Freyr - 01.08.1994, Blaðsíða 33

auðugt af vítamínum og steinefnum.
Nýslegið gras, velverkað hey og
vothey er einnig mjög gott fóður
handa mjólkandi gyltum. Mikilvægt
er að einungis sé notað snemmslegið
og næringarríkt gras í vothey sem
nota á handa svínum. Gyltum á
meðgöngutíma og fullorðnum göl-
tum má auðveldlega gefa 6-7 kg af
góðu votheyi eða nýslegnu grasi á
dag. Ekki er talið ráðlegt að gefa
gyltum, sem smágrísir ganga undir,
meir en 3-4 kg af góðu votheyi eða
nýslegnu grasi á dag, því þá er
næringarþörfin oft mikil miðuð við
átlyst og stærð gyltunnar. Ekki er
mælt með að gefa slátugrísum vot-
hey eða nýslegið gras vegna lit-
breytinga á fitunni. Gott vothey eða
nýslegið gras má vera allt að 50-
70% af FES handa fangfullum gylt-
um og allt að 10-15% af FES handa
gyltum, sem grísir ganga undir.
Grasmjöl
Grasmjöl úr snemmslegnu grasi
I MOLfíR |
Stór svínabú í ES
Svínabúum í löndum Evrópusam-
bandsins fækkar á sama tíma og þau
stækka. í Danmörk eru 43% svína-
búanna með yfir 1000 ásetningsdýr.
í Hollandi er þetta hlutfall 45%,
Belgíu 46%, Bretlandi 71%, Portú-
gal 38%,^ Spáni 46%, Grikklandi
53% og í Ítalíu 64%. Það er fyrst og
fremst í Þýskalandi sem svínabúin
eru smá, en þar eru einungis 9%
búanna með yfir 1000 svín. Ástæða
þess að þar í landi eru bújarðir að
jafnaði litlar er sú að byggðin er
víða í litlum þorpum sem eiga land
allt í kring. Talið er að samkeppnis-
staða þýskra svínabúa muni versna á
næstu árum af þessum sökum.
Hollendingar kaupa
jarðir í Danmörku
Árið 1993 keyptu hollenskir ríkis-
borgarar 50 jarðir í Danmörku, 30
ha eða stærri. Það er einkum jarðir
þar sem aðstaða er til nautgripa-
ræktar, sem eru eftirsóttar. Ástæðan
fyrir þessum kaupum er einkum sú
að bújarðir, þ.e. bæði landverð og
verð á byggingum, er lægri í Dan-
mörku en Hollandi.
inniheldur mikið af karótíni, E-víta-
mínum og B-vítamínum. Trénisinni-
hald er allhátt og fer að sjálfsögðu
eftir þroskastigi grasanna. Grasmjöl
er ekki eins mikilvægt í fóðurblönd-
ur og áður þar sem tekist hefur að
framleiða flest öll vítamín í efna-
verksmiðjum á ódýran hátt. Mikið
magn af grasmjöli í fóðri getur haft
áhrif á lit fitunnar þannig að hún
verður dökkgul. En með hliðsjón af
því hve trénissnauð komvara
(maísgrits, afhýtt bygg) er, er vel
athugandi að nota gott grasmjöl að
hluta í fóðurblöndur til að tryggja
heilbrigða meltingarstarfsemi. Gott
grasmjöl má vera allt að 10% af FES
handa gyltum.
Túnbeit
Víða erlendis er gyltum beitt á
meðgöngutímanum. Hæfilegt er tal-
ið að gefa gyltum 1/2-1 kg af fóður-
blöndu með beitinni ef nóg er af
ungu og næringarmiklu grasi. í stað
fóðurblöndu má alveg eins gefa
gyltunni með beitinni 2-4 kg af
soðnum kartöflum, ásamt 50-100 g
af góðu fiskimjöli á dag. Komið
hefur í ljós að gyltur sem gengið
hafa á beit eru hraustari en þær sem
hafa verið inni allt sumarið. Ekki er
talið ráðlegt að beita gyltunum fyrr
en 1 til 2 vikur eru liðnar frá fang-
degi. Athuganir hafa sýnt að
frjóvguð egg festast ekki í legi gylt-
unnar fyrr en 1-2 vikur eru liðnar frá
fangdegi og þess vegna er mikilvægt
að gyltur verði ekki fyrir neinu
óþarfa hnjaski á þessu tímabili. I
stað beitar má allt eins gefa gyltun-
um 5-6 kg af grænfóðri eða 6-7 kg
af velverkuðu votheyi.
Heimildir:
1) Ökonomisk svineforing 1987.
2) Driftsledel.se 1 Svineholdet 2: Foder,
Landsudvalget for svin, DS 1992.
3) Formidler og Forkonserverving, Knut
Breirem og Thor Homb 1970.
4) Foderstoffer til svin, Landsutvalget for
svin 1991.
í hestvagni á hringferð um landið
Ovenjulega sjón bar jyrir augu 22. maí sl. á þjóðveginum í Holtum í Rangárvalla-
sýslu þegar blaðamaður Freys ók þar um: Tveir menn í hestvagni með íslenskum
hestum fyrir. Þarna voru á ferð þjóðverjar tveir, Dieter H. Kolb, tannlœknir og fé-
lagi hans á ferðalagi í kringum landið. Ferð þeirra lauk á landsmóti hestamanna á
Gaddstaðaflötum og kvað tannlœknirinn ferðina hafa gengið mjög vel í alla staði.
Freysmynd JJ.D.
15-16*94 - FREYR 537