Geislinn - 01.01.1930, Blaðsíða 17
GEISLINN
17
pví að reyna að sviffa mennina trúnni á hann
sem skapara. Frampróunarkenningin í peirri
mynd sem hún er nú, hefir lengi verið að
próast. Að pessu skal vikið nánar síðar.
Eðlismunur.
Dvert á móti pví sem er með hina einföldu
og auðskildu frásögu Biblíunnar um tilveru
heimsins og mannsins, hvílir eitthvað dular-
fult og iskyggilegt yfir frampróunarkenning-
unni. í stað greinilegrar byrjunar, par sem
vjer með augum trúarinnar sjáum lifandi og
almáttugan skapara, er með pessari kenningu
leitast við að halda fram fyrir sálarsjón vorri
auðum og tómum frumheimi, par sem ekkert
er (nema ef vera skyldi poka), ekkert líf, engin
tilvera. Biblían segir oss írá pví, að jörðin
hafi í upphafi verið „auð og tóm“; en á bak
við pessa auðn og tómleika, lætur hún oss
strax eygja hinn alvitra, almáttuga og lifandi
skapara, sem með pví að segja „verði“, breytir
auðninni í frjósama jörð, sem að hans boði
fyllist lífi og fjöri. Bak við frampróunarkenn-
inguna stendur engin ráðhyggin vera, enginn
djúpsær meistari, par verða fyrir manni öfl
sem enginn stjórnar og enginn getur stjórnað,
og blind tilviljun. Sköpunarsaga Bibliunnar
hefir guðdóminn, Föðurinn, Soninn og Heilagan
anda að grundvelli; frampróunarkenningin er
grundvölluð á
pessari hugsun:
„ekkert nema
ekkert til“. Fyrri
kenningin bygg-
ist á orði sann-
leikans, hin síð-
ari á manna hug-
myndum. Sköp-
unin hefir grund-
völl sinn og upp-
haf í hinum mátt-
uga er nefnir
sjálfan sig: „Jeg
er“ (2. Mós. 3,14),
hjá hverjum ekki
er „umbreyting
nje umhverfingar-
skuggi“, og sem
er „hinn sami í gær og í dag og um alla
eilííð“ (Jak. 1, 17; Hebr. 13, 8); Frampróun-
arkenningin er bygð á hinum ótrausta grund-
velli mannlegrar visku og breytist eftir pvi,
sem vindurinn blæs.
Getur framþróunarkenningin og Biblían
samrýmst?
Degar litið er á hinn mikla eðlismun, sem
að framan hefir verið bent á, skyldi maður
ætla að ómögulegt væri að nokkrum dytti í
hug að reyna að sameina frampróunarkenn-
inguna sköpunarsögu Biblíunnar. En engu að
síður eru peir pó til, sem reyna að sameina
pessar tvær andstæður. Auðvitað er petta ómög-
ulegt nema með pví móti að leggja aðra
meiningu í pau orð, sem notuð eru í Biblí-
unni, heldur en venjulega er lögð í pessi
sömu orð. Að „skapa“ er látið pýða að fram-
leiða eitthvað á mjög löngum tíma, eins og
menn einnig vilja láta pað heita svo, að alt
sje skapað, ekki af engu, heldur af „einhverju“.
Og pegar Biblían notar orðið „dagur“, vilja
menn ekki skilja pað svo að átt sje við venju-
legan dag, heldur ómælis tíma — miljónir
ára. (Hjer skal bent á pað, að orðið „dagur“
pýðir á öllum stöðum í sköpunarsögunni, 1.
Mós. 1. og '2. kap. nákvæmlega pað sama
og t. d. pegar talað er um „hinn seytjánda dag