Freyr - 01.09.1994, Blaðsíða 14
Tafla 7. Meðalþungi og þyngdarbreytingar lembdra og geldra gemlinga, kg.
Þungi, kg Þyngdarbreytingar,. kg
Tala 25/9 22/10 20/11 9/1 17/2 23/3 23/4 25/9- 22/10 22/10- 20/11 20/11- 9/1 9/1- 17/2 17/2- 23/3 23/3- 23/4 25/9- 23/4
Valdir 45 41,5 43,9 43,4 46,1 52,6 59,0 63,5 2,4 -0,5 2,7 6,5 6,4 4,5 22,0
Afkvæmar 33 37,9 41,0 40,7 43,0 48,0 54,8 60,3 3,1 0,3 2,3 5,0 6,8 5,5 22,4
Blendingar 36 37,0 40,2 40,9 42,9 49,5 54,8 60,4 3,2 0,7 2,0 6,6 5,3 5,6 23,4
Kollóttir 8 39,2 42,0 39,6 43,0 49,0 54,1 59,2 2,8 -2,4 3,4 6,0 5,1 5,1 20,0
Kindurnar komar í nýju fjárhúsin á Hesti á fjórða í jólum 1993. Ljósm. Ingi Garóar.
komu út, töðu að vild og 300 g af
hráprótínblöndu. Um mánaðamót
maí-júní var allri gjöf hætt enda
kominn nægur gróður á túnum.
Taðan sem gefin var gemling-
unum var gæðamikil og lystug.
Meðalleifar yfir veturinn voru
13,9% og hefur því meðalát geml-
inganna verið 1,25 kg af töðu á dag,
sem er 0,20 kg meira át á gemling
en sl. vetur.
í septemberlok var meðalþungi
140 lambgimbra 39,0 kg, sem er 2.6
kg meiri þungi en ásetningsgimbr-
anna haustið áður. Á haustbeitinni
þyngdust gimbrarlömbin um 2,8 kg,
stóðu í.stað, eins og oft áður, fyrsta
ntánuðinn eftir hýsingu, en þyngdust
um rúm tvö kíló í desember til
fengitímaloka, eftir að hafa lært átið
og náð sér eftir rúninginn í október-
lok. Frá áramótun til maívigtunar
þyngdust lembdu gimbrarnar jafnt
og þétt og yfir veturinn nam þyng-
ing þeirra 22,4 kg, sem er 0,6 kg
minni þynging en veturinn áður.
Geldu gimbrarnar þyngdust um 17,6
kg að meðaltali á sama tíma.
Reynslan á Hesti hefur sýnt að
þyngdarbreytingar eftir áramót gefa
nokkra vísbendingu um, hvaða
gemlingar hafa fest fang og hverjir
ekki, og við marsvigtun (um 20.
mars) má segja, með miklum líkum,
að sá gemlingur, sem ekki hefur
þyngst um 5 kg eða meira frá
áramótum, sé geldur.
Alls festu fang 123 gemlingar af
þeim 138, sem lifandi voru í byrjun
sauðburðar, eða 89,0%. Einn geml-
ingur lét einu fóstri. Af þeim 122
gemlingum sem báru, voru 50
tvílembdir (41,0%) og 72 (59,0%)
einlentbdir. Alls fæddust því 172
lömb eða 1,41 lamb á gemling sem
bar, en 1,25 lamb á hvem gemling.
sem lifandi var í byrjun sauðburðar.
Fyrir rúning misfórust 29 lömb,
þar af fæddust 7 dauð, 3 dóu í fæð-
ingu og 19 drápust á húsi og eftir að
þau komu út. Á heimtur vantaði alls
14 lömb, og var vitað um afdrif 5
þeirra, en 9 hurfu sporlaust. Alls
misfórust 43 lömb eða 25,0%.
Meðalfæðingarþungi gemlings-
lambanna var sem hér segir (sviga-
tölurfrá 1992):
44 tvíl. hrútar
56 tvíl gimbrar
35 einl. hnítar
37 einl.gimbrar
2,69 kg (2,84 kg)
2,67 kg (2,57 kg)
3,29 kg (3,68 kg)
3,24 kg (3,48 kg)
Lömbin voru nú fædd léttari en sl.
vor enda þótt þynging gemlinganna
væri nærfellt sú sama þessa tvo
vetur, en rétt er að benda á að nú í
vetur þyngdust gemlingamir um
einu kílói minna síðustu 6 vikumar
fyrir burð og er það líklegasta skýr-
ingin á þessum mismun fæðing-
arþungans.
Vöxtur lamba, afurðir gem-
linganna og sumarslátrun.
Vöxtur heilbrigðra gemlingslamba
var í heild góður og jafn yfir
sumarið, einkum þeirra, sem gengu
á tjalli og nam vaxtarhraði þeirra
251 g/dag frá fæðingu til hausts að
meðaltali, en þeirra, sem heima voru
220 g/dag.
Til haustvigtunar komu 129 lömb
undan gemlingum. Eitt gemlings-
lamb var sett á heima, 18 voru vanin
undir ær og 15 lömbum fargað í
sumarslátrun 13. ágúst. Þungi 96
lamba á fæti, sem gengu undir geml-
ingum til haustvigtunar reyndist
34,1 kg til jafnaðar og lögðu þau sig
(95) með 14,0 kg meðalfalli. Lömb,
sem gengu á fjalli og var slátrað í
fyrstu slátrun, lögðu sig með 0,96 kg
Frh. á hls. 582.
558 FREYR- 17'94