Alþýðublaðið - 24.12.1923, Blaðsíða 4

4
AlI>'fÐTJBL A.í)ífe
Lejndarðómir starfsiis
Brot iHli* Ksrma-yoga.
eftir Swami Yivékananda.
(Swami Vivekananda vár indverflkur .
munkur og dulspekingur, fæddur 1863,
diinn 1901 eða 1902. Hann fór víða
um beim og vakti bvarvetna frábæra
athygli fyrir manngöfgi, andríki og
mælsku. 1 Iridlandi gerðist hann fyrst
brautryðjandi margra framfara, en á
BÍðari árum æfinnar gaf hann sig ein-
göngu við andlegum efnum. Bann hefir
ritað fjölda bóka, margar á ensku, og
floflt eru rit hanB skrifuð af óvenjulegri
snild. Eitt af þeim er Karma-yoga. Það
mætti kalla fltarfarækt á íslenzku.
I’atta litla brot, sem hér birtist, er tekið
á víð og dreif úr III. kafla bókarinnar.)
Það er sannarlega œikilsvert. að
veita öðrum líkamlega hjálp með
þvf að seðja líkamsþarfir þeirra,
en hjálpin er meiri, þegar þörfln
er melri og hjálpin frekár til fram-
búðar. fað er sannarlega hjálp ef
hœgt er að bæta úr stundarþörf-
um manns, en meiri hjálp er það,
ef unt er að bæta úr ársþörfum
hans, og mesta hjálp, sem áuðið
er að veita, er að útrýma þörfum
hans að fullu og öllu. Að eins
andleg þekking getur útrýmt ves-
aldómi vorum áð fullu og öllu.
Öll önnur þekking bætir að eins
úr stundarþörfum vorum. Ef únt
er að breyta eðli mannsins, þá
fyrst verða þarfir hans að fullu
og öllu að engu. Þörfunum verður
að eins útrýmt með andlegri
þekkingu. Bess vegna er andleg
hjálp mesta hjálpin, sem auðið er
að veita, Sá, sem veitir andlega
þekking, er mesti velgerðarmaður
mannkynsins, og þeir, er bætt hafa
úr andlegum þörfum manna, hafa
verið máttugustu mennirnir, því
að það er undirstaða alira annara
verka. Sá, sem er andlega sterkur
og heilbrigður, verður sterkur á
öllum öðrum sviðum, ef haun vill,
og líkamlegum þörfum verður
jafnvel ekki fullnægt fyrr en mann-
kynið heflr, öðlast andlegan styrk.
Skynsemishjálp gengur næst and-
legri hjálp. Bekkingargjöf er miklu
dýrmætari eh matargjafir og fata.
Hún er jaftível dýrmætari en líf-
gjöf, af því að undirstaða hins
sanna lífS er þekking. Fávizka er
dauði. Bekking er líf. Lif í myrkri,
sem er fálm gegnum fávizku og
vesaldóm, er mjög lítilsvert. Pessu
næst er auðvitað líkamleg hjálp.
Vér verðum þess vegna að forð-
ast þann misskilning, þegar vér
veitum einhverjum hjálp, að lík-
amleg hjálp sé eina hjálpin, sem
urit sé að veita, Líkamleg hjálp
er síðast og sizt, af því hún veitir
ekki varanlega fullnæging. Át sefar
htrngur, en hungrið kemur aftur.
Sársaukanum linnir ekki fyrr en
mér er fullnægt að fullu og öllu.
Bá þjáir hungur mig ekki framar;
bágindi, sársauki og sorgir hafa
engin áhrif á mig. Bass vegna er
sú hjálpín dýrmætust, sem miðar
að því að styrkja oss andlega.
Næst henni kemur skynsemishjálp
og þar á efiir líkamleg hjálp. ...
Bað er meginkjarni þessarar
kenningar, að þú starflr eÍDS og
meistari, en ekki eins og þræll.
Starfaðu látlaust,, en starfaðu ekki
eins og þræll. Sérðu ekki, hvernig
allir starfa? Engum hlotnast hvild.
Níutíu og níu hundraðshlutar
mánnkynsins starfa eins og þrælar
og afleiðingin er eymd. Petta er
eigingjarnt starf. Starfaðu frjáls!
