Freyr - 15.01.1987, Blaðsíða 39

Þórólfur Antonsson
Ölunn hf., Dalvík
Skipt laxeldi
Síðustu ár hefur verið reynt að þróa hérlendis mismunandi eldisaðferðir eftir að Ijóst
varð að við gœtum ekki farið í einu og öllu eftir aðferðum Norðmanna við eldi á laxi frá
gönguseiði upp í matfisk. Kom þar helst til mismunur á staðháttum og veðráttu, þar sem
víðast þótti ekki henta að hafa sjókvíar hér við land árið um kring vegnafárra skjólgóðra
staða og hœttu á undirkœlingu sjávar yfir vetrartímann.
í fyrstu var reynt strandkvíaeldi
þ.e. ker staðsett á landi, sem dælt
er í sjó og fiskurinn alinn þar í
sláturstærð, og eru nú slíkar stöð-
var starfandi. Grundvöllurinn
fyrir þeim er að nota einnig jarð-
hita til þess að hafa sjóinn heitari
allt árið og ná þar með hraðari
vexti og meiri umsetningu. Ókost-
urinn aftur á móti er sá að
stofnkostnaður er meiri þar sem
það útheimtir ker, dælubúnað,
jafnvel yfirbyggingu á kerin
o.s.frv.
Laxeldisstöðin Ölunn hf., á
Dalvík fór þá leið að hafa tvískipt
eldi, þ.e.a.s. að byrja með göngu-
seiði í strandkvíum og færa fiskinn
síðan út í sjókvíar eftir eins árs eldi
í landi og halda eldinu þar áfram
sumarlangt og fram á haust og
slátra síðan. Verður hér stuttlega
sagt frá tveggja ára reynslu við
það eldi.
Hugmyndin á bak við skipta
eldið er það að nýta betur strand-
kvíarnar heldur en ef þær væru
notaðareingöngu. Gönguseiði eru
keypt af seiðaeldisstöðvum mán-
aðamótin maí-júní og þau alin í
strandkvíum í eitt ár. Heitu vatni
er blandað út í sjóinn og haldið
uppi um 9°C hita yfir veturinn. í
lok maí er laxinn færður út í sjó-
kvíar. Þá er hægt að taka inn í
strandkvíarnar næstu kynslóð af
gönguseiðum og byrja nýjan
hring. Við þetta sparast tvennt.
Annars vegar eldisrými á landi þar
Þórólfur Antonsson.
sem mesta þyngdaraukning verð-
ur í snjókríum (í kílóum talið) og
þyrfti því allt að þrefalt stærra
eldisrými í landi ef sjókvíar væru
ekki notaðar með. Hins vegar
tími, vegna þess að hægt er að
taka strax inn næstu kynslóð eftir
eitt ár. Á móti kemur kaup og
rekstur á sjókvíum og léleg nýting
þeirra, aðeins um 6—7 mánuðir á
ári.
Niðurstöður eldisins,
síðustu tvö árin.
Ölunn hf. tók til starfa sumarið
1984. Vegna framkvæmda sem
stóðu yfir það sumarið voru seiði
ekki tekin inn í stöðina fyrr en í
byrjun október það ár. Pau voru á
bilinu 40—80 gr. og höfðu verið
geymd í hálfsöltu vatni um sumar-
ið þannig að byrja þurfti að seltu-
venja þau að fullu. Reynt var að
halda uppi 11°C, en það var lækk-
að í 9—10°C þegar líða tók á
veturinn. Þegar laxinn var færður
út var hann að meðaltali um 700
gr. Einnig höfum við haft sjóbirt-
ing í hluta stöðvarinnar og var
hann um 450 gr. Úr voru flokkuð
lélegustu seiðin sem þá voru um
200 gr. að meðalþyngd og haldið
áfram með þau inni. Um haustið
var öllum fiskinum slátrað og
reyndist laxinn þá vera um 1,7 kg
eða á bilinu 1,0—2,8 kg. Sjóbirt-
ingurinn hætti að vaxa í ágúst þó
að fóðraður væri fram í septem-
berlok og var þá um 650 gr. að
meðaltali.
Seiðin sem tekin voru inn vorið
1985 voru 40 gr. að meðaltali og
voru þau alin við 9°C hita mestan
tímann. Þau voru flokkuð um
miðjan vetur í tvo stærðarflokka.
Um vorið voru þau seiði sem
skilin voru eftir úr síðasta árgangi
orðin 1,3 kg að þyngd. Stærri
flokkurinn af hinum seiðunum var
1,0 kg og sá minni 500 gr. Ekkert
var flokkað úr. Tveir fyrrnefndu
hóparnir voru settir saman í flot-
kví (A) og síðasttaldi hópurinn í
sér flokví (B). Hætt var að fóðra
fiskinn í lok október og um miðjan
nóvember var fiskurinn úr kví A
orðin 2,3 kg en úr kví B 1,5 kg.
Ekki er hægt að taka þessar
tölur hráar og álykta sem svo að
þetta sé vaxtarhraði lax við þessar
aðstæður, því að eldið gekk ekki
Freyr 79