Freyr - 15.09.1987, Blaðsíða 16

Búvörulögin mörkuðu tímamót
Úr ræðu Egils Jónssonar
Egill Jónsson minntist með þakk-
læti hinna mörgu forystumanna,
sem unnið hefðu að framförum í
landbúnaði í hálfa aðra öld síðan
bændasamtök voru stofnuð á
íslandi.
Egill sagði að alls hefðu hundr-
að manns tekið sæti á Búnaðar-
þingi þar af fimm búnaðarmála-
stjórar, síðan hann kom fyrst á
það þing árið 1954.
Hann sagði m.a. í ræðu sinni:
„íslenskur landbúnaður er að
breytast. Þær breytingar ber að
rekja til áhrifa búvörulaganna.
Einkenni þessara breytinga eru
bætt kjör í landbúnaði og sparnað-
ur í rekstri hans.
Samhliða setningu búvörulag-
anna voru á Alþingi og ríkisstjórn
teknar ákvarðanir um að bæta
rekstrarskilyrði í Iandbúnaði og
treysta markmið innanlands fyrir
hefðbundnar búvörur. Ýmsir þeir
sem telja sig sérstaklega bæra til
að gefa ráð um fyrirhyggju í
rekstri hins opinbera hafa haft í
frammi gagnrýni á þessar aðgerð-
ir. Viðskipti ríkissjóðs og land-
Grœnlenskur geslur: Niels Lund, bóndi.
Egill Jónsson.
búnaðarins taka af öll tvímæli í
þessum efnum.
Árið 1982 námu greiðslur til
landbúnaðarins 11,9% af útgjöld-
um ríkissjóðs. Sambærileg tala
fyrir yfirstandandi ár mun nema
6.5% ríkisútgjalda og hefur þann-
ig lækkað um hér um bil helming
frá árinu 1982.
Það hefur áreiðanlega oft verið
talað um tímamót af minna tilefni
en þessu og það er sérstök ástæða
til að vekja athygli á hvernig
bændur landsins hafa brugðist við
þeim vanda sem landbúnaðurinn
stóð frammi fyrir áður en búvöru-
lögin voru sett. Það væri margur
vandinn minni ef aðrar stéttir eða
hagsmunahópar tækjust á við
vandamál sín með sama hætti og
bændur landsins hafa gert síðustu
tvö árin.
En breyttir tímar koma víða
fram. Ný atvinnusókn er hafin í
sveitum landsins. I þeim efnum
hafa nýir farvegir verið ruddir
með því að þangað fer nú í stærra
mæli en áður var framkvæmdafé
landbúnaðarins.
Á tímum mikilla breytinga
gegnur jafan misjafnlega að fóta
sig og ná þeim árangri sem til er
ætlast og áreiðanlega eru til um
það dæmi að nauðsynlegur grund-
völlur fyrir sómasamlega afkomu
sé ekki fyrir hendi. Að því þarf
sérstaklega að hyggja.“
Ræðumaður taldi þarft að í
ályktuninni væri lögð áhersla á að
endurskipuleggja rannsóknir og
leiðbeiningar. Hann sagði það
miður hve forsjárhyggja hefði ver-
ið áberandi í umfjöllun um mál-
efni landbúnaðarins að undan-
förnu. Hann sagði frá dæmi sem
sýndi hve staðgreiðsla á sauðfjár-
afurðum hefði bætt afkomu hlut-
aðeigandi bónda.
Egill Jónsson lét í ljós efasemdir
um áætlunargerðir um landbúnað
en lagði til að þróunarferill hans
verði varðaður með markvissu
starfi. Hann sagði þó að hann
styddi afmælisályktunina heils-
hugar og rökstuddi hversvegna.
ALTALAÐ A KAFFISTOFUNNI
Nýtt kjötmat
Á aðalfundi Samtaka sauðfjár-
bænda sem haldinn var á Eiðum í
lok ágúst sl. flutti Marinó Jó-
hannsson í Tunguseli í Þistilfirði
ræðu. Fjallaði hann m.a. um nýj-
an kjötflokk sem upp var tekinn á
þessu hausti fyrir mjög feitt kjöt
og nefnist OO-flokkur. Spurði
hann hvers vegna þessi nýi flokkur
væri ekki bara nefndur „OJ-OJ-
flokkur“.
Yfirkjötmatsmaður, Andrés Jó-
hannsson, svaraði því til að það
hefði hann helst kosið.
704 FREYR