Freyr - 15.06.1992, Page 31

halda mengun á landinu og í
hafinu kringum það í algjöru
lágmarki. Höfum þetta í huga,
sýnum fyrirhyggju viö allar fram-
kvæmdir og umgengni viö landið,
bætum hreinleikaímynd landsins
og gerum hana aö staðreynd sem
við öll getum verið stolt af.
Að mörgu þarf að hyggja þegar
unnið er að bættri sorphirðu. Val á
sorpeyðingarstað er vandaverk.
Mikilvægi þess að huga vel að öll-
um þáttum verður seint ofmetið.
Þeir þættir sem hafa áhrif eru ekki
aðeins tæknilegir, heldur verður
að taka tillit til umhverfissjónar-
miða. Landnotkun, eignarréttur
og skipulag eru einnig mikilvægir.
Markmið við staðarvalið er að
finna stað sem er hagkvæmur og
hefur sem minnst áhrif á um-
hverfið, almenningur þarf að
sætta sig við hann og hann þarf að
falla að öllum reglum og takmörk-
unum stjórnvalda. Samvinna
sveitarfélaga og samvinna við
opinbera aðila s.s. Náttúruvernd-
arráð, Skipulag ríkisins og Holl-
ustuvernd ríkisins eru líka mikil-
vægir þættir þegar í upphafi.
Eitt af grundvallaratriöum í
bættri sorphirðu og þar með lækk-
un á kostnaði er að flokka úrgang.
Flokkun verður í flestum tilfellum
að fara fram þar sem úrgangurinn
verður til.
Sem dæmi um úrgang sem er til
vandræða til sveita í dag má nefna
brotamálma, landbúnaðarplast,
rafgeyma og önnur spilliefni.
Mörg sveitarfélög á lands-
byggðinni hafa á síðustu árum
staðið fyrir átaki til að losa bændur
við ýmiss konar rusl t.d. brota-
málma, í flestum tilvikum hafa
brotamálmar, bíla- og vélaflök
verið flutt til endurvinnslu, oft
með umtalsverðum kostnaði.
Væntanlega verður á næstunni
komið á kerfi í þá veru að skipu-
leggja slíkar brotamálma safnanir
og jafnframt minnka kostnaö ein-
stakra sveitarfélaga.
Förgun plastefna
Notkun plastefna hefur sífellt
færst í aukana á seinni árum.
Unniö ei aÖ því crð koma á endui-
vinnslu á lúlluplasti og ábuiðai-
pokum. Ljósm. Biigii Þóiðaison.
Byijum á því að lítaá luslið og geia
eitthvað í málinu. Ljósm. Biigii
Þóiðaison.
Landbúnaður er þar engin und-
antekning. Notkun á plastfilmu til
að pakka heyi er mjög áberandi í
dag. Árið 1991 voru notuðum 700
tonn af þessu plasti hér á landi.
Kostir þessarar heyverkunarað-
ferðar eru margir. Bændur verða
ekki eins háðir veðurfari við
heyöflun og áður. Fóðurgæði og
geymsluþol heysins geta orðið
mikil, sé rétt staðið að verki.
Einnig léttir aðferðin bændum
heygjöf umtalsvert ef réttri tækni
er beitt og plastpakkað rúllu-
baggahey er ryklaust svo kvillar af
ryki og myglu minnka bæði hjá
mönnum og skepnum. Nokkrir
ókostir fylgja þó því aö nota
plastfilmu s.s. aukinn kostnaður
við heyverkun, þótt orku og
vinnusparnaður vegi það hugsan-
lega upp. Sumum finnst hvítar
plastkúlurnar lýti í landslaginu.
Þetta er reyndar smekksatriði því
öðrum finnst þetta búsældarlegt.
Helsti ókosturinn er þó förgun
plastsins. í dag er plastinu brennt
heima við bæi í opnum eldi sem
veldur talsverðri mengun, eða að
það er urðað. Sé plastinu ekki
fargað fljótlega eftir notkun er
hætta á að það berist með veðri og
vindum á girðingar og út í náttúr-
19