Freyr - 01.08.1994, Blaðsíða 30
allt að 15% af FES í fóðri smágrísa
frá 3 til 5 vikna aldurs.
Sólblómamjöl
Sólblómamjöl er aukaafurð frá
framleiðslu á sólblómaolíu. Sól-
blómamjöl hefur mikið af trefjum
og þar af leiðandi góð áhrif á
meltinguna. Mjölið inniheldur lítið
af amínósýrunum lysín og treonín
en hins vegar mikið af amínósýrunni
methionín. Ekki er talið ráðlegt að
gefa smágrísum yngri en 3-ja vikna
sólblómamjöl vegna hins háa trefja-
innihalds. I fóðri handa gyltum má
vera allt að 15% af FEss af sól-
blómamjöli, allt að 5% af FES handa
smágrísum eldri en 5 vikna, allt að
10% af FES handa sláturgrísum
undir 40 kg þyngd og allt að 15% af
FES handa sláturgrísum yfir 40 kg
þyngd.
Rapsmjöl
Rapsmjöl og rapskökur eru
aukaafurð frá framleiðslu á rapsolíu.
I rapsmjöli á fitumagnið að vera
minna en 3% af þurrefninu, en í
rapskökum á fitumagnið að vera
minnst 3% af þurrefninu. Rapskökur
hafa hátt trénisinnihald, eða ca 12%,
en lítið af amínósýrunni lysín.
Fyrir 5-10 árum var raps, eða
smjörkál, almennt talið óhæft handa
svínum, vegna þess að þær tegundir
sem þá voru ræktaðar innihéldu tals-
vert magn af glúkósíðum, tannín og
erucasýru, sem draga úr vexti og
átlyst grísa. Nú er að mestu leyti
ræktaðar tegundir af rapsi, eða
smjörkáli, sem innihalda lítið sem
ekkert af áðurnefndum efnum og
búast má við að notkun á rapsmjöli
og rapskökum aukist mikið erlendis
á næstu árum.
Kókoskökur
Kókoskökur er aukaafurð frá
framleiðslu á olíu úr kókoshnetu-
kjörnum. í kókoskökum á hráfitan
að vera minnst 11% af þurrefninu.
Meltanleiki hrápróteins í kókoskök-
um er lítill en trénisinnihaldið er
mikið. Kókoskökur hafa lága J-tölu,
eða fitu með lítið af ómettuðum fitu-
sýrum, þar af leiðandi auka kókos-
kökur gæði fitunnar.
í fóðri handa gyltum má vera allt
að 20% af FES kókoskökur, allt að
5% af FES handa smágrísum 5 vikna
og eldri og allt að 10% af FES handa
sláturgrísum.
Undanrenna og áfir
Þetta eru líkar fóðurtegundir, aðal-
munurinn sá að áfimar hafa nokkru
meiri fitu en minni mjólkursykur og
prótein. Mönnum hættir oft við að
ofmeta fóðurgildi nýmjólkur en van-
meta fóðurgildi undanrennu og áfa.
Raunin er þó sú að áfir og undan-
renna eru síst verra fóður, því að
nýmjólkin hefur aðeins mjólkurfeit-
ina fram yfir. Mesta fóðurgildi
mjólkur og mjólkurafurða liggur í
próteininu og steinefnum. Undan-
renna er eitt allra besta svínafóður
sem þekkist. Undanrenna er auð-
meltanleg og bragðgóð og eykur
mjög ályst svínanna. Undanrennan
er próteinrík og próteinið er í hæsta
gæðaflokki hvað varðar lífsnauðsyn-
legar amínósýrur. Auk þess er mikið
magn af nauðsynlegustu steinefnun-
um og vatnuppleysanlegum vítamín-
unum, einkum ríbóflavín í undan-
rennu. Ef þurrefnisinnihald undan-
rennu er 8,7% þá þarf 8,7 kg af
undanrennu í hverja FES. Ef undan-
renna er notuð sem svínafóður er
nauðsynlegt að setja í hana mjólk-
ursýrugerla til þess að koma í veg
fyrir að hún verði blásúr. Blásúr
undanrenna virkar sem eitur á smá-
grísi og veldur niðurgangi og öðrum
meltingartruflunum hjá eldisgrísum
og gyltum. Reynslan hefur sýnt að
grísir sem fá aðeins 1 kg af undan-
rennu á dag þrífast og dafna betur en
ella, sérstaklega þar sem aðbúnaður
og húsakynni eru léleg. Ef hægt er
að fá undanrennu á hagstæðu verði
þá er vel forsvaranlegt að gefa eld-
issvínum 2,5-3 kg, fangfullum gylt-
um 2-3 kg og gyltum með smágrís-
um 6-9 kg á dag.
Undanrennuduft
Undanrennuduft er eitt besta
próteinfóður sem völ er á. Einkum
handa smágrísum og eldissvínum
fyrri hluta eldisskeiðsins. Undan-
rennuduft inniheldur ca 30% hrá-
prótein, þannig að ca 100 g af
undanrennudufti hefur sama næring-
argildi og 1 kg af undanrennu. Ef
undan- rennuduft fæst á hagstæðu
verði þá má undanrennuduft vera
allt að 25% af FES handa gyltum,
smágrísum og sláturgrísum
Mysa
Mysan er þurrefnasnautt fóður og
við venjulegar aðstæður er þurrefn-
534 FREYR- 15-16'94