Ægir - 01.11.2002, Blaðsíða 27

27
Æ G I S V I Ð TA L I Ð
un á að fyrr en vari fari kvótinn frá minni stöðunum
og eftir standi tóm hús og atvinnulaust fólk. Guð-
brandur segir þessa mynd málaða afar dökkum lit-
um. „Menn verða að líta á hvernig við hjá Útgerðar-
félaginu höfum verið að vinna á undanförnum árum.
Við höfum komið að rekstri á minni stöðum og þá
vísa ég til Jökuls á Raufarhöfn og Hólmadrangs á
Hólmavík. Í báðum þessum tilfellum höfum við
komið inn í rekstur fyrirtækja sem áttu erfitt upp-
dráttar. Við byrjuðum á því að endurfjármagna fyrir-
tækin og í kjölfarið efldist rekstur þeirra verulega. Á
Hólmavík jókst veltan umtalsvert frá því sem áður
var og Jón Alfreðsson, kaupfélagsstjóri, hefur sagt að
ef við hefðum ekki komið að rekstri Hólmadrangs á
sínum tíma hefði fyrirtækið fljótlega lent í miklum
lausafjárerfiðleikum.“
Aukin framleiðni - fækkun starfa
„Almennt tel ég að stærri félög með meiri fjárhags-
lega burði séu mun hæfari til þess að takast á við þau
vandamál sem minni byggðir landsins eiga við að
etja. Við getum ekki frekar en aðrir haldið úti tap-
rekstri, en í stóru fyrirtæki eins og ÚA erum við hins
vegar á margan hátt betur í stakk búnir en lítil fyrir-
tæki til þess að takast á við þau vandamál sem upp
koma, einfaldlega vegna þess að við höfum yfir að
ráða stórum hópi manna með mikla reynslu og þekk-
ingu sem getur tekist á við krefjandi verkefni.
Þjóðin gerir miklar kröfur til sjávarútvegsins um
arðsemi og framleiðni, en með aukinni framleiðni
fækkar störfum í greininni. Í ræðu Kristjáns Ragn-
arssonar á aðalfundi LÍÚ nýverið kom m.a. fram að
við upphaf kvótakerfisins hafi hérlendar útgerðir gert
út 104 togara, en nú eru þeir 70, þar af eru nokkrir
rækjutogarar sem ekki voru inni í heildartölunni árið
1984. Það sama hefur verið að gerast í uppsjávar-
skipaflotanum sem og bátaflotanum. Fækkun skipa
og báta hefur leitt til fækkunar starfa úti á sjó. Á
sama hátt hefur störfum í fiskvinnslu í landi verið að
fækka vegna þess að framleiðnin hefur aukist. Starfs-
fólkið í landvinnslu er að búa til meiri verðmæti en
það gerði áður og það er grundvöllur þess að unnt sé
að borga því betri laun. Og sem betur fer hafa laun í
fiskvinnslu verið að hækka. Þetta gerist á kostnað
þess að störfunum fækkar, að langmestu leyti úti á
landsbyggðinni. Spurningin er þá sú, hvort sjávarút-
vegurinn eigi einn atvinnugreina að vera ábyrgur fyr-
ir því að búa til störf úti á landi? Sem betur fer hafa
orðið til ný störf í ferðaþjónustu á landsbyggðinni,
en þar með er það líka sem næst upptalið.“
Mikilvægt að viðhalda gömlu félögunum
Að undanförnu hefur verið unnið að viðamikilli sam-
ræmingarvinnu vegna stofnunar sjávarútvegssviðs
Eimskipafélagsins. Að mörgu er að hyggja, enda er
hér um að ræða stærsta sjávarútvegsfyrirtæki lands-
ins með milli 50 og 60 þúsund þorskígildi og um
eitt þúsund manns í vinnu. „Skipulag fyrirtækisins
er það sem við köllum samstæðuskipulag. Það er al-
veg ljóst að öll þurfa þau þrjú fyrirtæki, sem eru
hluti af sjávarútvegssviði Eimskipafélagsins, Útgerð-
arfélag Akureyringa hf., Haraldur Böðvarsson hf. og
Skagstrendingur hf., að sérhæfa sig til þess að ná
fram þeirri hagræðingu sem er nauðsynleg í samein-
„Ég tel að það sem sjávarútvegssvið Eimskipafélagsins kemur til með að fást við sé í grunninn það sama og við höfum verið að fást við hjá gömlu félögunum.“