Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1933, Page 81

góðum árangri, þarf fyrst og fremst að athuga vel,
er hann velur sér afbrigði til ræktunar, að það sé
ekki þeim ókostum búið, sem hljóti að gera þessa
atvinnu óvissa og því lítt arðvænlega.
Eitt atriði um kartöfluafbrigði er býsna erfitt að
dæma um. Pað er bragðið. Pað, sem einum flnnst ágætt,
flnnst öðrum afleitt. Bragð afbrigða er í sjálfu sér mis-
jafnt. En kartöflur af sama afbrigði geta verið mjög ó-
líkar á bragðið, allt eftir því, hvar og í hvers konar jarð-
vegi þær eru. Enn fremur fer bragð kartaflna nokk-
uð eftir því á hvaða þroskastigi þær eru. Þetta er
því allt á reiki og vont um að dæma. En eitt er vert
að benda á í þessu sambandi, það, að kartöflur eru
oft soðnar svo illa, að þær verða bragðslæmar, þótt
góðar séu í verunni. Býst eg við, að margar kvart-
anir um óbragð að kartöflum eigi rót sína að rekja
til þessa. Kartöflur þarf jafnan að sjóða með gætni,
og sízt of lengi, helst snöggsjóða þær. Síðan hella
soðinu frá og hrista kartöflurnar í þottinum, yflr
hægum eldi, í 3—5 mínútur. Soðnar þannig og bornar
á borð vel heitar, eru kartöflur herramannsmatur,
en iila soðnar eru þær langt frá því að vera það. í
kartöflusoðinu eru uppleyst ýmis sölt. sem líkaminn
þarfnast. Pví ei' ekkí rétt að hella burt soðinu, held-
ur nota það til gripaeldis, enda gera margar bú-
hyggnar húsmæður það.
Pað er ekki svo fátt sem þarf að vera í lagi, ef
ræktun kartaflna á að vera arðsöm. Fólk er nú óð-
um að skilja, að nauðsynlegt er að framleiða sem
mest af matjurtum. Enda er það vansi fyrir fátæka
þjóð að flytja inn kartöflur frá öðrum löndum, fyrir
hálfa miljón króna á ári, vörutegund, sem unnt væri
að framleiða í landinu sjálfu. Hér skal drepið á
nokkur atriði, en stuttlega þó, sem þarf að athuga
við ræktun kartaflna hér á landi.
1. Kartöfluafbrigðið þarf að vera gott, harðgert og
bráðþroska og veila kartöflusýki mikið viðnám.
(77)