Freyr - 01.02.1994, Blaðsíða 34

Tafla 2. Þungi og stig fyrir lifandi lamb og fyrir fall.
Bær/ slátrun þungi, á fæti kg fall stig, lifandi stig, fall
bak læri fita meðalt. bak læri fita meðalt.
1-1 37,1 16,3 10,7 8.9 7,8
1-3 41.8 16,7 8,1 7.8 8,2 8.0 9,0 8,2 6,5 7,9
2-2 36,4 14,8 8,2 8,0 7,9 8,0 9,1 8,4 7,6 8,4
3-1 34,6 14,1 8,9 7,6 8,4
3-3 36,0 15,3 6,0 6,3 6,0 6,1 7,7 5.3 7,7 6,9
3-3 35,7 14,4 7,5 6,8 7,0 7,1 7.2 7,5 5,8 6,8
4-4 44,1 18,2 7,7 7,8 8,5 8,0 8,4 8,8 10,1 9.1
5-2 36,4 15,6 8,6 8,0 8,6 8.4 9,2 7,4 9,9 8,8
5-4 38,4 16,1 8,0 7,6 7,8 7,8 8.4 8,2 8,6 8,4
6-2 35.8 15,3 7,4 7,1 7,3 7,2 9,6 8.0 6,3 8,0
6-3 38,3 15.8 7,6 8,2 8,0 7,9 7,8 6,8 7,3 7,
6-4 38,0 15,6 6,4 6,8 6,6 6,6 8.0 7,0 6.4 7,1
7-1 33,0 13,2 8.6 8,8 7,8 8,4 8,8 8,2 7,6 8,2
7-3 35,1 14,4 8,1 8,1 7,4 7.9 7,9 7,8 5,9 7,2
8-1 35,6 14,9 8,8 7.2 8,2 8,1 9,6 7,6 8,6 8,6
b. Fóður til vaxtar.
Til er ógrynni rannsókna um við-
haldsþarfir sauðfjár, (sjá t.d. Ned-
kvitne 1978)3. Þær rannsóknir sýna
að viðhaldsþörf er minni við inni-
fóðrun, en ef kindin gengur út. Talið
er að eftirfarandi formúla lýsi þörf-
inni fyrir orku hvað best:
Viðhaldsþörf = KV0-75
Þar sem K er stuðull
V er þungi gripsins og
°-75 er veldisvísir á V.
Þessi formúla er rétt innan vissra
marka, og gefur upp nákvæma þörf
við innifóðrun. Samkvæmt formúl-
unni er þörfin sem hér segir (sjá
Nedkvitne 1978):
Þungi 25 kg 0,34 FE
Þungi 35 kg 0,41 FE
Þungi 45 kg 0,50 FE
Þungi 55 kg 0,60 FE
Við mat á fóðurkostnaði við vöxt er
sömuleiðis farið eftir norskum stuðl-
um. Samkvæmt niðurstöðum rann-
sókna (Saue 1968)4 er reiknað með
að lambið - kindin - þurfi vaxtarfóð-
ur sem hér segir á kg vaxtarauka:
0- 6 mánaða aldur 2,0 - 2,3 FE
6-12 mánaða aldur 2,3 FE
> 12mánaðaaldur 3,5 FE
Viðhaldsfóður og vaxtarfóður er
heildarfóðurnotkun. Eins og oft hef-
ur verið bent á (Sveinn Hallgríms-
son 1980)5 minnkar fóðurnotkun á
einingu vaxtarauka (vaxtarfóður og
viðhaldsfóður saman) eftir því sem
vöxturinn er hraðari. Sem dæmi skal
tekið eftirfarandi tafla frá Orskov
1977.6
Tafla 3. Þungi lamba, stlg á lifandi lambi og á falli fyrir bak, lœri og
fitu eftir slátrun.
Þungi, kg Stig
Slátrun Nr. lifandi fall Lifandi fall
bak læri fita bak læri fita
1. 34,9 14,9 8,7 8,0 8,0 9,7 8,2 8,1
2. 36.4 15,2 8,2 7,8 8,0 9,2 8,0 8,1
3. 37,6 15,4 7,8 7,9 7,7 8,1 7,4 6,6
4. 39,9 16,4 7,5 7,3 7,7 8,0 8,0 8,1
Meðaltal 37,1 15,4 8,0 7,8 7,8 8,8 7,9 7,6
Vöxtur Fóðurnotkun, kg ÞE á
g/dag kg vaxtarauka, hrútlömb
50.................... 10,1
100.................... 5,9
200 ................... 3,8
300 ................... 3,1
400 ................... 2,7
500 ................... 2,5
í þessu tilfelli má líta á viðhalds-
fóðrið sem fastan kostnað sem er
fyrir hendi hvort sem lambið vex eða
ekki. Því er mikilvægt þegar um
innifóðrun er að ræða að lambið vaxi
hratt ef lækka á fóðurnotkun á kg
vaxtarauka. Verð á fóðri skiptir hér
miklu eða öllu heldur verð á FE.
V. Tölulegar upplýsingar.
í töflu 1 til 3 eru meðaltöl fyrir
lifandi þunga, fallþunga og stig á
lifandi lambi og á skrokk (falli) eftir
bæjum og slátrunum.
Vert er að vekja sérstaka athygli á
að lifandi þungi lamba að hausti er
allhár á lömbum, sem slátrað er fyrir
jól. Lömb sem ekki er slátrað fyrr en
í byrjun maí eru að jafnaði aðeins
24,7 kg í byrjun nóvember. Á bæ nr.
6 er'u þessi lömb aðeins 22,4 kg, en
eru orðin 38,0 kg í maíbyrjun og
leggja sig með 15,6 kg falli. Mest er
þynging samt á bæ 4, tæp 19 kg eða
108 g á dag í lifandi þunga. Þetta er
verulega góður árangur.
Frh. á bls. 87.
82 FREYR - 3‘94