Freyr - 15.11.1987, Blaðsíða 16

Vellíðan minka
Lausleg þýðing á grein eftir Niels Glem-Hansen, skrifstofustjóra Danska loðdýrasam-
bandsins. Grein þessi birtist í Dansk pelsdyravl, nr. 11 1986.
Niels Glem-Hansen.
í rannsókn á vellíðan minka við
eðlilegar aðstæður á búi hafa holl-
ensku atferlisfræðingamir Dr. G.
de Jouge, Dr. K. Carlsted og
prófessor Dr. P.R. Wiepkema lýst
viðbrögðum minka við ýmiss kon-
ar ytra áreiti. Einnig hafa þeir
skoðað niðurstöður ýmissa ann-
arra rannsóknarmanna á sama
efni. í þessu og næstu blöðum
verða meginartiði þessara tilrauna
dregin fram.
Höfundarnir byrja á að benda á
að góð frjósemi og góð skinn séu
ekki endilega trygging fyrir því að
minkunum líði vel. Hæpið er að
þetta standist. A.m.k. er það
nokkuð samhljóma niðurstaða
rannsóknarmanna að yfirbragð og
glans feldsins (háranna) sé góður
vitnisburður um líðan minka og
þar sem fallegt og glansandi hára-
far er eitt af skilyrðum fyrir góð-
um skinnum bendir allt til að
hagsmunir loðdýrabænda og bú-
stofns þeirra fari saman á þessu
sviði.
Hluti af skýrslum er byggður á
eigin rannsóknum höfunda.
Rannsóknirnar fóru fram á fimm
venjulegum búum og tilraunabú-
inu „Het Spelderholt". Skýrslan
fjallar um þýðingu hirðingar fyrir
framleiðslu, heilbrigði dýranna og
vellíðan.
Búrastærð.
Stöðluð mál á dönskum minka-
búrum eru 90x30x45 cm fyrir búr
með tveimur dýrum og 90x20x45
cm fyrir eitt dýr. Þetta þýðir að
gólfflöturinn er annars vegar 0,27
fermetrar og hins vegar 0,18 fer-
metrar. í þessu yfirliti eru
rannsökuð áhrif búra með gólfflöt
frá 0,18 til 0,36 fermetra á dýr sem
eru að vaxa og þroskast. Þegar tvö
dýr voru saman í búri sem var 0,18
fermetrar var vöxturinn minni en
ella en enginn munur fannst á
búrum með 0,22 fermetra gólfflöt
eða meiri.
Af þessu má draga þá ályktun
að þær stærðir sem miðað er við í
Danmörk séu nægilega rúmar til
að skapa dýrunum viðunandi
rými.
Gagnrýnt hefur verið að minkar
gangi alltaf á neti og bent á að það
geti skaðað gangþófa þeirra og
þanng leitt til sýkingar. Þetta hef-
ur verið rannsakað og engin áhrif
fundist, hvorki þó að notað væri
net af stærðinni 1" x 1" x eða 1" x
IV2". Höfundarnir benda á að
notkun á neti með möskvastæðina
1" X IV2" sé af þrifnaðarástæðum
hagstæðari vegna þess að skíturinn
fellur auðveldar niður.
Einangrun dýra tímabundið.
Margar tilraunir hafa sýnt að
minni hvolpadauði verður ef Iæð-
urnar eru einangraðar hver frá
annarri á meðgöngu- og gottíma.
Höfundarnir telja þó að þetta sé
ekki nægilega kannað og leggja til
að rannsókum verði haldið áfram.
Loftræsting og skjól.
Fjöldi rannsókna sýnir að frjósemi
virðist vera betri í opnum húsum
en lokuðum. Einstaka vísbending-
ar eru um að fleiri hvolpar deyi úr
hita en kulda. Opin hús með lim-
gerði í kring eins og víða er í
Danmörku eru því hentug.
Ástæða er til að minna á mikilvægi
þess að loftræsta vel lokuð hús.
Hiti.
Minkar eiga erfitt með hitatempr-
un. Mikill hiti veldur hraðari
904 Freyr