíl og losaði það um 450 m' af
bergi, sem gefur meðalsprengiefnisnotk-
un 0,83 kg/nr'. Boraðir voru 422 bor-
metrar sem gefur 0,95 bormetra/m'
bergs. Þetta bormynstur reyndist ckki
alltaf sem best, einkum í breksíulögun-
um og síðar var borholum fjölgað í 97
til 110 cftir aðstæðum á hverjum stað.
Kílholum var fjölgað í 36 og nteðal
sprcngicfnisnotkun i salva fór yfir 1,0
kg/m'.
Vinnsla aðrennslisganganna gekk al’
ýmsum ástæðum hægar en áætlað var. I
byrjun voru erfiðleikar við notkun bor-
vagns og reyndist nauðsynlegt að
slyrkja hann og endurbæta. Breytilegt
berg og breksiumillilög sent oft voru í
stafni (face) ollu erliðleikum við borun
og hleðslu og sífellt þurfti að aðlaga
bormynstur slíkum aðstæðum til að
fullur árangur næðist við sprengingu.
Talsverðar tafir urðu vegna styrkinga
bæði í tveirn sprungusvæðum og einnig
1 greiningu, en þar var auk mikillar bolt-
unar komið fyrir steyptri súlu þegar
vídd ganganna fór yfir 13,5 m. Að þess-
um svæðum undanskildum var stæðni
bergsins góð og vatnsagi var lítill.
Nú verður vikið nokkru nánar að
sprengingu ganganna og bráðabirgða-
styrkingum og er framvindan sýnd á
mynd 6.
Janúar/Mars 1967: Gröftur aðrennslis-
ganganna hófst við enda aðkeyrslu-
ganganna við stöð 866, en þar höfðu
göngin áður verið sprend í fulla breidd
og hæð milli stöðva 845 og 897. Unnið
var i báðar áttir, fyrst með ca. 35 m2
byrjunargöngum að stöðvum 798 og
991, sem síðan voru víkkuð í fullt snið
niður að stöð 991. Við lok tímabiisins
voru 106 m af göngunum komin í fullt
þvcrsnið, auk þess 87 m af byrjunar-
göngum, sent samsvarar að 14% af
verkinu væri lokið.
Apríl/Júní 1967: Áfram var unnið í
báðar áttir og lokið við göng niður að
greiningu í stöð 1064,6 og byrjað á
vinnslu á láréttum þrýstigöngum nr. 1.
í efri enda voru göng komin í fullt þver-
snið að stöð 700 og þar með var 31%
búið af göngunum.
Júlí/September 1967: Á þessu tínra-
bili var aðallega unnið á milli stöðva 700
og 530 og þessi 170 m kafli sprengdur í
fullt snið. Miðaði verkinu nokkuð vel í
2 mánuði þar til það stöðvaðist í
sprungusvæði F-2 við stöð 530.
Sprungusvæðið er óreglulega brotið á
margra tuga metra belli. Meginsprungur
eru i stefnu sprungusvæðis, en auka-
sprungur víkja mjög frá þessu og eru
mjög hallandi. Þetta olli lélegri stæðni
og hruni úr þekju. Þegar hér var komið
urðu tafir á verki um tíma meðan beðið
var eftir stálbogum til styrkingar sent
eftirlitið krafðist að settir yrðu upp og
48 — TÍMARIT VFÍ 1984