Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.08.1984, Page 37

Þrígreining á svðri þrýslivalnspípu, ágúst 1968.
Yfirleitt má segja að jarðfræðirann-
sóknir hafi reynst gefa mjög rétta mynd
af aðstæðum og m.a. höfðu bæði
sprungusvæðin (F-2 og F-3) verið staðsett
allnákvæmlega fyrirfram. Mesta óviss-
an var stæðni skriðubergsins i fallgöng-
unum en lu'm reyndist síðan mikið betri
en rannsóknir gáfu tilefni til að ætla.
í svo umfangsmiklu verki er hætt við
að upp komi ýmis ágreiningsatriði og
varð svo einnig hér en þeim málum hef-
ur áður verið gerð nokkur skil annars
staðar. Varðandi gangagerðina greindi
aðila mest á um yfirsprengingar sem
voru verulegar, sérstaklega í þrýstigöng-
unum og höfðu í för með sér mikinn
kostnaðarauka vegna steypufóðrunar.
Verklýsing var rnjög skýr og gerði ekki
ráð fyrir neinum greiðslum utan við
greiðslumörk vegna jarðfræðilegra
aðstæðna og varð verktakinn að reikna
með að taka alla áhættuna. Þrátt fyrir
fullyrðingar verktaka taldi eftirlitið
aðstæður í engu frábrugðnar því sem
búast hefði mátt við og yfirsprengingar
væru fyrst og fremst vegna ónákvæmra
vinnubragða. Ekki urðu aðilar sammála
og þetta atriði varð eitt af þeim kröfum
sem leystar voru í heildaruppgjöri aðila í
verklok.
í upphaflegri verkáætlun var gert ráð
fyrir gangsetningu fyrstu vélasamstæðu
l. desember 1968 en því seinkaði til 11.
september 1969 af ýmsum ástæðum
m. a. verkalýðsmálum og seinkun á af-
hendingu búnaðar. Þrátt fyrir mikla
magnaukningu sérstaklega við varanleg-
ar styrkingar í aðrennslisgöngum tókst
að ljúka þeim verkum öllum í tteka tíð
og olli gangagerðin ekki töfum á
gangsetningu virkjunarinnar.
Æskilegt hefði verið að gera nokkra
grein fyrir kostnaði við jarðgangagerð-
ina eins og hún varð í raun. En slíkt
numdi ekki gcfa rétta mynd vegna þeirr-
ar verðlagsþróunar og verðbólgu sem
ríkt hefur í heiminum Irá þessurn tíma. í
lokaskýrslu Harza er bókfærður verk-
takakostnaður fyrir byggingarvinnu við
virkjunina gefinn upp 18,531 MUSD
(milljónir bandaríkjadala) miðað við
30. september 1971. Afþessari upplueð
nam kostnaður við byggingu stöðvar-
lniss og uppsetningu vcla 4,818 MUSD
eða 26%, vinna við vatnsvegi, stíflur og
lokur var 7,969 MUSD eða 43% og
vinna við jarðgangagerðina var alls
5,744 MUSD eða 31% af heildarverk-
takakostnaði. Heildarlengd jarðganga
við Búrfellsvirkjun er um 1.800 m og
alls var sprengt úr neðanjarðarvirkjum
um 155.000 m' af bergi. Sambærilegar
tölur fyrir Blönduvirkjun sem nú er í
byggingu eru 3.000 m af jarðgöngum og
sprengt magn úr göngum og stöðvarhúsi
er áætlað um 115.000 m' og vinnan
nemur um 15% af áætluðum heildar-
verktakakostnaði fyrir byggingarvinn-
una.
Nú eru liðin meir en 15 ár síðan Búr-
fellsvirkjun var tekin i notkun og það
var fyrst í júní 1984 að svigrúm gafst,
vegna álags á raforkukerfi landsins, til
að stöðva virkjunina og tæma aðrennsl-
isgöngin. Göngin voru skoðuð og var
hvergi að merkja galla eða slil á steypu-
fóðrun eða sprautusteypu né hrun úr
bergi og sýnir það best að hönnun og
framkvæmd verksins hefur tckist vel.
Maí 1985
Hcimildir
1. Búrl'cll Hydroclcctric Project l inal Rcport, prc-
parcd by Harza Knginccring Company Intcr-
national, May 1970
2. Ársljórðungsskýrslur byggingareftirlitsins.
3. Ciögn úr skjalasafni byggingarcftirlitsins.
TÍMARIT VFÍ 1984 — 53