Freyr - 15.08.1987, Blaðsíða 15
Á Nibble er einnig löluverð garðyrkja; karlöflur, gulrœtur, baunir, blaðmeti ýmislegt
o. s. frv. í tengslum við garðyrkjuna hefur verið sett upp verslun, Nibble Handelslrad-
gðrd, sem sérhœfir sig í bíódýnamískum vörum, bœði frá eigin garðlandi og annars
staðar frá, í Svíþjóð og öðrum löndum. (Ljósm. Vala Haraldsdótlir).
þátta sem búskapurinn er settur
saman úr, gróskunni í jörðinni og
næringarinnihaldinu. “
Hvað um býli sem verða að fá
áburð utan frá, geta þau talist
bíódýnamísk?
„Það er ekki alltaf sem það gengur
að ná þessari fyrirmynd sem ég
lýsti áðan — a.m.k. tekur það
tíma. Grunnurinn er þó sá að
bóndinn geri sér grein fyrir gildi
þessa samspils, að hann skilji
mikilvægi þess að það þurfi að
vera jafnvægi milli þeirra þátta
sem búskapurinn hvílir á.
Garðyrkjubóndinn þarf oft að
fá áburð utan frá. Sé svo, er
skynsamlegasta leiðin að koma á
sambandi við nærliggjandi býli
sem hefur þann áburð sem vantar.
Þannig geta tvö býli eða fleiri
leitast við að koma á þessum eftir-
sóknarverða jafnvægi í bú-
skapnum, ekki einungis á einu
býli, heldur á stóru svæði þar sem
mörg býli eru. Taki ég dæmi héð-
an úr Járna, þá er garðyrkjunnni
á Nibble háttað þannig að helm-
ingur áburðarins kemur frá bú-
fénu sem er á þessum stóra bæ hitt
eru jurtaleifar frá sjálfri garð-
yrkjunni. Tíundi hluti ræktar-
landsins er svo alltaf undir smára,
sem er plægður niður í jörðina og
það er óhemju kröftugur
áburður."
Hvaða sldlyrði eru sett áður en
bóndinn getur kallað
framleiðslu sina bíódýnamíska?
Að hve miklu leyti mega þeir
rjúfa þessa heild, sem þú lýstir?
„Það er ákveðin stefna og þekking
sem liggur til grundvallar bíó-
dýnamískri ræktun. Hve langt
hver bóndi gengur í átt til þessarar
fyrirmyndar ræður hann auðvitað
sjálfur. Sífellt fleiri bændur eru
farnir að rækta smára og aðrar
belgjurtir, en það gerir þá ekki að
bíódýnamískum bændum — þótt
það sé vissulega í þá átt. Við
höfum nokkrar einfaldar reglur
við ákvarðanir á hvað sé bíódýna-
mísk afurð og hvað ekki. Varan á
að vera laus við allan tilbúinn
áburð og önnur kemísk efni.
Þannig á jörðin, sem afurðin kem-
ur af, að hafa verið í minnst eitt
ár. Það er fyrst á öðru ári sem
bóndinn fær leyfi til að selja vör-
una sem bíódýnamíska. Og áburð-
ur sem notaður er að vori skal
hafa verið lagður í safnhaug
haustið áður. A haustin er leyfi-
legt að bera á ferskan áburð. Þá er
nýting nokkurra kraftgefandi og
styrkjandi efna, eins konar hvata,
annað mikilvægt skref í bíódýna-
mískri ræktun. Annars vegar eru
það hvatar sem látnir eru í safn-
hauginn til að auka kraft og gæði
áburðarins enn frekar. Hins vegar
eru það hvatar sem úðað er á
plönturnar og akrana til að styrkja
jörðina og plönturnar gegn ásókn
skaðdýra og sjúkdóma. Þetta eru í
sjálfu sér einfaldir hvatar að gerð,
sem allir bændur geta útbúið
heima hjá sér. Eins og gefur að
skilja er ekkert kemískt efni i þeim
— þetta eru nokkrar lækninga-
jurtir sem eru meðhöndlaðar á
sérstakan hátt. En þýðingarmest
af öllu er þó vitneskjan hvernig
landbúnaður á að ganga fyrir sig;
hvernig náttúran vinnur og hvern-
ig bóndinn vinnur með henni.“
í hverju er stuðningur
Bíódýnamíska félagsins fólginn
við þá bændur sem vilja hefja
biódýnamíska ræktun?
„Markmið félagsins er að styðja
þá bændur sem vilja hefja slíka
ræktun. Fyrir þá rekum við öfluga
ráðgjafaþjónustu; heimsækjum
bændurna oft meðan þeir eru að
koma ræktuninni af stað. Eins
heimsækjum við alla þá bændur
sem þegar eru orðnir meðlimir í
félaginu minnst einu sinni á ári. Þá
fer stór hluti leiðbeiningarinnar
fram í gegnum síma og bréfleiðis.
En þrátt fyrir allar óskir okkar í
þá átt hefur félagið engan sjóð
sem við gætum lánað bændum úr
gegn vægum vöxtum. Sá stuðning-
ur sem við getum veitt er ráðgjöf-
in og hana veitum við með öllu
ókeypis — félagið stendur sjálft
straum af kostnaði við ferðir og
uppihald ráðgjafanna. Þann
kostnað bera m.a. þeir fjölmörgu
neytendur sem hafa gengið í félag-
ið til að veita því stuðning og
breiða út þekkingu á bíódýna-
Freyr 623