Geislinn - 01.01.1930, Blaðsíða 16
16
(iEISLINN'
Darwinskenningin nafn. Að vísu er Darwins-
kenningin ekki alveg sama og frampróunar-
kenningin í þeirri mund, sein hún smámsam-
an hefir fengið; f>ví að einnig hún, hefir haft
sína „framþróun". Eins og kunnugt er, gengur
frampróunarkenningin út á það, að allir hlutir
sjeu til orðnir á pann hátt að þeir hafi smám-
saman próast, og einnig maðurinn, sem
samkvæmt hugmyndum Darwnns f>vi að
ekki var pað neitt annað en hugmynd er
kominn af öpunum. Eins og svo margar aðrar
villukenningar og manna-hugmyndir, er einnig
frampróunarkenningin breytingunum undirorp-
in. Darwinskenningin í fyrstu mynd sinni er
ekki lengur talin ómótmælanleg, „vísandaleg
sannreynd", heldur hefir hún nú samkvæmt
áliti margra áhangenda hennar runnið sritt
skeið. Aftur á móti eru menn enn ekki lausir
við pað, sem er máttarstoð og meginregla
frampróunarkenningarinnar, sem sje pað að
mennirnir og alheimurinn í heild sinni sje til
orðið fyrir ákaflega hægfara próun, sem hefir
átt sjer stað um miljónir og biljónir ára, eng-
inn veit hve lengi.
Frampróunarkenningin getur tekið breyting-
um, skift um ham og komið fram í nýrri og
nýrri mynd. Hún getut fylgst með Darwin í
pví að halda pví fram, að mennirnir sjeu
komnir af öpunum; hún getur líka eins og
hún seinna á tímum hefir gjört, staðhæft að
maðurinn sje proskaðri grein á apakyninu,
pannig að maðurinn og apinn sjeu ef til vill
nokkurs konar systkyni — eða frændur. En
í hvaða mynd sem hún kemur fram er meg-
inreglan og aðal markmið pað sama, sem sje
að gjöra sköpunina að engu og par með einnig
skaparann. Slik afleiðing er óhjákvæmileg,
pegar petta mál er krufið til mergjar; og pað
er heldur enginn efi á pví, að pað er einmitt
petta og ekki annað sem er helsta áform og
markmið pessarar stefnu. Dað skal pó strax
tekið íram, að vjer álítum alls ekki, að peir
menn, sem í fyrstu komu af stað frampróun-
arkenningunni, eða allur sá fjöldi manna, sem
pann dag í dag aðhyllist hana, hafi sjerstak-
lega haft pað fyrir augum að rýma Quði burt
sem skapara og peim, er viðheldur öllum hlut-
um, eða að peir hafi verið sjer pess meðvit-
andi að peir hafi haft löngun til að rífa niður
trúna á hans orð, Biblíuna; en að hinu leytinu
erum vjer ekki í nokkrum eía um pað, að
bak við alla pessa slóttugu uppfundningu, eins
og frampróunarkenningin er, stendur hinn
kæni sálnaóvinur sem ekki skirrist við að
beita sjerhverju pví bragði sem hann getur til
pess að vinna að pví takmarki sem hann frá
alda öðli hefir sett sjer, sem er pað skilja
mennina frá Guði, ræna pá trúnni á tilveru
hans, mátt hans
og framkvæmdir.
Og pareð mátt-
ur og guðdómleiki
skaparans opin-
berast oss einna
augljósast í sköp-
unarverkinu,
pannig, að hann
verður bersýnileg-
ur af verkunum
(Róm. 1, 20; Sálm.
19, 2) pá er pað
ekki nema eðli-
legt, að óvinur-
inn eins slunginn
og hann er, beini
arásum sínum
gegn Guði með