Freyr - 01.04.1994, Blaðsíða 24
Línurit 3 og 4. Áhrif fiskimjöls á nyt árið 1990 til vinstri og árið 1991 til hœgri.
6. tafla. Efnainnlhald mjólkur.
Fita
1. mæling 2. mæling 3. mæling Meöaltal
Flokkur 1990 1991 1990 1991 1990 1991 1990 1991
1 .................... 5.08 5,22 6,27 5,14 6,09 5,54 5,81 5,30
2 .................... 4,02 6,35 4,96 6,39 4,33 5,15 4.44 5.96
3 .................... 4,23 4.52 5,81 5,41 5.40 4.51 5.15 4.81
4 .................... 4.44 5.03 5,65 5.08 5.82 4.86 5.30 4.99
5 .................... 4.51 5,55 6.12 5,80 5.42 4.94 5.35 5,43
Skekkja............. 0,394 0,394 0,461 0,461 0,481 0,481 0,150 0,150
Prótein
Flokkur 1990 1991 1990 1991 1990 1991 1990 1991
1 .................... 5,23 4.80 4.30 4.50 4.08 4.57 4.54 4.62
2 ..................... 5.40 5.19 4.34 4.80 4.30 4.34 4,68 4,78
3 ..................... 5.34 5.29 4,50 4,97 4,71 4,99 4,85 5,08
4 ..................... 5,61 5,01 5,07 4,98 4,87 5,22 5,18 5.07
5 ..................... 5,49 5,32 4,94 5,17 4.94 5.33 5,12 5.27
Skekkja............. 0,183 0,183 0,190 0,190 0,168 0,168 0,060 0,060
Mjólkursykur
Flokkur 1990 1991 1990* 1991 1990 1991 1990 1991
1 .................... 5.48 5,38 5,47 5,35 5,37 5,52 5,44 5,42
2 .................... 5,23 5,19 5,49 5,04 5,36 5,35 5,36 5.19
3 .................... 5,38 5.23 5.35 5.29 5.32 5.38 5.35 5.30
4 .................... 5.48 5,24 5.45 5.24 5.38 5.36 5.44 5.28
5 .................... 5,44 5,26 5,43 5,36 5,36 5,41 5,41 5,34
Skekkja............. 0,072 0,072 0,098 0,098 0,077 0,077 0,027 0,027
próteins og orku. Aðferð Robinson
leiðir í ljós að til þess að laga prótein/
orku hlutfallið hjá heyflokksánum
vorið 1990 þyrfti að gefa þeim um
140 g af loðnumjöli og um 260 g af
fiskimjöli vorið 1991 miðað við að
afleggingin væri sú sama og raun var
á þessi tvö vor. Við hið aukna
prótein má reikna með að meðalnyt-
in á sólarhring ykist um 450-480 g
1990 og um tæplega 190 g 1991. I
flokki 2 (75 g) þyrfti að bæta við
próteinið sem svarar um 100 g af
loðnumjöli fyrra vorið og mætti þá
búast við um 100 g aukningu í nyt, en
200 g það síðara án þess að um
aukningu í nytinni væri að ræða, til
þess að ná hámarks nýtingu á orku
fóðursins, við sömu afleggingu og
varð á ánum í þessum flokki hvort
ár. Hvað við kemur ánum í 5. flokki
(300 g) þá sýna niðurstöðurnar að
þær hafa fengið prótein umfram
þarfir. Vorið 1990 hefði mátt
minnka loðnumjölið um 120 g og
það síðara um 70 g án þess að skerða
nytina.
Augljóst er að 300 g af fiskimjöli
er óþarflega stór skammtur þar sem
ærnar mjólka svipað og ærnar í 3.
flokki (150 g). í skoskum tilraunum
með vaxandi skammta af fiskimjöli
(250-350 g hrápr.) hefur slíkt einnig
komið fram en hins vegar hefur
einnig komið fram að nytin ykist
með stærri skammti vaxandi frá 300-
470 g af hrápróteini. Eins og fram
hefur komið áður er það orkueyð-
andi ferli þegar skepnan þarf að losa
sig við umframprótein og er hugsan-
legt að það sé skýringin á falli nytar-
innar í þessum flokki. I þessu sam-
bandi má enn vitna til skoskra rann-
sókna (Gonzalez og fél. 1979; 1982)
sem sýna að með vaxandi skammti
af hrápróteini úr fiskimjöli frá 160 g
að 230 g eykst nytin jafnt og þétt, en
ekkert eftir það, að heita má, og
fellur það vel að þessum niðurstöð-
um.
Línurit 3 sýnir metin áhrif vaxandi
fiskimjölsgjafar á nyt úr þessari til-
raun. Meðaltöl flokkanna (punktar)
falla vel að hinni reikuðu línu bæði
árin. Brotna línan sýnir þá nyt sem
vænta má þegar próteinþörfinni hef-
ur verið fullnægt (rétt hlutfall prot/
orka) m.t.t. þeirrar orku, sem er í
fóðrinu og því niðurbroti holda
256 FREYR - TW>
(orkuforða) eins og það var við
þessa fóðrun.
Greinilegt er að nýting fóðursins
til mjólkurmyndunar er hæst við
200-225 g af fiskimjöli þar sem ærin
fær alls um 215 g af hrápróteini á
hverja FE, þar af eru 80 g torleysan-
legt prótein (fiskimjöl, sojamjöl).
Þetta er miðað við að hún mjólki
2,6-3,0 kg á sólarhring eða 1,4 til 1,7
kg á FE. og tapi holdum sem svarar
1,5 stigi.
Með aðhvarfsgreiningu voru met-
in áhrif holdastiga við upphaf til-
raunarinnar, og einnig áhrif holda-
stigsbreytinga á mjólkurmagnið.
Raunhæfur áramunur var á að-
hvarfsstuðli mjólkurmagns á holda-
stig en hann var óraunhæfur innan
árs og milli flokka. Fyrra árið var
hann jákvæður, en það seinna nei-
kvæður, þ.e.a.s. að meiri holdum
fylgir meiri mjólk 1990, en þessu er
öfugt farið síðara vorið. Eins og
áður segir eru stuðlarnir ekki mark-