Starfaðu af ást! Hugtakið ást er
ekki auðskilið. Ast á sér aldrei
stað, íyrr en frelsið er fengið.
frællinn á eDga ást. Ef þú kaupir
þræl, setur hann í viðjar og lætur
hann vinna fyrir þig. erfiðar hann
baki brotnu. En þar er ekki um
ást að ræða. Svo vinnum vér eins
og þrælar í þágu heimsins. Vér
vinnum ekki af ást, og verk vor
eru ósönn. Eins er um störf vor
í þágu ættingja og vina. Hugsum
oss mann, sem elskar konu. Hann
vill hafa hana hjá sér og sárþjáist
sí og æ af afbtýðisemi. Hann
heimtar, að hún sitji hjá sér og
standi hjá sér, eti og hagi sér
eftir sínum bendingum. Hann er
þræll hennar. Þetta er ekki ást.
Bað er sjdklegt þrælseðli, sem
’ hylur sig undir yfirskini ástar.
Ást getur það ekki verið af því, að
það huflr þjáningar í för með sór.
Ef konan gerir ekki það, sem
maðurinn vill, veldur það sárs-
auka. Ást getur aldrei af sór sárs-
auka. Ást heflr að eins sælu í
för með sér, Ef ekki, er þar ekki
nm ást að ræða. Þetca er ekki
ást, þót.t vér köllum það svo.
Begar þér tekst að elska svo
manninn þinn, konuna þína, börnin
þín, veröldina, alheiminn, að það
hafl ekki þjáningar í för með sér,
afbrýðisemi né neinar eigiugjarnar
tilfinningar, ertu íær u'm að vera
óháður.
Krishna segir: »Lít,tu til mín,
Arjuna! Gervallur alheimurinu lið-
ur undir 'lok, ef ég hætti að starfa
eitt einasta augnablik. En samt
hefi ég eugra launa að vænta frá
alheiminum. Ég er drottinn. Eg
hefi engra laúna að vænta frá al-
heiminum. En hví vinn ég? Af
því að ég elska heiminn.y Guð er
óháður, af því að hann elskar.
Sönn ást gerir oss óháða. Éú
mátt vita, að það er líkam-
legt, að maðurinn er háður,
heldur dauðahaldi í hlutina, —
eins konar líkamlegur samdráttur
milli efnishfuta, eitthvað, sem
dregur tvo líkami stöðugt hvorn
nær öðrum og veldur sársauka,
þegar líkamarnir geta ekki nálg-
ast. lengur hvor annan, En sönn
ást er óháð líkamlegum samdrælti.
Astin er söm og jöfo, þótt lík-
aminn sé þúsundir mílna burtu.
Hún deyr ekki. Hún hefir aldrei
þjáningar í för með sér. . . .
Gerðu það, sem þú getur fyrir
einstaklinga, borgir og ríki, en
stattu eins gagnvart því og börn-
um þínum —, vænstu einskis.
Ef þú getur alt af tekist á hendur
hlutverk gjafarans, skoðað gjaflr
þínar frjálsa fórn t.il heimsins, án
nokkurrar hugsunar utn endur-
gjald, vinnurðu verk, sem binda
þig ekki. Fjötrarnir stafa af því,
að vér æskjum einhvers.
Hugmyndin um fullKomna sjálfs-
fórn er skýrð í þessari sögu. Eftir
orustuna við Kurukshetra héldu
Pandu-bræðurnir fimm mikla fórn-
arhátíð og gáfu fátækum stórgjaflr.
Fölkið dáðist alt að því, hversu
fórnarhátíðin væri vegleg og rík-
magnleg, og sagði, að slík fórnar-
hátíð hefði aldrei verið haldin 1
heiminum fyrr. En eftir hátíðina
bár þar að dálítinn mongúa. Hann
var gyltur á annari hliðinni, en
brúnn á hinni, og hann tók að
velta sér á fórnargólfi hallarinnar.
Síðan sagði hann til þeirra, sem
við voru staddir: »fér eruð allir
lygarar. Þetta er ekki fóra.'C
»Hvað er þetta?< hrópuðu þeir,