Freyr - 15.02.1987, Blaðsíða 29
heimildir til aukins búskapar,
m.a. vegna kynslóðaskipta og
jafnvel til að hefja búskap á eyði-
jörðum samkvæmt ákvörðun
Jarðadeildar ríkisins, en ákvarð-
anir Stofnlánadeildar og Jarða-
deildar voru ekki í samræmi við
vilja samtaka bænda. Árið 1984
var svo komið að búmarkið var
orðið gjörsamlega ónýtt stjórn-
tæki og verulega verðfellt sem
eign, eða skert sem réttur jarðar.
Búvörulögin 1985.
Þann 1. júlí 1985 tóku gildi ný lög
um framleiðslu, verðlagningu og
sölu búvara. þessi lög áttu að
marka tímamót fyrir íslenzkan
landbúnað til sóknar og varnar.
Með lögunum var reynt að sætta
sjónarmið hinna ýmsu búgreina
innbyrðis annars vegar og hins-
vegar sjónarmið neytenda við
landbúnaðarframleiðendur. Á-
kveðið er í þessum lögum að
bændur fái fullt verð greitt á á-
kveðnum dögum fyrir umsamið
framleiðslumagn mjólkur- og
sauðfjárafurða og jafnframt á-
kveðnar minnkandi greiðslur út-
flutningsbóta til 1990 en einnig
auknar greiðslur til Framleiðni-
sjóðs landbúnaðarins, sem síðan
úthluti fjármagni til búhátta-
breytinga og mildi búskerðingu
með beinum greiðslum til bænda,
eins og gert er víða erlendis í þeim
markaðsþrengslum sem þar eru.
Að sjálfsögðu þarf að endurskoða
þessi lög eins og öll mannanna
verk, einkum aðlögunartímann,
sem verður að lengja, svo og ýms
ákvæði um stjórnun og verðmynd-
un landbúnaðarframleiðslunnar í
heild.
Stéttarsambandsfundur 1985.
Með nýju búvörulögunum kom
það í hlut aðalfundar Stéttar-
sambands bænda 1985 að marka
stefnu um minnkandi framleiðslu
og hverjir fengju fullt verð fyrir
sauðfjár- og mjólkurafurðir sínar.
Þar var samþykkt að miða við
hlutfall af búmarki. Við frekari
úrvinnslu þessarar samþykktar hjá
svæðabúmarksnefnd Stéttarsam-
bandsins varð sú niðurstaða að til
að ná sanngjarnri niðurstöðu yrði
að miða við þrennt: Búmark í árs-
lok 1980, búmark haustið 1985 og
framleiðslumeðaltal þriggja síð-
ustu verðlagsára. Það var loks í
lok janúar 1986, þegar verðlags-
árið var hálfnað, að reglugerð
landbúnaðarráðherra um mjólk-
urframleiðsluna var birt. Þar var
nær eingöngu tekið mið af fram-
leiðslu síðasta árs, búmarkið þar
með að mestu afskrifað og komið
aftan að bændum sem áður höfðu
hlýtt kalli um framleiðslu-
minnkun. Að auki misstu jarðir
réttindi til búvöruframleiðslu, t.d.
vegna tímabundinnar lægðar við
kynslóðaskipti, en slík skerðing
hlýtur að jaðra við eignaupptöku.
Þá var einnig komið aftan að
bændum með þessa ákvörðun,
miðað við fyrri stjómunarmark-
mið svo sem í tilfærslu gangmála
kúa, og þeir bændur sem höfðu
framleitt mjólk miðað við búmark
og hlutfallslega skerðingu frá því
fyrri hluta verðlagsársins urðu að
framleiða nær verðlausa mjólk í
allt að 3 mánuði. Þessi viðmiðun
mismunaði einnig framleiðslu-
svæðum, þar sem viðmiðunarárin
voru slæm heyskaparár á Vestur-
og Suðurlandi. Að síðustu má full-
yrða að þessi framkvæmd hvetur
bændur til að framleiða eins og
þeir hafa rétt til héðan í frá, því að
með því verja þeir eignarrétt sinn.
Til að mæta áföllum og ýmsum
aðstæðum var ákvæði í reglugerð-
inni um úthlutun 5% af fullvirðis-
rétti hvers búmarkssvæðis eftir
flóknum úthlutunarreglum, sem
ekki voru á öllu landinu fram-
kvæmdar eins. Þetta kallaði á at-
hugasemdir nær hvers einasta
bónda og undu ekki nærri allir
úrskurði um fullvirðisrétt og
sendu mál sín til yfirnefndar eða
úrskurðarnefndar sem átti að
fjalla um þessi mál samkvæmt bú-
vörulögunum og reglugerðinni.
Með afar furðulegum hætti, að
ekki sé meira sagt, vísaði þessi
Báruplast og efni á stálgrindahús
Framleiðum báruplast, vel glært, í 8 litum.
Ýmsar stærðir og gerðir fyrirliggjandi
l-bitar, vinklar og prófílrör fyrirliggjandi
í loðdýrahús og önnur stálgrindahús.
J. HINRIKSSON HF.
Súðarvogi 4,104 Reykjavík.
Símar: 91-84677,91-84380 og 91-84559
Freyr 157