Freyr - 15.12.1987, Blaðsíða 14

Ríkharð Brynjólfsson,
deildarstjóri Búvisindadeildar á Hvanneyri
Búvísindadeild
Fortíð — nútíð — framtíð
Eftirfarandi erindi flutti Ríkharð Brynjólfsson á 40 ára afmœli Búvísindadeildar
Bœndaskólans á Hvanneyri hinn 19. október sl. Erindið er lítilsháttar stytt og birt með
leyfi höfundar. Ritst]-
Ríkharð Brynjólfsson.
Þegar sú ákvörðun var tekin fyrir
40 árum rúmum að hefja kennslu
á háskólastigi á Hvanneyri hefur
sjálfsagt mörgum þótt í mikið
ráðist og meira af kappi en forsjá.
Hvatinn var þó ótvíræður,
geipileg þörf landbúnaðarins fyrir
að fá starfsmenn til leiðbeininga á
miklu breytingaskeiði. í samræmi
við það var deildinni sett það
mark að mennta leiðbeinendur
fyrst og fremst, og námið var því
eins hagnýtt og tök voru á.
Á þessum árum var mennta-
kerfi hér á landi afar frábrugðið
því sem síðar varð, menntaskól-
arnir voru aðfararnám að háskóla-
námi sem þá var embættismanna-
skóli. Gagnfræðingar töldust enn
mikið menntaðir úti um hinar
dreifðu byggðir.
í ljósi þessa, og einnig þess að
ekki var gerð krafa um stúdents-
próf til inngöngu í búnaðarháskóla
á Norðurlöndunum, voru inn-
tökuskilyrðin í upphafi búfræði-
próf með fyrstu einkunn, og það
inntökuskilyrði stendur enn.
Auknar kröfur.
Breyttar aðstæður og áherslur í
náminu urðu til þess að smám
saman var aukin krafa um undir-
búning, sett var á stofn undirbún-
ingsdeild sem starfrækt var all-
víða, við Menntaskólana á Akur-
eyri og Laugarvatni, Kennara-
skólann og loks á Hvanneyri.
Þetta var eins vetrar nám í tungu-
málum og stærðfræði. Þegar raun-
greinadeild var sett á stofn við
Tækniskóla íslands var undirbún-
ingsdeildin lögð niður en nemend-
um sem höfðu ekki stúdentspróf
vísað þangað til undirbúnings-
náms.
Inntökuskilyrði nú eru, eins og
áður greindi, búfræðipróf með 1.
einkunn og raungreinadeildarpróf
eða stúdentspróf af náttúrufræði-
eða raungreinasviði, eða annað
nám sem metið er jafngilt.
Námskrá og uppbygging náms-
ins hefur tekið miklum breyting-
um frá upphafi. í upphafi var
námið tveir vetur með hagnýtu
námskeiði milli vetra, en frá 1964
er námið þrír vetur. Námskrá var í
fyrstu ekki gefin út. Árið 1972 var
það gert í fyrsta sinn og hefur
verið svo reglulega síðan.
Fyrstu lagaákvæði um Fram-
haldsdeildina voru heimildar-
ákvæði, en í reglugerðum urðu
þau smám saman ákveðnari. Mikil
breyting varð árið 1972 þegar
henni var settur deildarstjóri, sem
var dr. Ólafur R. Dýrmundsson,
og árið eftir var nafni deildarinnar
breytt í Búvísindadeild.
Lög um búvísindadeild.
Með lögum um búnaðarfræðslu
1978 er deildin fest í sessi og hún
gerð að nokkuð sjálfstæðari deild
innan Bændaskólans á Hvanneyri.
Hún lýtur sérstakri stjóm,
deildarstjórn, sem í sitja fulltrúar
kennara af hverju námssviði,
skólastjóri, yfirkennari Bænda-
deildar og fulltrúar nemenda.
Deildarstjórn hefur ekki fjármála-
legt vald en hefur umsjón með
öllu er að kennslu og rannsóknum
lýtur.
í lögunum er kveðið á um að
Búvísindadeild veiti nemendum
sínum fræðslu og vísindalega þjálf-
un í búfræði er miðast við það að
þeir geti tekið að sér sérfræðistörf
fyrir íslenskan landbúnað og unn-
ið að rannsóknum í þágu hans.
í reglugerð er þetta svo útfært
nánar; að skólastarfið í Búvísinda-
deild skuli vera við það miðað:
— að nemendur öðlist fræðilega
og verklega þekkingu á sem
flestum sviðum búskapar og
geti unnið sjálfstætt.
982 Freyr