Freyr - 15.12.1987, Blaðsíða 7
Laða þarf fólk að
leiðbeiningastörfum í landbúnaði
í þessu blaði er sagt frá 40 ára afmæli Fram-
haldsdeildar, síðar Búvísindadeildar, Bænda-
skólands á Hvanneyri. Óhætt er að fullyrða
að það var engum meira að þakka en Guð-
mundi Jónssyni þáverandi skólastjóra Bænda-
skólans á Hvanneyri að deildin var stofnuð.
Pað brautryðjendastarf, sem og önnur störf
hans á Hvanneyri, mun lengi halda nafni hans
á lofti.
Segja má að saman hafi farið vöxtur og
viðgangur Framhaldsdeilarinnar á Hvanneyri
og ráðunautaþjónstu búnaðarsambandanna.
Flestir héraðsráðunautar sem komið hafa til
starfa sl. 40 ár hafa hlotið menntun sína við
Framhaldsdeild Bændaskólans á Hvanneyri.
Sú framfarabylgja sem hófst í landbúnaði,
sem og öðrum greinum atvinnulífsins, upp úr
stríðslokum árið 1945 kallaði á aukna leið-
beiningaþjónustu. Þjónusta héraðsráðunauta
var eitt af svörunum við því kalli.
Frá fyrstu tíð hafa kandidatar frá Hvann-
eyri verið dyggir starfsmenn íslensks landbún-
aðar. Af einstökum starfsgreinum hafa þeir
verið hvað mest áberandi í stétt héraðsráðu-
nauta, en margir þeirra hafa einnig haslað sér
völl í störfum búfræðikennara og rannsóknar-
manna sem og ýmsum þjónustugreinum land-
búnaðarins. Töluverður hluti þeirra hefur
einnig aflað sér aukinnar menntunar, einkum
við erlendar menntastofnanir í landbúnaði. Er
þá ógleymdur sá hópur kandídata sem er
starfandi bændur þar sem margir þeirra skipa
sér í forystusveit íslenskrar bændastéttar.
íslenskur landbúnaður hefur ekki átt ein-
berri velgengni að fagna undanfarin 40 ár.
Náttúran hefur oft verið gjöful en ekki ætíð, á
þessu tímabili, og hitt hefur einnig varðað
miklu að íslenskur landbúnaður sem og land-
búnaður hliðstæðra þjóða, hefur gert betur en
að gegna hlutverki sínu. Fað hefur að nokkru
leyti komið honum í koll. Landbúnaðurinn
hefur gert sjálfan sig að hluta til óþarfan.
Fegar eftirspurn er fullnægt, er það sem
umfram er baggi á framleiðslugreininni og
samfélaginu. Þetta hefur skapað landbúnað-
inum þá ímynd að hann sé vandamálaatvinnu-
vegur.
Á síðustu árum og um þessar mundir hefur
verið skortur á fólki til starfa við leiðbeininga-
þjónustu í landbúnaði. Sá skortur hefur m.a.
verið skýrður með lágum launum og að ráðu-
nautar starfi einir í sumum héröðum. Ein
skýringin gæti einnig verið að það dragi úr
aðsókn í nám sem veitir réttindi til þessara
leiðbeiningastarfa hve ímynd landbúnaðarins
er tengd vandamálum.
Landbúnaðurinn hefur við þessar aðstæður
leitað á nýjar brautir í töluverðum mæli á
síðustu árum. Þar hefur þurft á öflugri
leiðbeiningaþjónustu að halda um leið og
haldið hefur verið nauðsynlegri þjónustu við
hefðbundnar búgreinar.
Um þessar mundir er unnið að endurskoð-
un á leiðbeiningaþjónustu í landbúnaði hér á
landi. Sú endurskoðun nær ekki fullum til-
gangi sínum nema til reiðu sé mannafli til að
gegna þeim stöðum sem nauðsynlegar verða
taldar. í þeim efnum horfir ekki vel. Ómann-
aðar stöður héraðsráðunauta annars vegar og
fáir menn við nám í þessum greinum, einkum
erlendis, sýna það.
í þeirri miklu umræðu um stöðu landbún-
aðar sem í gangi er fer lítið fyrir þessum þætti,
þ.e. umræðum um að laða fólk til að mennta
sig til þjónustustarfa við landbúnað. Á sama
tíma eru atvinnuhorfur í fjölmörgum háskóla-
greinum takmarkaðar vegna þess að of margir
leggja þær fyrir sig. Útnefning vinnuhóps til
að huga að úrræðum í þessum efnum virðist
tímabær. c
Freyr 975