Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.08.1984, Qupperneq 47
sjálfstreymisleiðsla
d. gravitationsledning
e. gravity conduit
s. sjálvfallsledning
þ. Gefálleleitung
Leiðsla, þar sem sjálfstreymi er.
Flestar leiðslur í fráveitukerfi eru
sjálfstreymisleiðslur.
frítt vatnsborð
d. frit vandspejl
e. free water level, free surface
s. fri vattenyta
þ. freier Spiegel, Wasserspiegel
Yfirborðsílötur vatns, sem snertir
lofthjúp jarðar. í flestum fráveitu-
leiðslum er frítt vatnsborð, nema
þegar ofrennsli kemur fyrir.
vatnsborðshalli
d. vandspejlsfald
e. water surface slope
s. vattenytans lutning
þ. Wasserspiegelgefálle
Halli vatnsyfirborðs í aðalstraum-
stefnu.
yfirþrýstingur
d. overtryk
e. positive pressure, excess
pressure, pressure
s. övertryck
þ. Uberdruck
Þrýstingsmunur, sem er umfram
þrýsting frá lofthjúpi jarðar á sama
stað.
undirþrýstingur
d. undertryk
e. negative pressure, vacuum
pressure
s. undertryck
þ. Unterdruck
Þrýstingsmunur, sem á vantar, til að
þrýstingur sé jafn þrýstingi frá loft-
hjúpi jarðar á sama stað.
þrýstileiðsla
d. trykledning
e. pressure conduit
s. tryckledning
þ. Druckleitung
Leiðsla, þar sem yfirþrýstingur er
við hvirfil leiðsluþversniðs að innan-
verðu.
vökvasuga
d. hævert
e. siphon, syphon
s. hávert
þ. Saugheber, Heber
Leiðsla frá íláti, sem vökvi er í. Hún
liggur úr vökvanum upp fyrir yftr-
borð hans, en síðan niður utan við
ílátið. Ef leiðsluopið þar er neðar en
yfirborð vökvans og leiðslan er full í
byrjun, rennur vökvinn með sjálf-
streymi úr ílátinu gegnum leiðsluna.
straumhraði
d. stromhastighed
e. flow velocity
s. strömhastighet
þ. Fliessgeschwindigkeit
Hraði efniseinda á tilteknum stað í
vökva, sem streymir, tilgreindur
með stærð og stefnu.
meðalstraumhraði í þversniði
d. middelhastighed
e. mean velocity
s. medelhastighet
þ. mittlere Geschwindigkeit
Hlutfallið milli rennslis og vökva-
þversniðs í leiðslu eða farvegi á til-
teknum stað og tíma. Eining m s_1.
yfirborðshraði
d. overfladehastighed
e. surface velocity
s. ythastighet
|t. Oberfláchengeschwindigkeit
Straumhraði við yíirborð vökva.
straumhraðamælir
d. vandhastighedsmáler
e. current meter
s. strömningsmátare
þ. Strömungsmessgerát
Tæki til að mæla straumhraða.
æstæður straumur
d. stationær stromning
e. steady llow
s. stationár strömning
þ. stationáre Strömung
Straumur, þar sem hraði í hverjum
punkti breytist ekki með tíma,
hvorki að stærð né stefnu.
svipull straumur
d. ikke-stationær stromning
e. unsteady flow
s. icke-stationár strömning
þ. instationáre Strömung
Straumur, sem er ekki æstæður.
jafnforma straumur
d. ensformig stromning
e. uniform flow
s. likformig strömning
þ. gleichförmige Strömung
Straumur, þar sem hraði er jafn frá
einum punkti til annars í straumátt,
bæði að stærð og stefnu.
misforma straumur
d. uensformig stromning
e. non-uniform flow
s. icke-likformig strömning
þ. ungleichförmige Strömung
Straumur, þar sem ltraði er misjafn
frá einum ])unkti til annars í straum-
átt.
rennsli
d. stromning; vandforing
e. flow; rate of flow, discharge
s. strömning; flöde, vattenföring
þ. Abfluss
I fráveitutækni: 1. hreyfing streym-
andi vatns; 2. vatnsmagn, senr renn-
ur á tímaeiningu gegnum þversnið í
vatnsfarvegi eða leiðslu, t. d. 1 s_1.
Rennsli er einkum notað í síðari
merkingunni í fráveitutækni.
rennslismælir
d. vandforingsmáler
e. flowmeter
s. flödesmátare, vattenförings-
mátare
þ. Durchflussmessgerát
Tæki til að mæla vatnsrennsli, þ. e.
vatnsmagn á tímaeiningu. Sbr.
straumhraðamælir.
rennslisrit
d. hydrograf, vandforingskurve
e. discharge hydrograph
s. hydrogram,
vattenföringsdiagram
þ. Hydrograph, Abllussganglinie
Línurit, sem sýnir vatnsrennsli á til-
teknum stað í farvegi eða leiðslu sem
f'all af tíma.
samfellujafna
d. kontinuitetsligning
e. equation of'continuity
s. kontinuitetsekvation
þ. Kontinuitátsgleichung
Sé æstæður vökvastraumur í farvegi
eða leiðslu, fer jafnmikið vökvamagn
á tímaeiningu gegnum öll þversnið
farvegarins eða leiðslunnar.
Q=vfF] =vn-Fn
Q= rennsli = vökvamagn á tíma-
einingu [m3s"1|
vn = meðalstraumhraði [m s"1| í
þversniði n í leiðslu
Fn=flatarmál [m2] vökvaþversniðs
n.
straumlína
d. stromlinie
e. streamline
s. strömlinje
þ. Stromlinie
Lína í streymandi efni, þannig hugs-
uð, að hún fylgi alls staðar stefnu
straumhraðans á tilteknum tíma.
TÍMARIT VFÍ 1984 — 63