Freyr - 15.06.1987, Blaðsíða 9
aæ&3MnaiH
1 ■ ■ nn
”—-— — 1—— ~~ l" j j~
J i T l-
Blárefur á loðdýrabúinu á Hofi í Vatnsdal.
án þess að depla augunum, skoða
þau það sem tákn um hótun,
gagnstæð hegðun verkar róandi.
Tamning. Ef ungviði dýra kynn-
ist öðrum einstaklingum en móður
og systkinum geta þau hænst að
þeim, t.d. að mönnum. Þetta er
nauðsynlegt til þess að hundar og
kettir verði gæfir og meðfærilegir.
I búfjárræktinni er hægt að gera
skepnur gæfar ef menn gæta þess
að gefa sig að ungviðinu á því
tímabili þegar þau eru næmust
fyrir kynnum. Hjá hundum er það
við 2—12 vikna aldur. Nýjar rann-
sóknir í Rússlandi hafa leitt í ljós
að hjá venjulegum silfurref í loð-
dýrabúi er „næma tímabilið“, þeg-
ar unnt er að gera hann gæfan,
aðeins 3—6 vikna aldursskeið
hans, (Belyaer o.fl. 1985).
Eftirfarandi atferlisþróun verð-
ur á þessum tíma:
25—30 daga: Könnun á um-
hverfi hefst og hvolparnir fara að
kynnast systkinum sínum í
hópnum.
30—35 daga:
Könnunin nær hámarki og þetta
er jafnframt besti tíminn fyrir
kynningu og tamningu.
40—45 daga:
Nú fara hvolparnir að hræðast
óþekkta hluti. Þeir kanna nú um-
hverfið minna og hætta að kynnast
nýjum einstaklingum.
Eftir að næma tímabilinu er lok-
ið verða dýrin árásargjörn eða
hrædd við þá einstaklinga eða teg-
undir sem þau hafa ekki hænst að
og það er næstum ókleift að temja
þau.
Unnt er að temja ref á loðdýra-
búum. Hafi móðirin ekki verið
tamin áður eru hvolparnir teknir
frá henni við 4 vikna aldur og gælt
við þá á hverjum degi. Það má
taka þá upp öðru hvoru og þeim
haldið þannig að þeir sjái framan í
þann sem heldur á þeim. Þegar
þeim er strokið um haus og bak er
þeim strokið framan frá þannig að
hvolpurinn sjái höndina og læri að
hendur og menn eru ekki hættu-
legir. Eftir að næma tímabilinu er
lokið á að heilsa upp á hvolpana
annað slagið til þess að halda þeim
gæfum. Þegar hvolpar eru vandir
frá móður sinni strax við 4 vikna
aldur verða þeim mjög órólegir og
þess vegna ætti að temja tvö
systkini samtímis í sama búri. Slík
tamning er ekki ráðleg nema sem
liður í tilraun til að rækta upp gæf
kynbótadýr. Tilraunir við stofnun
fyrir fiðurfé og loðdýr við NLH
benda til þess að þær læður verði
oft mjög góðar mæður, líklega
vegna þess að þær eru öruggari á
loðdýrabúi en ótamdar læður.
Ræktun á gæfleika. Unnt er að
FRZYR 457