Freyr - 15.05.1994, Blaðsíða 22
Verndum hreinleika
íslenskra afurða, síðan hiuti
Sigurður Sigurðarson, dýralœknir
Stöndum vörð um íslenska hagsmuni
Fórnum ekki heilsu ísienskra dýra fyrir hœpna hagsmuni. Þeir sem brjóta niður traustar og
nauðsynlegar varnir gegn smitsjúkdómum með því að samþykkja stóraukinn innflutning á
landbúnaðarvörum eru að svíkja alla dýraeigendur á íslandi.
Samningamenn okkar, stjórnmála-
menn, verslunarráð, neytendasam-
tök og aðrir sem ráða því hvað samið
er um eða hafa veruleg áhrif á það í
krafti stærðar og aðstöðu, hafa ekki
hugsað þessi mál til enda. Að öðrum
kosti hefur þá vantað vitneskju og
vanmetið hættuna. Þeir mega ekki
vegna fáfræði fórna heilsu íslenskra
dýra fyrir aðra hagsmuni, sem óljóst
er hverjir eru og hve miklir. Hefur
ekki gleymst að draga eitthvað frá
gróðanum sem menn töldu verða af
innflutningnum? Hvað með til-
kostnað og afleiðingar? Ætli það sé
auðvelt að meta það allt til peninga?
Sumar íslenskar dýrategundir eins
og hesturinn, kýrin, sauðkindin,
geitin og hundurinn, eru einstæðar í
heiminum og dýrmætar sem slíkar.
Flestir munu samþykkja þetta við
það eitt að sjá eða heyra þessar
dýrategundir nefndar. Viðskipta-
samningar við útlönd sem tryggja
hag okkar eru sjálfsagðir og ég styð
stjórnvöld tiljgóðra verka sem emb-
ættismaður. Eg hlýt þó sem sérfræð-
ingur í smitsjúkdómum að mótmæla
því harðlega að þannig sé gengið frá
samningum að það stefni í voða heil-
brigði íslenskra dýra og byggðinni í
landinu. EES-samningurinn er
hættulegur heilsu allra íslenskra
dýra og þar með íslenskum landbún-
aði, einkum það þó sem enn á eftir
að koma fram. Það er ekki víst að
við fáum frest fram yfir 1995, þegar
endurskoðun á að fara fram í þeim
tilgangi að auka enn frjálsræði í
flutningum. GATT-samningurinn
mun ganga enn lengra. Hvað kemur
þessi hætta við marga íslendinga?
Svar: Alla dýraeigendur á íslandi.
Hver er fjöldi þeirra?
Sigurður Sigurðarson.
Fórnum ekki íslenskum
landbúnaði.
Sumir halda þvi fram að landbún-
aðurinn sé baggi á þjóðinni, best
væri að leggja hann niður að mestu
eða öllu leyti. Vita þeir sem þetta
segja að 15-17 þúsund manns hafa
atvinnu af landbúnaði og þjónustu
við hann? Það þýðir að 50-60 þúsund
íslendingar lifa á landbúnaði beint
og óbeint eða 1 af hverjum 5 íbúum
landsins. Sjálfsagt eru þeir fleiri ef
metin væri öll óbein þjónusta og
tengsl. Það hefur verið áætlað, að
3000 séu atvinnulausir nú vegna
samdráttar í landbúnaði. llla gengur
sjávarútvegurinn líka að sagt er.
Geta þeir sem hrekjast frá landbún-
aði fengið önnur störf og arðbærari?
Nei. Út um allt land eru þéttbýlis-
staðir, sem nærast á landbúnaðinum
að hluta eða alveg. Þeir standa tæpt
margir hverjir og þola illa frekari
skerðingu. A hverju eiga íslending-
ar að lifa eða fá peninga til að kaupa
hinar ódýru innfluttu vörur? Hvað
með alla óhamingjuna sem fylgir því
að vera hrakinn frá starfi og eign-
um? Er það ekki ójafnaðarmennska
að setja einn á en fórna öðrum án
haldbærra skýringa og bóta? Vantar
þá menn ekki yfirsýn sem ætla að
leysa efnahagsvandann með því að
veikja eða brjóta af tómu gáleysi og
leggja í rúst undirstöðuatvinnuveg
eins og landbúnaðinn?
Hormónamafían
í Evrópu
Ólögleg notkun vaxtarhvetjandi
hormóna er útbreidd í Evrópu.
Hér á landi eru fúkkalyf alls ekki
notuð í fóðri nema til lækninga.
Undantekning eru þó hníslalyf
fyrstu vikur af ævi alifugla til að
halda í skefjum hníslum. Skárri
lausn er ekki fundin enn. Vaxtar-
hvetjandi efni eru ekki notuð.
Hormónar eru eingöngu notaðir í
lækningaskyni hér á landi. Þrátt fyrir
bann við notkun hormóna til að
auka vöxt og afköst í framleiðslu og
keppni er ekki bannað að selja þá í
Evrópu. Ólögleg notkun þessara
efna er orðin mjög útbreidd. Á sum-
um svæðum þar er talið að 80%
nautakjöts sá framleidd með horm-
ónafóðri og í einstaka löndum 10-
20% alls nautakjöts. Það er þó hæg-
ara sagt en gert að líta eftir því sem
er ólöglegt og því undir yfirborðinu.
Að undanförnu hafa birst í fræðirit-
um greinar um vaxtarhvetjandi
hormóna í kjötframleiðslu. Sér-
hönnuð naut þyngjast um 2,5 kg á
dag í stað 1 kg sem er venjulegt. Með
374 FREYR - 10'94