Freyr - 01.01.1994, Blaðsíða 17

Kjarlaksvellir. Fjárhúsin sem sagt er frá í viðtalinu eru á miðri mynd, milli íbúðarhúss Reynis og Helgu t.v. og
íbúðarhúss Hugrúnar, dóttur þeirra, og Guðmundar, manns hennar, t.h. (Freysmynd).
Hvað fluttir þú mjólk af stóru
svœði?
Úr allri Dalasýslu. Að vísu fór
ég ekki lengra út Skarðströndina
en í Ytri-Fagradal og fór síðan
áleiðis út á Fellsströnd og þar var
komið með mjólkina á móti mér af
nokkrum bæjum af Fellsströnd-
inni. Síðan tók ég alla Suðurdalina
og fór svo út í Flörðudalinn og þar
var komið með mjólk í veginn fyrir
mig. Ég fór ekki fram í Laxárdal né
Haukadal, en eitthvað var þar
komið í veginn fyrir mig. Ég fór
svo Bröttubrekku í Borgarnes.
Ég man að síðustu ferðina sem
ég fór þá fór ég með 360 lítra og
það var ætlast til að ég héldi áfram
og kurr í mönnum yfir því að ég
ætlaði að hætta. Ég hafði visst á
lítrann og þetta bar sig engan veg-
inn.
Á þessum tíma var eingöngu um
sumarflutninga að ræða og ég var
að þessu aðeins eitt sumar og það
var mér mjög strangt sumar, mikl-
ar vökur og mikið á sig lagt, jafnvel
allan sólarhringinn. Ég man að það
erfiðasta sem ég lenti í var að vaka í
tvo sólarhringa samfleytt. því að ég
varð að gera við bílinn á nóttunni.
Við vorum byrjuð að búa þegar
þetta var og ég sá um allan slátt,
því að tengdafaðir minn hafði ekki
tileinkað sér að slá með dráttarvél.
Ég sló þá allt á nóttunni og á
frídögum.
Þú byggir svo upp fjórbú
þitt?
Já, við hjón höfðum frá upphafi
okkar eigið bú, en fyrstu tvo vet-
urna hafði ég féð í húsum tengda-
föður míns. Pá byggi ég gömlu
fjárhúsin og hlöðuna. Þau voru
fyrir 200 fjár. Ég sá sjálfur um
smíðarnar en fékk aðstoð, m.a.
mann til að hjálpa mér við innrétt-
ingarnar, þegar ég var kominn í
eindaga rétt fyrir jól að koma fénu í
hús.
Hann gerði grín að mér og sagð-
ist bíða eftir þeim degi þegar ég
yrði kominn með 200 fjár. Það
gerðist þó fljótlega, því að þá
máttu menn framleiða eins og þeir
vildu.
Ég hef sagt það á síðari árum að
nú væri gaman að mega búa eins og
maður vildi. nóg hey, góð frjósemi
og góður fallþungi. Nú er þetta
hins vegar allt njörvað niður.
Þó er hér á þessari jörð afar erfitt
um ræktun, en við eigum tvær aðr-
ar jarðir, eyðibýli, og þar er aðal-
ræktun okkar. Þær heita Bjarna-
staðir, sem er hér skammt frá, og
Hvammsdalskot.
Hvað heitir dalurinn hér?
Hann heitir Staðarhólsdalur
hingað inneftir, en hér fyrir innan
ferhann að kvíslast í aðra dali, þ.e.
Traðardal og Hvammsdal og út úr
Hvammsdal kemur svo Heydalur.
Á fyrstu búskaparárum mínum
var óttalegt basl að ná upp heyskap
handa þessum skepnum, því að
túnin voru svo takmörkuð. Þá var
hins vegar beitin nýtt eftir föngum.
Út á það var auðvitað lítil frjósemi
í fénu. Árið sem ég byggi eldri
fjárhúsin þá gaf ég fénu fyrst á
Þorláksmessukvöld. Það vildi til
að þá var snjólétt framan af vetri.
Síðan kemur að því að þú
hyggur á að stœkka meira?
Já, en að vísu byrja ég á því að
byggja við gömlu húsin yfir 60 fjár.
Um 1980 hættir tengdafaðir minn
búskap og þá fáum við hans fjárhús
og allar nytjar af jörðinni. Hins
vegar á hann jörðina enn og á hér
lögheimili en dvelur í Reykjavík.
Júlíana er aftur dáin fyrir allmörg-
um árum. Við breyttum svo hans
fjárhúsum og settum í þau kjallara
og ætluðum að láta þar við sitja.
Þá gerist það að útihús í Ólafsdal
eru boðin til sölu, en jörðin var þá
komin í eyði og fjárhúsin farin að
fjúka og hlaða fokin. Það var ósk-
að eftir tilboðum og við gerðum
1-2'94 - FREYR 9